Eğitime tuhaf rapor

Türk Sanayici ve İşadamları Derneği, ‘‘eğitim’’ için hazır-lattığı raporda, mesleki eğitimin kaldırılmasını istedi...

TÜSİAD için Doç.Dr. Ali Şimşek tarafından hazırlanan raporda, eğitimin çıkmazda olduğu anlatıldı. Aşırı derecede artan imam-hatip okullarının eritilmesi istenen raporda, mesleki eğitimin yaygınlaştırılmasının da savurganlık olduğu belirtildi.

TÜSİAD, ‘‘köklü reform gerekli’’ dediği eğitim sistemi için bir rapor hazırlattı. TÜSİAD, eğitimin çıkmazdan kurtulması için erkek-kız teknik ve ticaret, turizme bağlı okullar ile imam-hatip liselerinin kaldırılmasını istedi.

Türk Sanayici ve İşadamları Derneği'nin, 16. Milli Eğitim Şûrası için hazırlattığı ‘Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitimin Yeniden Yapılandırılması' konulu raporda, Türkiye'deki eğitimin ciddi bir çıkmaz içine girdiği vurgulandı.

İMAM-HATİPLER AMAÇ DIŞI

Doç. Dr. Ali Şimşek tarafından yazılan raporda, ara kademede din adamı yetiştirmek üzere kurulan imam-hatiplerin amaçlarından uzaklaştığının altı çizilerek, bu okulların ‘‘asıl işi üniversiteye öğrenci yetiştirmek olan, bu arada din eğitimi veren ortaöğretim kurumu’’ haline geldikleri bildirdi.

TÜSİAD raporunda, son 30 yılda öğrenci sayısı mesleki teknikte ortalama 7 kat artarken, imam-hatip liselerinde 27 kat arttığına dikkat çekilerek, ‘‘Mezunlarının ekonomik üretime doğrudan katılmadığı ya da hizmetin yaşamsallığı açısından çok büyük önem taşımayan bir alanda bu tür bir okullaşmayı savunmak bilimsel yönden olanaksızdır’’ denildi. Ortaöğretimde ‘genel ve mesleki’ eğitim ayrımının kaldırılıp imam-hatiplerin de bünye içinde eritilmesi istendi.

MESLEKİ EĞİTİME ELEŞTİRİ

Mesleki ve teknik eğitimin evrensel görünümünün çizildiği 129 sayfalık raporda, Türkiye'de mesleki ve teknik eğitim ile birlikte tüm ortaöğretim sistemi de masaya yatırıldı. Raporda, ortaöğretimin ciddi boyutta çıkmazda olduğu sinyalini veren TÜSİAD, eğitimi tehdit eden 14 temel sorun sıraladı.

Ortaöğretimdeki mevcut örgütlenme modelinin okul türleri ile program çeşitliliğini artırdığına dikkat çekilen raporda, ‘‘Türkiye'de neredeyse her meslek için ayrı bir okul açma saplantısına girilmiştir’’ denilerek, kaynak savurganlığı ağır bir dille eleştirildi.

70’DEN FAZLA LİSE TÜRÜ

Raporda, 70'i aşkın lise türü bulunduğu belirlemesiyle, ‘‘Bir ülkede en üst düzeyde uzmanlık eğitimi veren üniversiteler bünyesinde bile bu kadar ayrıntılı bir bölümleşme yokken, ara kademede insan gücü yetiştiren mesleki ve teknik liseler neden aşırı bir çeşitlenmeye gitmektedir?’’ sorusu yöneltildi.

TÜSİAD, 1990 yılında hazırladığı raporda da dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve tüm siyasilerin dikkatini imam-hatipler ile Kuran kurslarındaki gelişmelere dikkat çekmişti.

TÜSİAD'a göre eğitim düşmanları

Türkiye'de mesleki ve teknik eğitim konusunda önemli sorunlar yaşandığı vurgulanan TÜSİAD raporunda, eğitimi tehdit eden 14 unsur şöyle sıralandı:

1- Politik organların duyarsızlığı

2- Genel ve mesleki eğitim çatışması

3- Cinsiyet ayrımcılığına dayalı okul örgütlenmesi

4- Mesleki eğitim maliyetlerinin yüksekliği, kaynak savurganlığı

5- Lise türlerinde aşırı çeşitlenme

6- Çok programlı liseler çıkmazı

7- Mesleki ve teknik liselerin amaçlarından uzaklaşması

8- Meslek lisesi mezunlarının başka alanlarda yükseköğrenim yapması

9- Okul kademeleri arasındaki geçişlerin düzensizliği

10- Meslek yüksekokullarının rollerindeki belirsizlik

11- Yöneltme ve danışmanlık hizmetlerinin yetersizliği

12- Esnek olmayan program anlayışı

13- Eğitimin çalışma yaşamından kopukluğu

14- Yaygın mesleki eğitimin işlevselliğini yitirmesi ve sivil toplum örgütlerinin ilgisizliği

4'lü sınav istiyorlar

Üniversiteye geçişte tek sınavdan vazgeçilmesini öneren TÜSİAD'ın, 4 sınav öngören modeli şöyle:

‘‘Çok amaçlı lise öğrencileri, her öğretim yılı sonunda ülke genelinde merkezi uygulanacak, okulda aldıkları eğitime dayalı ‘başarı sınavı'na girecekler. Ayrıca lise eğitiminin sonunda da yine ülke çapında merkezi ‘yetenek sınavı' uygulanacak. Lise eğitimi sırasında yapılacak üç başarı testinde alınan puanların yüzde 60', yetenek testindeki puanın da yüzde 40'ı kullanılarak, öğrencinin,‘üniversiteye giriş puanı' hesaplanacak. Öğrenciler üniversiteye giriş puanı ve tercihlerine göre bir yükseköğretim programına yerleştirilecek.’’

TÜSİAD'ın modeli

Mesleki ve teknik eğitimdeki sıkıntıları aşabilmek için ortaöğretimde ‘basit iyileştirmeler’ değil, kapsamlı bir yapılanma gerektiğini bildiren TÜSİAD'ın yeni model önerisi şu 10 temel nokta üzerine oturuyor:

1- Örgütsel yapı, 2- Rehberlik ve yönlendirme, 3- Eğitim programları, 4- Modüler kredili sistem, 5- Eğitim ortamlarının düzenlenmesi, 6- Öğrenci akışı, 7- İstihdam olanakları, 8- Sürekli eğitim, 9- Finansman kaynakları, 10- Öğretmen yetiştirme.