Dünyada yaÅŸlı sayısı artıyor

Dünya nüfusunun 10'da 1'ini 60 yaÅŸ ve üstü oluÅŸturuyor. Dünya üzerindeki yaÅŸlıların sayısı hızla artarken, 2050 yılında 60 yaÅŸ ve üzerindeki nüfusun 2 milyara ulaÅŸacağı ve 60 yaşındakilerin sayısının çocukların sayısını geçeceÄŸi tahmin ediliyor. Dünya SaÄŸlık Örgütü (WHO) ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) verilerine göre, yaÅŸam süresinin uzaması ve doÄŸum oranındaki düşüş nedeniyle dünyada 60 yaÅŸ ve üstü nüfus, hiçbir yaÅŸ grubunda olmadığı kadar hızla yükseliyor.   Verilere göre, son 30 yılda dünyadaki 65 yaÅŸ ve üzerindeki kiÅŸilerin sayısı yüzde 63 oranında artış gösterdi. Dünyada 60 yaÅŸ üzerindeki nüfusun 2025 yılında 1.2 milyara, 2050 yılına kadar da 2 milyara ulaÅŸması bekleniyor.   Verilere göre, dünyada 2002 yılında 629 milyon olan yaÅŸlı sayısı toplam nüfusun 10'da birine denk geliyor. 2050 yılında ise 60 yaÅŸ ve üzerindeki nüfusun 2 milyara ulaÅŸarak, toplam nüfusun 5'te birine denk geleceÄŸi ve 14 yaşın altındaki nüfustan daha fazla olacağı tahmin ediliyor.      TÃœRKÄ°YE'DE DURUM     Türkiye'de ise 2000 yılında yüzde 5.6'ya çıkan yaÅŸlıların nüfusa oranının 2005 yılında yüzde 6.3'e, 2010 yılında ise 7.1'e çıkması bekleniyor.   Türkiye'de 65 yaÅŸ üzerindeki kiÅŸilerin yüzde 90'ında genellikle kronik bir hastalık, yüzde 35'inde 2, yüzde 23'ünde 3 ve yüzde 14'ünde 4 veya daha fazla hastalık bir arada bulunmakta.   YaÅŸlı ölümleri de genellikle bu hastalıklara ve komplikasyonlara baÄŸlı olurken, yaÅŸlı ölümlerinin yüzde 43'ü kalp hastalıkları, yüzde 10'u ise kanser nedeniyle gerçekleÅŸiyor.          WHO SAÄžLIKLI YAÅžLILIK İÇİN UYARIYOR       YaÅŸlı sayısının hızla artması nedeniyle WHO, ülkelere yaÅŸlanmakta olan insanların saÄŸlıklarının yükseltilmesini saÄŸlayacak politikalar geliÅŸtirmede rehberlik edecek. Buna göre, saÄŸlıklı yaÅŸlanmanın baÅŸlıca dayanağı, çocukluÄŸun erken dönemlerinde baÅŸlayan, bulaşıcı olmayan hastalıkların engellenmesi.   YaÅŸlanmayla bulaşıcı olmayan hastalıklardaki artış gibi sıkıntılar ortaya çıkıyor ancak, saÄŸlıklı yaÅŸam tarzının teÅŸvik edilmesi ve yerinde önleyici eylemlerde bulunulmasıyla bunların üstesinden gelinebiliyor.   AraÅŸtırmalara göre, ÅŸeker veya kalp rahatsızlıkları gibi kronik hastalıkların kökeni, çocukluÄŸun erken dönemleri hatta daha öncesine kadar uzanıyor. Bununla beraber bulaşıcı olmayan bir hastalığa yakalanmada veya bakıma muhtaç hale gelmede, yaşın ilerlemesi, fiziksel aktivite eksikliÄŸi, tütün kullanımı, alkol bağımlılığı, yaÅŸam boyu yetersiz beslenme temel riski arttıran faktörler olarak sıralanıyor. WHO, saÄŸlıklı yaÅŸlanmak için ÅŸunları öneriyor :   -Hastalıkların ve muhtaçlığın baÅŸlamasına katkıda bulunan yoksulluk, düşük okur-yazarlık oranı ve eÄŸitimsizlik gibi faktörlerin saptanması.   -Alkol bağımlılığı ve tütün kullanımının yaÅŸam boyunca kontrol edilmesi.      -Yeterli ve saÄŸlıklı gıda ile beslenmenin küçük yaÅŸlardan itibaren temini.      -Her yaÅŸta fiziksel aktivitelerin, sporun desteklenmesi.   -Güvenli çevrelerin yaratılması.   -Önemli ve güvenilir ilaçlara ve gözlük, koltuk deÄŸneÄŸi gibi destekleyici araçlara eriÅŸme imkanının arttırılması.   -Zihin saÄŸlığının desteklenmesi.   -Önlenebilir duyma yetersizlikleri ve körlüğün azaltılması.   -Bakımın, ilginin devamlılığının saÄŸlanması ve bakıcıların desteklenmesi.   Â