Dünyada "at eti" şoku

Ocak ayı ortalarında İrlanda Gıda Güvenliği Kurumu'nun (FSAI) yürüttüğü testler sonucu, İngiltere ve İrlanda'daki bazı süpermarket zincirlerinin at eti ve domuz eti bulunan hamburger köftesi sattığı belirlendi. Olayın açığa çıkmasının ardından süpermarketlerde hamburger köftelerinin satışı durduruldu. FSAI, incelediği 25 hamburger etinin 10'unda at, 23'ünde ise domuz DNA'sı tespit etti.

Ülkede at etinin insan sağlığına zararı tartışılırken, İngiltere'deki Gıda Standartları Ajansı (FSA) firmalara et ürünlerini test etme çağrısı yaptı.
İngiltere Gıda Bakanı David Heath, son olarak lazanya yapan bir firmanın at eti kullandığının ortaya çıkmasının ardından, “İnsanların yapılacak olası bir uyarıya kadar et ürünleri almaya devam edebileceğini, herhangi bir sağlık riskinin bulunmadığını” bildirdi. Lazanya üreten firma, ürünlerini marketlerden toplatarak, özür diledi.

İngiltere Parlamentosu'nun Gıda ve Çevre Komisyonu, 26 AB ülkesinden tüm işlenmiş ve dondurulmuş et ürünlerinin ithalatına geçici bir yasak getirilmesini istedi. McIntosh, “Avrupa Birliği'nde tüketicilerin güveninin yıkıldığından kaygılanıyorum. Bu bulaşmanın kaynağıyla ilgili bir bulguya ya da bu ürünlerin insan tüketimi için hazırlanıp hazırlanmadığına dair bir bilgiye ulaşamadık. Bu, gıda zincirine hiç bulaşmaması gereken büyük bir dolandırıcılık” dedi.

Başbakan David Cameron ise AB bütçe zirvesi için bulunduğu Brüksel'de yatıştırıcı bir açıklama yaparak, “Şu anda satışta olan dondurulmuş gıdaların tehlikeli ya da sağlığa zararlı olduğunu söylemek için hiçbir neden yoktur. Bu güvenlikle ilgili bir sorun değil, gıda etiketleme ve müşterileri yanıltmakla ilgili bir sorun” diye konuştu.

Olayın başka bir boyutunu gözler önüne seren Tarım ve Çevre Bakanı Owen Paterson da, “Bu, halka karşı bir komplodur. Bunun, uluslararası bir suç komplosu olduğuyla ilgili hislerim kuvvetleniyor. Evet dünya genelinde sürekli büyük ölçekte malzeme dolaşımı söz konusu ve bir noktada doğru ürünün doğru olmayan bir şeyle değiştirildiği görülüyor” ifadelerini kullandı.

POLONYA-İRLANDA ARASINDA "AT ETİ" GERGİNLİĞİ
İki ülkede tartışmalar sürerken, bu ayın başlarında at eti karıştırılan hamburger köftelerinin üretildiği Polonya ile İrlanda arasındaki ilişkilerde gerginlik yaşandı.

İngiltere ve İrlanda'ya at eti satışı yapmakla suçlanan Polonya, konuyla ilgili soruşturma başlatsa da söz konusu ülkelere at eti satışı yapıldığına dair bir kanıta ulaşılamadığını bildirdi. Yetkililer, İrlanda'nın iddialarıyla ilgili daha fazla belge sunmaları gerektiğini belirterek, bu belgelerin ortaya çıkarılmasıyla soruşturmanın tamamlanabileceğini açıkladı.

İSVEÇ LAZANYASINDA AT ETİ
İsveç'in en ünlü yiyecek markalarından birinin ürettiği hazır lazanyalarda da dana eti yerine at eti kullanıldığı ortaya çıktı.

Ülkedeki gıda sağlığı yetkilileri, firmanın ürettiği 7,5 ton lazanyada dana eti yerine at eti kullanıldığı şüphesiyle, söz konusu şirketin ürünlerinin satışının durdurulduğunu açıkladı. Lazanyaların İsveç ve İngiltere'de satılmak üzere Lüksemburg'da üretildiği bildirildi.

İsveç ve İngiltere'de laboratuvarlarda yapılan ilk analiz sonuçlarında, lazanyalarda yüzde 90 oranında at etine rastlandığı bildirildi ve ürünlerin satışları durdurularak inceleme başlatıldı.

FRANSA-KIBRIS-HOLLANDA-ROMANYA ZİNCİRİ
İsveç merkezli dondurulmuş gıda firmasının ürettiği lazanyalarda yüzde 100'e yakın at eti tespit edilmesi üzerine bu durum ürünlerin satıldığı Fransa'yı da alarma geçirdi. Avrupa Parlamentosu üyesi Fransız milletvekili Jose Bove, olaydan mafyayı sorumlu tutarken, Fransa Tarım Bakanlığı da sorumluların bulunması için soruşturma başlattı.

At eti tespit edilen ürünlerini satışa sunduğu bütün ülkelerden geri çeken firma, söz konusu lazanyaların kendileri tarafından üretilmediğini açıkladı. Bunun üzerine gözler aynı markanın Fransız tedarikçisi olan firmanın üzerine çevrildi. Yapılan ilk incemeler, etin Kıbrıslı bir tüccara sipariş verildiğini, bu tüccarın da eti Hollandalı bir toptancıdan tedarik ettiğini, Hollandalı toptancıya etin Romanya'daki iki mezbahadan ulaştırıldığını ortaya koydu.

İddialarla ilgili soruşturma başlatan Rumen yetkililer ise soruşturmanın henüz tamamlanmadığını ancak ülkede her şeyin kurallara uygun ve resmi olarak çıkış yaptığına inandıklarını belirtti.

AVRUPA POLİSİ DE OLAYA DAHİL EDİLDİ
Gıda sektörüne tüm et bazlı ürünleri denetleme talimatı veren İngiltere'deki Gıda Standartları Ajansı, “Bu son derece ciddi bir durum. Hamburger köfteleri ve lazanyada yüksek miktarda at eti bulunması, gıda zincirinde ağır ihmal ya da kasıt bulunduğunu gösteriyor. Bu sebeple hem burada, hem de Avrupa'da polisi olaya dahil ettik' açıklamasında bulundu.