Ege’nin mistik kasabası Birgi

ÖdemiÅŸ'e 9 kilometre uzaklıktaki Birgi zamana direnen tarihi kasabalardan biri. Mimar Sinan Ãœniversitesi öğrencileri yaz aylarında ücretsiz olarak restorasyon projeleri hazırlıyorlar. Birgi gittikçe eski harabe görünümünden uzaklaşıyor. Kasaba, Turizm Bakanlığı tarafından dini turizm merkezlerinden biri olarak kabul ediliyor. Tarihi boyunca hep mistik bir yönü olmuÅŸ. Önce Zeus'un sonra Hz. Ä°sa'nın ÅŸehri olarak anılmış, bir Müslüman ÅŸehri olarak da dini önemini korumuÅŸ. Birgi'de tarihi eserleri gezip, Çınaraltı kahvehanelerinde lezzetli adaçayını yudumlayabilirsiniz. Ãœstelik kasaba, güzel Gölcük yaylasına çok yakın. Buraya giderken Gölcük'te piknik yapmak da mümkün.Ege Bölgesi'ne özgü mimari üslubu, restore edileren tarihi binaları, kutsal kabul edilen topraklarıyla ÖdemiÅŸ'in Birgi Beldesi, tarih ve doÄŸayı sevenlerin önemli duraklarından biri. ÖdemiÅŸ'e 9 kilometre uzaklıkta, Sarıyar Deresi'nin iki yamacına kurulu Birgi, koruma altına alınan kentsel sit alanlarından biri. Eski konakları, medreseleri, türbeleri, camileri zamana direniyor. Mimar Sinan Ãœniversitesi öğrencilerinin yaz aylarında çalışma yaptığı, restorasyon projeleri ve rölövelerini ücretsiz hazırladığı Birgi, gittikçe eski terk edilmiÅŸ görünümünden uzaklaşıyor. MUHTEÅžEM KONAKBirgi'nin kimler tarafından, ne zaman kurulduÄŸu tam olarak bilinmiyor. M.Ö. 2. binde Lidyalıların yerleÅŸtiÄŸi Birgi, M.Ö. 546'da Pers, 334'te Helen ve 133'te Roma, 1308'de Türkmenlerin egemenliÄŸine geçti. Bütün bu süreç içinde hep kutsal toprak kabul edildi Birgi. Åžehrin antik dönemdeki adı Dioshieron, yani Zeus'un Kutsal Yeri'ydi. OrtaçaÄŸ'da bu defa Hıristiyanlık açısından kutsal kabul edildi, adı da Christopolis, yani Ä°sa'nın Åžehri oldu. 5. yüzyılda önce piskoposluk, ardından baÅŸpiskoposluk merkezi oldu. Askeri açıdan da zaman zaman önem kazandığı, bir ara adının kale ya da burç anlamındaki Pyrgion olarak deÄŸiÅŸmesinden belliydi. Belde Türkler'in eline geçince ismi Birgi oldu.AydınoÄŸlu Mehmet Bey, Birgi'yi 1308'de kurduÄŸu Türkmen BeyliÄŸi'nin baÅŸkenti yaptı. Birgi, 1426'da kesin olarak Osmanlı'nın eline geçti. Ä°ÅŸin ilginç yanı, bir Müslüman kenti olarak da Birgi'nin dini önemini korumasıydı. Ãœnlü Ä°slam bilgini Birgivi Mehmet Efendi buralıydı. Ä°mam Birgivi Medresesi, önemli bilim ve din merkezlerinden biri sayılıyordu. Birgi, 1867'de ÖdemiÅŸ'e baÄŸlı bir kaza merkezi oldu. Türkiye'nin ilk belediyelerinden biri olan Birgi Belediyesi 1889'da kuruldu. 1919'da Yunan iÅŸgalini yaÅŸayan kent, 1922'de kurtuldu, ancak ne yazık ki pek çok tarihi eser bu sırada çıkan yangında yok oldu. ÇakıraÄŸa Konağı, Birgi'nin en ünlü yapılarından biri. 1763 yılında Mustafa Åžerif ÇakıraÄŸa tarafından, ahÅŸapları Venedik'ten getirilerek yapılan üç katlı bina, 18'inci yüzyıl Avrupa mimarisinin de izlerini taşıyor. Tavanlarında Küçük Menderes Havzası'nda yetiÅŸen 72 çeÅŸit sebze ve meyve resimleri bulunuyor. Restore edilen bina, Kültür Bakanlığı'na baÄŸlı bir müze haline getirildi. ADAÇAYI ÇOK LEZZETLÄ°1312'de AydınoÄŸlu Mehmet Bey tarafından yaptırılan Ulu Cami, çinilerle kaplı minaresiyle ilgi odağı. Cami çivi kullanılmayan ahÅŸap işçiliÄŸiyle de dikkat çekiyor. BaÅŸka güzel tarihi yapılar da var Birgi'de. Ä°mam Birgivi Medresesi, 1762 yapımı KaraoÄŸlu Camii, giriÅŸ kapısı Osmanlı oymacılık sanatının güzel örneklerinden olan DerviÅŸaÄŸa Camii, Sarı Berber Mescidi, Güdük Minare, Mehmet Bey'in oÄŸulları Ä°sa, Hızır ve Umur Beylerle yattığı AydınoÄŸluları Türbesi bunlardan bazıları. Birgi'nin ulu aÄŸaçların süslediÄŸi caddeleri, tarihi evleri, dolaÅŸmak ve fotoÄŸraf çekmek için bire bir. Çınaraltı kahvehanelerinde oturup Birgililerle sohbet etmek, lezzetli adaçayını yudumlamak mümkün.Turizm Bakanlığı tarafından inanç turizmi merkezlerinden biri olarak belirlenen beldeye gidenler, ulu servilerin gölgesinde, oÄŸlu Birgivizade Mustafa Efendi ile yanyana yatan Ä°slam bilgini Birgivi Mehmet Efendi'nin kabrini ziyaret edebilir. Burada namaz kılmak isteyenler için mescitler ve özel adak yerleri de bulunuyor. Belediyenin görevlendirdiÄŸi kasabın kestiÄŸi adağı burada piÅŸirip dağıtmak mümkün. Kabristanın kutsallığına inanan pekçok kiÅŸi, çevredeki aÄŸaçların dallarına kumaÅŸ parçaları baÄŸlayıp taÅŸtan evler yaparak, ya da dallara beÅŸik asarak dilek tutuyor. Ulu Cami'nin karşısındaki Sultan Åžah Türbesi de ibadet için gelenlerin uÄŸrak yerlerinden. BÄ°RGÄ°'YE GÄ°DERKEN YOLDA PÄ°KNÄ°K YAPABÄ°LÄ°RSÄ°NÄ°ZBirgi Ä°zmir'in UludaÄŸ'ı olarak bilinen BozdaÄŸ ve Gölcük yaylasına da çok yakın. Otomobille yarım saatlik bir tırmanışla bambaÅŸka bir doÄŸa harikasına ulaÅŸabilirsiniz. Yarım gün tarih, yarım gün kar ve Gölcük Gölü kıyısında piknik günübirlikçiler için ideal bir seçim olabilir. Bu programı düşünenlerin yanlarına hem mevsimlik hem de kışlık giysilerini almalarında fayda var. Bu güzellikleri saklamak için fotoÄŸraf makinesi ve kameranızı da yanınıza almayı sakın unutmayın. NE YENÄ°R?Birgi'de Mehmet Demir'in iÅŸlettiÄŸi Kuleli Restoran'da ızgara, yöreye has otlu pide, güveç, ızgara çeÅŸitleri ve keÅŸkek yemek mümkün. 232-531 52 30.Çamlık Tevfik PaÅŸa Cumhuriyet Parkı da keyifli bir piknik olanağı sunuyor. Ä°rfan Kaçar'ın iÅŸlettiÄŸi ‘‘kendin piÅŸir kendin ye’’ tarzı açık restoranda mangallar, piknik masaları bulunuyor. Müşterilere keÅŸkek ve sac kavurma tavsiye ediliyor. 232-531 58 87. Emekli felsefe öğretmeni Gülsün BaÅŸaranbilek'in iÅŸlettiÄŸi tarihi Konak Kahveevi'nde de ısırgan otlu börek, yaprak sarması, elmalı turta, yerel bazı yemekler sunuluyor. Tel: 232-531 60 69.NEREDE KALINIR?Birgi'de gecelemek isteyenler belediyeye ait Birgi Oteli'nde kalabilir. Birgi Oteli. 232-531 51 45.NASIL GÄ°DÄ°LÄ°R?Birgi Ä°zmir'e yaklaşık 128 kilometre uzaklıkta. Kendilerine ait araçlarla gitmek isteyenler, ÖdemiÅŸ'in içinden Birgi'ye ayrılan yola dönerek, 8 kilometrelik yolu katedip beldeye ulaÅŸabilir. Ayrıca ÖdemiÅŸ'ten yarım saatte bir Birgi'ye minibüs kalkıyor.Â