Soyağacı sorgulama nasıl yapılır? E Devlet soyağacı sorgulama sonucu...

Teknik sorunlar nedeniyle kapatılan E Devlet soyağacı sorgulama sayfası bu hafta yeniden erişime açıldı. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürü Sinan Güner, daha önce konuyla ilgili yaptığı açıklamada, sisteme günlük kota getirileceğini aktarmıştı, bu nedenle sonuçlar zaman alabiliyor. Peki E Devlet soyağacı sorgulama nasıl yapılır, sorgulama sonucu nasıl öğrenilir?

E Devlet'te hizmete giren yeni uygulama 'soyağacı sorgulama' yoğun ilgi ve talep görerek 10 milyondan fazla vatandaş belge sahibi oldu. Soy bilgilerini öğrenen vatandaşlar 1800'lü yıllara kadar aileleri hakkında bilgi almaları mümkün oluyor. İnternette yapılan paylaşımların ardından konu hakkında sosyal medya uyarısı geldi. Peki E Devlet, Soyağacı sorgulama uygulaması nasıl çalışıyor?

E-Devlet soyağacı sorgulama sayfasına büyük ilgi sürmeye devam ediyor. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nce e-Devlet üzerinden verilen "Alt-üstsoy raporu" hizmeti kapsamında, 23.00 ila 07.45 saatlerinde üretilen belge sayısı 3 milyon 109 bin 468 oldu. "Alt-üstsoy raporu" sorgulama sayfasının yeniden açıldığı 14 Şubat gece yarısından bu sabaha kadar cevaplanan istek sayısı ise 8 milyon 141 bin 756'ya ulaştı.

"Alt-üstsoy raporu"nda bir gecede 3 milyon 109 bin 468 belge üretildi. Hizmet çerçevesinde verilen belgelerde 1800'lü yıllarda yaşayanların soyadlarının yer almasının nedeni de belli oldu.

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nce e-Devlet üzerinden verilen "Alt-üstsoy raporu" hizmeti kapsamında, 23.00 ila 07.45 saatlerinde üretilen belge sayısı 3 milyon 109 bin 468 oldu. "Alt-üstsoy raporu" sorgulama sayfasının yeniden açıldığı 14 Şubat gece yarısından bu sabaha kadar cevaplanan istek sayısı ise 8 milyon 141 bin 756'ya ulaştı.

CEP TELEFONU İLE BİLGİLENDİRİLECEK

Soy sorgulama işlemi yapan vatandaşların oluşturacağı yoğunluğu azaltmak ve kolaylık sağlamak için oluşturulan SMS sistemi aktifleştirildi. Buna göre, soy sorgulama için talepte bulunan vatandaşların dosyaları çıktığı anda cep telefonlarına mesaj olarak bildirim gidecek.

GÜNLÜK KOTA

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürü Sinan Güner, daha önce konuyla ilgili yaptığı açıklamada, sisteme günlük kota getirileceğini aktarmıştı. Güner, askıya alınan uygulamayla ilgili şunları söylemişti. “Toplamda 310 bin sorgulama çıktısı verildi. Böyle bir kapasitenin yürütülmesi imkânsız” dedi. Kapasite tespit çalışmaları yapıldığını kaydeden Güner, “Soy sorgulama için günlük belirli bir kota açacağız. ‘Bugün bu kadar’ diyerek ertesi güne aktaracağız.”

SOYAĞACI SORGULAMA SAYFASI İÇİN TIKLAYIN

737 BİN KİŞİ SORGULAMA YAPMIŞTI

Sorgulama sayfası ilk aktif olduğunda 737 bin 237 kişi aile üyelerinin izini sürdü, 330 bin belge alındı.

SADECE KENDİNE AİT BİLGİ

Üretilen belgelerde kişilerin yalnızca kendilerine ait alt ve üstsoy bilgileri yer alıyor. Belgelerde, 6698 Sayılı ‘Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’ gereğince kardeşler gibi yan soylarına ait bilgiler ise e-Devlet üzerinden paylaşılmıyor.

SOYAĞACINIZI PAYLAŞMAYIN!

Oluşturulan talebin ardından bazı vatandaşlar öğrendikleri Soyağacı bilgilerini açık bir şekilde sosyal medyada paylaşırken bazı vatandaşlar ise bilgileri kapatarak sosyal medyada paylaşmaya başladı.

Bankalar yaptıkları uyarılarda hiç kimseyle anne kızlık soyadınızı paylaşmamanız için uyarı üstüne uyarı yaparken vatandaşların soyağacı bilgilerini açık bir şekilde sosyal medyada paylaşması kişisel veri güvenlikleri için tehlike oluşturuyor. Güvenliğiniz için soyağacı bilgilerinizi kimseyle paylaşmayın.

SOYAĞACINIZI DAHA GERİ TARİHLERE GÖTÜRMENİZ MÜMKÜN

Aile tarihini araştıran ve 1300’lü yıllara kadarki kayıtlara ulaşan Kayserili Araştırmacı Hayri Şişlioğlu, daha geri tarihlere kadar soyağacı bilgisine ulaşılabileceğini söyledi. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından bir hafta önce e-devlet üzerinde hizmete açılan ‘alt-üst soy bilgisi sorgulama’ hizmeti vatandaşlar tarafından oldukça rağbet gördü, hatta defalarca sistem kilitlendi. Vatandaşlar şimdi, bu yolla ancak 1800’lü yılların başına kadar ulaşabildikleri soy bilgisini daha gerilere nasıl götürebileceğini merak ediyor. ‘Dün Gibi Edebali Hazretlerinin Kayseri’deki İzleri’ kitabının yazarı Kayserili Araştırmacı Hayri Şişlioğlu, kitabında vatandaşların bu merakını giderecek tekniklere de yer veriyor.

TAPU KAYITLARI VE ŞER’İYYE SİCİLLERİ ÖNEMLİ

Aile tarihini merak ederek çıktığı bu yolda araştırmalarının 10 yıldır sürdüğünü belirten Şişlioğlu, soy izini 1300’lü yıllara kadar sürebilmesinin yanı sıra, Şeyh Edebali’nin Kayseri bağlantısını ortaya çıkardığını ve Edebali’nin büyük dedesinin Abdülkadir Geylani olduğu bilgisine ulaştığını da söyledi. Şişlioğlu, e-devletin verdiği bilgilerden daha ötesine gitmek isteyen vatandaşlara şu önerilerde bulundu:

“Türkiye’de ilk resmî nüfus sayımı 1904 yılında yapılmaya başladı. E-devlette bu tarih itibariyle hayatta olan büyüğünüz ne zaman dünyaya gelmişse o yıllara kadar gidebiliyorsunuz. Örneğin dedeniz 1904 yılında 80 yaşındaysa, e- devletteki nüfus kayıtlarında 1840’lı yıllara kadar ulaşabileceksiniz. Ancak insanlar istiyorlar ki bu yıllardan daha önceye de gidebilelim. Daha önceye gidebilirler, bunun için de tapu kayıtlarına girmeleri gerekiyor. Çünkü Osmanlı tapu kayıtları ortalama 1850’lerden itibaren tutulmuştur. Dolayısıyla bu vesileyle iki kuşak daha önceki büyüklerini ortaya koyma imkanları doğuyor. Bunun için de tapu kurumlarına müracaat edecekler. 1985 yılından itibaren Özal döneminde insanların devlet arşivlerinden araştırma yapmasına izin verilmiş; bu çerçevede dilekçe ile müracaat edildiğinde tapu kurumları da kendilerine yardımcı olabilecektir. Ondan daha gerisine gitmek isterlerse de, hemen hemen her şehrin eski mahkeme kayıtları yani şer’iyye sicilleri tutulmuş, bunları araştırmaları gerekiyor. Örneğin, Kayserininki yakın tarihe kadar Ankara Milli Kütüphane’de idi, daha sonra Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğüne geçti. Ben araştırmalarımı Milli Kütüphane’de yaptım. Eğer bir ipucu yakalanırsa çok daha geriye gitmek de mümkün olabilmektedir. Ancak bu yolda sabırlı olmaları gerektiğini bilmelidirler.”

ALT ÜSTSOY RAPORU"NDA MERNİS'TE YER ALAN KAYITLAR ESAS ALINDI

Arşivde bulunan bilgiler 1882 yılı kayıtlardan başlıyor. Elektronik ortamda tutulan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi'ne (MERNİS) esas olan kayıtlar ise 1904 yılı yazımına ait.

Bu kayıtların olmadığı yerlerde 1925 yılında yersel yazım yapıldı. Yersel yazım yapılan yerlerdeki MERNİS kayıtları da 1925 yılı yazımına ait. e-Devlet Uygulaması üzerinden sunulan "Alt-üstsoy Raporu" hizmetinde MERNİS'te yer alan kayıtlar esas alınıyor. MERNİS'in veri tabanında yer alan kayıtlar ile e-Devlet Uygulaması üzerinden alınan "Alt-üstsoy Raporu"ndaki kayıtlar arasında herhangi bir fark bulunmuyor.