Ecevit: Kuzey Irak'ta fiili devlet askeri müdahale nedeni

BaÅŸbakan Ecevit, çekimleri dün BaÅŸbakanlık Konutu'nda yapılarak, TV 8'de bugün yayınlanan ''Pazar 12'' programında Ali ÇaÄŸatay'ın sorularını yanıtladı.Â

Kuzey Irak'ta Kürt Parlamentosu'nun toplanmasının, ''Türkiye'nin bölgede dikkate alınmadığı'' şeklinde yorumlandığının hatırlatılması üzerine, ''Türkiye'nin jeopolitik konumunu gözönünde tutarsanız, bizimbaşımız her zaman dertte olacaktır'' diyen Ecevit, Türkiye'nin bu kez gerçekten ciddi bir sorunla karşı karşıya bulunduğunu söyledi.

Türkiye'nin müttefiki olan ABD'nin, aynı zamanda Türkiye'nin sınırdaşıve iyi komÅŸuluk iliÅŸkileri bulunan Irak'a karşı bir askeri harekat düşündüğünü kaydeden Ecevit, ''Bu bizi çok tedirgin ediyor, çünkü ABD'nin giriÅŸeceÄŸi bir harekata biz katılmasak bile -ki katılmak istemeyiz- bu harekatın olumsuz etkileri Türkiye'ye daima yönelik olacaktır'' dedi.Â

Ecevit, Türkiye'nin bu konudaki kaygı ve sıkıntılarını sürekli olarak ABD'ye ilettiÄŸini kaydederek, ''Biz Türkiye'ye büyük zarar verecek operasyonlardan vazgeçilmesi telkininde bulunuyoruz'' dedi. Ecevit, ABD BaÅŸkanı Bush'un eÄŸiliminin, ''bir askeri harekatı baÅŸlatmak yönünde'' olduÄŸunu ve bunu da açıklıkla dile getirdiÄŸini hatırlatarak, ''Biz de dostumuz ve müttefikimiz ABD ile diyalog halindeyiz. Aramızda bir diyaloÄŸun gerekli olduÄŸunu ABD de kabul ediyor. Onun için biz sonuna kadar çaba göstereceÄŸiz'' diye konuÅŸtu.Â

''OLASI HAREKATIN MUHTEMEL TARÄ°HÄ°...''

BaÅŸbakan Ecevit, ''ABD'nin olası harekatı için muhtemel bir tarih söylemek mümkün olabilir mi?'' sorusuna karşılık, Türkiye'de ve ABD'deki seçimler ile Ramazan ve Noel'in arka arkaya gelmesinin ÅŸu aÅŸamada bir askeri harekata gidilmemesinin mazeretleri olabileceÄŸini ancak buna raÄŸmen Bush'un kararlı gibi göründüğünü söyledi.Â

''Henüz ABD bir askeri harekatta kararlı olsa bile askeri harekatı yeterince planlamış gibi görünmüyor'' diyen Ecevit, ''Bir iyimser olasılık, ABD belki de bir harekatta bulunmayacak, çok zorunlu olmazsa... Fakat bir harekat her an baÅŸlarmış gibi bir ortamı canlı tutarak Irak yönetimini etkisi altında tutmak düşüncesinde de olabilir. Uzak ama iyimser bir olasılık olarak bunu da aklımda tutuyorum'' dedi.Â

ABD'nin Saddam yönetimine karşı aldığı önlemlerin Kuzey Irak'taki Kürt nüfusunun cesaretini arttırdığını ifade eden Ecevit, ayrı bir devlet kurma eğiliminin göründüğünü söyledi. Ecevit, ''Kesin değil fakat adım adım o yolda ilerliyor Kuzey Iraklı Kürt birlikleri. Bu ciddi bir duruma gelirse biz elbette ciddi önlemlerini almak zorunda kalacağız'' diye konuştu.

''HUKUKÄ° ANLAMDA KÃœRT DEVLETÄ°...''

Başbakan Ecevit, ''Kuzey Irak'ta hukuki anlamda da bir Kürt devletinin varolduğundan söz edebilir miyiz?'' sorusuna şöyle yanıt verdi:

''Büyük ölçüde... Çünkü bir devletin nitelikleri nelerse onların tümüne yakını, ulusal para hariç, hemen hemen her şeyi Kürt nüfusu Kuzey Irak'ta gerçekleştirmiştir. Bu da tabii bizi tedirgin ediyor, şimdi daha da cüretkar bir tavır almaya başladı. Bizim dün Cumhurbaşkanlığı'ndaki toplantıda yaptığımız uyarılar üzerine bazı güvenceler veriyor Kuzey Irak'taki Kürt birlikleri. Fakat ne kadar samimidirler o konuda kuşkularım var.''
''Türkiye bu konuda verilen sözlü güvencelere güvenmeye devam mı edecek; nasıl bir tavır sergileyecek? Bir şey yapacak mı?'' sorusuna karşılık Ecevit, ''Eğer zorunlu olursa elbette bir şeyler yapılabilir.Türkiye'nin bunları yapabilecek gücü var, onun için çok dikkatli davranacağız. Bu konuda sürekli gözlerimiz Kuzey Irak'ta olacak ve eğer en küçük bir olumsuzluk ortaya çıkarsa, gereken tedbirleri alacağız'' dedi.

''GEREKİRSE ASKERİ MÜDAHALE DÜŞÜNÜLEBİLİR''-

Bir ''fiili devlet'' belirgin biçimde ortaya çıkarsa, Türkiye'nin bunu önlemek için gereken olanaklara sahip olduÄŸunu vurgulayan Ecevit,''bir askeri müdahalenin bu kapsamda düşünülüp düşünülmeyeceÄŸi'' sorusuna karşılık da ''Olmayacağını umarım ama gerekirse elbette düşünülebilir'' yanıtını verdi.Â

BaÅŸbakan Ecevit, bir baÅŸka soruyu yanıtlarken de, ''Türkiye'nin güvenliÄŸine bir tehdit gelirse Kuzey Irak'taki Kürtlerden, buna karşı her tedbiri alabilecek durumdayız, bu konuda tarihten gelen haklarımızda var'' diye konuÅŸtu.Â

''ABD'nin sadece Saddam rejimini yok etmek için deÄŸil, bölgeye tümüyle ÅŸekil vermek amacıyla müdahale etme hazırlığı içinde olduÄŸu'' yorumlarının hatırlatılması üzerine Ecevit, bu yorumları da dikkate almak gerektiÄŸini söyledi. BaÅŸbakan Ecevit, petrol sorunları dolayısıyla böyle bir harekatın ele alındığı ÅŸeklinde yorumlar da bulunduÄŸunu belirterek, ''Bunlar doÄŸru da olabilir, petrol konusu dünyada çok önemli, ABD için de çok önemli. O bakımdan bu konuyu da gözönünde tutmak çok doÄŸaldır'' dedi.Â

Başbakan Ecevit, ''Kürt Parlamentosu''nun Türkiye'den çekinildiği için Kerkük'te değil de Erbil'de toplandığı şeklindeki görüşler bulunduğunun belirtilmesi üzerine de, bu gelişmelerin yeni olduğunu, parlamento diye tanımlanan kuruluşun bütün yönleriyle incelenmesi gerektiğini söyledi. Ecevit, Kuzey Irak'taki dengeler dolayısıyla Erbil'in seçilmiş olabileceğini kaydetti.