"DüÅŸünceye Özgürlük"e çifte beraat

"Düşünceye Özgürlük 2000" adlı kitapçığa "yayıncı" sıfatıyla imza atan toplam 80 kiÅŸi bugun iki ayrı duruÅŸmada beraat etti.Ä°stanbul 5 No'lu DGM, beraat kararlarını, ''uyum yasaları kapsamında sanıkların üzerlerine atılı suçlara iliÅŸkin yargılandıkları ceza maddelerinde deÄŸiÅŸiklik yapılması ve bu deÄŸiÅŸiklikle sanıkların eylemlerinin suç oluÅŸturmaktan çıkmasını'' dikkate alarak verdi.  Ä°stanbul 5 No'lu DGM'deki duruÅŸmaya, tutuksuz sanıklardan Salim Uslu ve Mehmet Åžanar Yurdatapan katıldı. Davanın diÄŸer tutuksuz sanıkları Zuhal Olcay Bilginer, Prof. Dr. Hüseyin Ali Nesin, VahdettinKara, Cengiz BektaÅŸ, Siyami Erdem, Yılmaz EnsaroÄŸlu,  Yavuz Önen, Hüsnü Öndül, Sadık TaÅŸdöğen, Etyen Mahçupyan, AyÅŸe Lale Mansur, Ä°brahim Ömer Madra ve Erdal Öz ise duruÅŸmaya gelmedi. DGM Cumhuriyet Savcısı Hadi SalihoÄŸlu'nun önceki celse beraatlarını istediÄŸi mütalaasına karşılık ''diyecekleri'' sorulan sanıklardan Mehmet Åžanar Yurdatapan, TCK'nın 162. maddesinde öngörülen ''Kanunun cürüm saydığı neÅŸriyatı yayınlamak'' suçundan cezalandırılmaları gerektiÄŸine inandığını belirterek, bu nedenle kendilerine ceza verilmesini istedi. Sanıklardan Salim Uslu ise savcının mütalaasındaki beraat görüşüne katıldığını bildirdi.  Davayı karara baÄŸlayan mahkeme heyeti, uyum yasaları kapsamında sanıkların üzerlerine atılı suçlardan cezalandırılmaları istenen kanunmaddelerinde deÄŸiÅŸiklikler yapıldığını hatırlatarak, bu deÄŸiÅŸiklikler uyarınca suç oluÅŸturmaktan çıkan eylem nedeniyle tüm sanıkların beraatını kararlaÅŸtırdı.  HAK-Ä°Åž BAÅžKANI'NDAN DEÄžERLENDÄ°RMEDuruÅŸma sonrası karara iliÅŸkin görüşleri sorulan Hak-Ä°ÅŸ Genel BaÅŸkanı Salim Uslu, ''düşünce özgürlüğü konusunda hükümetin dikkatini çekmek amacıyla bu eyleme katıldığını'' belirterek, hükümetin, daha sonra yaptığı deÄŸiÅŸikliklerle bu konudaki duyarlılığını gösterdiÄŸini bildirdi. Yasalarda yapılan deÄŸiÅŸikliklerin yeterli olmadığını savunan Uslu,düşünceyi açıklama özgürlüğü önündeki engellerin bir an önce kaldırılması gerektiÄŸini kaydetti.   SAVCILIK GÖRÜŞÜNDEN DAVANIN GEÇMİŞİDavanın 19 AÄŸustos 2003 tarihli duruÅŸmasında esas hakkındaki görüşünü açıklayan Ä°stanbul DGM Cumhuriyet Savcısı Hadi SalihoÄŸlu, sanıklar Mehmet Åžanar Yurdatapan, Zuhal Olcay Bilginer, Prof. Dr. Hüseyin Ali Nesin, Vahdettin Karabay, Cengiz BektaÅŸ, Siyami Erdem, Salim Uslu, Yılmaz EnsaroÄŸlu, Mehmet Atilla MaraÅŸ, Yavuz Önen, Hüsnü Öndül, Sadık TaÅŸdöğen, Etyen Mahçupyan, AyÅŸe Lale Mansur, Ä°brahim ÖmerMadra ve Erdal Öz hakkında, ''Halkı sınıf, ırk, din, mezhep veya bölgefarklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek'', ''yasadışı örgüt üyelerine yardım ve yataklık etmek'' ile ''bölücülük propagandası yapmak'' suçlarından 16 Mayıs 2000 tarihinde kamu davası açıldığını hatırlatmıştı.  Mahkemenin, 13 Åžubat 2001 tarihinde tüm sanıkların bu suçlamalardan beraatını kararlaÅŸtırdığını ifade eden Savcı SalihoÄŸlu, dosyanın temyize gittiÄŸi Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nin 11 Haziran 2001 tarihinde Sadık TaÅŸdöğen'in beraatını onadığını, ancak diÄŸer sanıklar yönünden cezalandırılmaları istemiyle kararı bozduÄŸunu bildirmiÅŸti.  Sanıkların cezalandırılmaları istenen ''bölücülük propagandası yapmak'' suçunu düzenleyen 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 8. maddesinin, 4928 ''ÇeÅŸitli Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Ä°liÅŸkin Kanun''un 19/b maddesi uyarınca yürürlükten kaldırıldığını, 4963 sayılı Kanun'un da ''yasadışı örgüt üyelerine yardım ve yataklık etmek'' suçunu düzenleyen TCK'nın 169. maddesindeki suçun unsurlarını deÄŸiÅŸtirdiÄŸini belirten Savcı SalihoÄŸlu, dolayısıyla bu suçlamalardan dolayı tüm sanıkların ayrı ayrı beraatını istemiÅŸti.  ''Halkı sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek'' suçunu düzenleyen TCK'nın 312/2. maddesinde 6 Åžubat 2003 tarihinde deÄŸiÅŸiklik yapıldığını ve ''kamu düzeni için tehlike'' unsurunun eklendiÄŸini söyleyen Savcı SalihoÄŸlu, bu suçun kitabın yayınlanmasıyla oluÅŸmayacağı kanaatinde olduÄŸunu bildirmiÅŸti.  Sanıkların, yargılamanın başından bu yana düşünce özgürlüğü doÄŸrultusunda tüm fikirlerin her ortamda tartışılmasını saÄŸlamaya yönelik hareket ettiklerini ve sadece bu amaçla kitaba imza attıklarını söylediklerini hatırlatan Savcı Hadi SalihoÄŸlu, dolayısıyla suç iÅŸleme kastı olmayan tüm sanıkların bu suçtan da beraatını istemiÅŸti.  Yargılama aÅŸamasında 3 Kasım 2002 seçimlerinde milletvekili olduÄŸuanlaşılan Mehmet Atilla MaraÅŸ hakkındaki yargılama ise Anayasa'nın 83.maddesi uyarınca durdurulmuÅŸtu.ÖTEKÄ° DURUÅžMAÖte yandan Ä°stanbul 4 No'lu DGM'deki görülen bir baÅŸka duruÅŸmade ise aynı kitapçığa yayıncı olarak imza atan yazar, sanatçı, öğretmen, avukat ve sendikacılardan oluÅŸan 65 kiÅŸi beraat etti. Davayı karara baÄŸlayan mahkeme heyeti, uyum yasaları kapsamında sanıkların üzerlerine atılı suçlardan cezalandırılmaları istenen kanunmaddelerinde deÄŸiÅŸiklikler yapıldığını hatırlatarak, bu deÄŸiÅŸiklikler uyarınca suç oluÅŸturmaktan çıkan eylem nedeniyle tüm sanıkların beraatlarını kararlaÅŸtırdı. Ä°stanbul DGM Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı'nca hazırlanan iddianamede, Necmettin Erbakan, Hasan Celal Güzel, Murat Bozlak, Akın Birdal ve  EÅŸber YaÄŸmurdereli'nin ceza almalarına neden olan yazılarının bulunduÄŸu ''Düşünceye Özgürlük-Herkes İçin'' adlı kitapçığa, 77 bin 663 kiÅŸi tarafından ''yayıncı'' olarak imza atıldığı belirtiliyordu.  Ä°ddianamede, aralarında Zuhal Olcay, Åžanar Yurdatapan, Lale Mansur, Emine ÅženlikoÄŸlu, Adalet AÄŸaoÄŸlu ve Abdurrahman Dilipak'ın da bulunduÄŸu yazar, sanatçı, öğretmen, avukat ve sendikacılardan oluÅŸan 65 kiÅŸinin, ''Kanunun cürüm saydığı neÅŸriyatı naklederek, yasadışı cemiyet ve çeteye bilerek yardım etmek'', ''halkı, sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek'' suçlarından 4.5 ile 9.5'ar yıl arasında ağır hapis cezalarına çarptırılmaları isteniyordu.Â