Güncelleme Tarihi:
Günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15'i hayatını engelli olarak sürdürüyor. Bu oranın yüzde 2 ila 4 kadarı ciddi işlev bozukluklarıyla mücadele ediyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) açıkladığı bu veriler, 1970'lerde yüzde 10 civarındaydı.
Geçen süre zarfında ölçümlenen artışın başlıca sebepleri arasında nüfusun yaşlanması, kardiovasküler rahatsızlıklar, kanser, diyabet, akıl hastalıkları gibi kronik hastalıkların yaygınlaşması yer alıyor. Bunun yanı sıra, artışın bir kısmı, ölçüm tekniklerinin gelişmesi nedeniyle tespit edilen vaka sayısının çoğalmasıyla da açıklanıyor.
Engelli sayısının artışında önemli etkenlerden bir diÄŸeri de bitmeyen savaÅŸlar ve terör eylemleri. Mayınlı alanlar ve misket bombaları nedeniyle her yıl binlerce sivil sakat kalıyor, hatta bu silahlar çatışma bittikten sonra bile yıllarca siviller için tehlike oluÅŸturmaya devam ediyor.Â
MAYINLAR PATRIOT MALULÜ Türkiye’nin Suriye sınırına Patriot füzesi yerleştirilmesi gündemdeyken, Birinci Körfez Savaşı sırasında İncirlik Üssü’nden yanlışlıkla fırlatılan Patriot füzesinin havada imha edilmesi sırasında, düşen parçalardan birinin başına isabet etmesiyle yaralanan ve henüz 8 yaşındayken yüzde 65 yürüme engelli hale gelen Adanalı Murat Genç, dünyada savaş istemediğini söylüyor.
1997’de Kanada’nın Ottowa şehrinde imzalanan Mayın Yasağı Anlaşması, anti-personel mayınların kullanımını, depolanmasını, üretimini ve devredilmesini yasaklıyor ve bunların imha edilmesini öngörüyor. Şimdiye kadar ülkeyi 160 ülke imzaladı. Anlaşmayı imzalamayan ülkeler arasında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu üyeleri ABD, Rusya ve Çin de bulunuyor. Türkiye de anlaşmayı imzalamayan yaklaşık 30 ülkeden biri.
MÄ°SKET BOMBALARI
Misket bombaları patladıklarında içlerindeki yüzlerce parçacık bir kilometrekarelik alana yayılabilir. Diğer alan silahlarına göre çok daha geniş bir alana yayıldıkları için siviller için daha büyük risk oluştururlar. Handicap International isimli sivil toplum örgütünün raporlarına göre misket bombasından etkilenenlerin yüzde 94’ünü siviller oluşturuyor. 2008 yılında Dublin’de imzalanan Oslo Deklerasyonu’nu sivillere kabul edilemez zararlar veren misket bombalarını yasaklıyor, varolan stokların yok edilmesi şartını getiriyor ve misket bombalarından etkilenen sivillere yardım edilmesini öngörüyor. Deklerasyona imza atan yaklaşık 100 ülke arasında Türkiye bulunmuyor.
SURÄ°YE'DE MÄ°SKET BOMBASI Ä°DDÄ°ASI |
ABD’nin New York şehri merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Ekim ayında yayımladığı raporda, Suriye ordusunun sivillere karşı misket bombaları kullandığını gösteren deliller bulunduğunu açıkladı. Suriyeli muhaliflerin 9 ile 12 Ekim 2012 tarihleri arasından internet üzerinden paylaştıkları görüntülerde, özellikle muhalif güçler ile ordu arasında çatışmaların yoğun yaşadığı bölgelerde atılmış misket bombalarının kalıntıları görülüyor. HRW’ye konuşan halk ise misket bombalarının helikopterlerden atıldığını ifade etti. |
DÜNYADA ENGELLİLER GÜNÜ
Dünya Engelliler Günü olan 3 Aralık tarihinde birçok ülkede halkı bilinçlendirmek, sorunlara dikkat çekmek, daha fazla hak ve olanak talep etmek için etkinlikler düzenleniyor.
Londra'da gerçekleştirilen Paralimpik Olimpiyatları sayesinde, engelliler konusunda ilk akla gelen ülkelerden biri haline gelen İngiltere'de, yine başkent Londra'da, engellilerin yarıştığı 2012 Paralimpik Oyunları'nda elde edilen başarıların anlatıldığı bir film gösteriliyor. "Londra 2012-En İyi Oyunlar" (London 2012-Best Games Ever) isimli film, Uluslararası Paralimpik Komitesi tarafından hazırlandı ve ilk kez Dünya Engelliler Günü'nde yayına girecek. Daha sonra da internetten izlenebilecek.
Â
Filmde 400 metre serbestte kazandığı birincilikle İngiliz atlet Ellie Simmonds ve ilk kez kazandığı engelli bisikleti yarışıyla eski motor yarışcısı Alex Zanardi gibi engelli sporcuların kazandığı zaferlerin görüntüleri yer alıyor.
Bu sene İngiltere'de yapılan Paralimpik Oyunları'nın açılış töreni 11 milyondan fazla kişi tarafından televizyon kanallarından seyredildi.
ONLARCA ÃœLKE, YÃœZLERCE ENKÄ°NLÄ°K
Dünya Engelliler Günü nedeniyle çeÅŸitli etkinliklerin düzenleneceÄŸi onlarca ülke var. Arjantin, Avustralya, Avusturya, Brezilya, Belçika, Kanada, Çek Cumhuriyeti, Mısır, Hindistan, Endonezya, Ä°rlanda, Ä°ran, Ä°talya, Kenya, Mozambik, Nepal, Hollanda, Pakistan, Suudi Arabistan, Slovakya, Ä°spanya, Güney Afrika, Amerika BirleÅŸik Devletleri ve daha birçok ülkede, sadece 3 Aralık'ta deÄŸil, takip eden günlerde de özel törenler, konferanslar, paneller, sanat etkinlikleri, bilinçlendirme kampanyaları gerçekleÅŸtiriliyor. Bu etkinlikler sivil toplum kuruluÅŸlarının iÅŸbirliÄŸiyle, kimi yerlerde devlet kurumlarından ve okullardan da destek alınarak düzenleniyor.Â
HERKESİ KAPSAYAN VE HERKESİN ULAŞABİLDİĞİ BİR TOPLUM
Dünya Engelliler Günü'nün Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen bu seneki teması, "Engelleri kaldırarak herkesi içine alan ve herkes için ulaşılabilir bir toplum yaratmak".
Dünya nüfusunun yüzde 15'i, yani yaklaşık bir milyar engelli insan bugün 'dünyanın en büyük azınlığı'nı oluşturuyor.
Birleşmiş Milletler'in, Dünya Engelliler gününü kutlamak ve engellilerin sorunlarına dikkat çekmek için hazırladığı etkinlikler arasında 2015 ve daha sonrasında yapılması planlanan yeniliklerin tartışılacağı bir panel var. Bu panel, dünya çapında konuşmacıların katılımıyla gerçekleştirilecek. Ayrıca farklı ülkelerden, engelli yaşamla ilgili filmlerin katıldığı bir film festivali düzenlenecek.
Â
Â