Dünya Tabipleri Birliği Başkanı Sir Marmot: Türkiye'nin yükü büyük

‘SAVAŞ, Göç ve Sağlık: Hekimler Ne Yapmalı Sempozyumu’ için İstanbul’da bulunan Dünya Tabipleri Birliği (WMA) Başkanı Sir Michael Marmot, hekimlerin barış için ayağa kalkması gerektiğini savunurken gerekçesini anlattı:

“Çünkü savaştan sadece mermiyle yaralanan, ölen değil herkes, bütün toplum etkilenir. Hekimler barışın sesidir. Suriye ve Afganistan’daki savaşın sona ermesine yönelik çabalar aslında ‘koruyucu hekimlik’. Hekimlerin bir başka önemli görevi ülkelerindeki mültecilere sağlanan koşulların iyileştirilmesi konusunda savunuculuk yapması.”

DİĞER ÜLKELER ÇOK AZ ŞEY YAPIYOR

3 milyona yakın sığınmacı kabul eden Türkiye’nin üzerindeki yükün büyük olduğunu vurgulayan Sir Marmot, “Dışarıdan baktığımızda diğer ülkelerin çok az şey yaptığını görüyoruz. Özellikle Suriye’de ateşkes yapılması konusunda. Şimdi gündeme gelen ateşkes neden 3 sene önce tartışılmadı?” diye konuştu.
Dünya Tabipleri Birliği başkanı olarak her gittiği yerde eşitsiz, adaletsiz koşullardan söz ettiğini belirten Sir Marmot, “Sağlığın temel belirleyicisi sosyal koşularla ilgili eşitsizlikler. Hekimler olarak bireylerin sağlıklarıyla ilgili sorumluluk almasından yanayız. Ancak diğer belirleyici faktörlerin etkisi çok büyük. Çocukluğunda kötü yaşam deneyimleri bulunan birinin ileri yaşında sigara içme, madde bağımlısı olma, şiddete başvurma, fiziksel hastalıklar yaşama ihtimali daha yüksek olacaktır” dedi.

ŞİŞMANLIK KONUŞURKEN ÇOCUKLARA KOLALI İÇECEK SATILIYOR

Sir Marmot, sağlığın sadece bireysel tercihlerle şekillenmediğini, asıl etkenin sosyal faktörlerin yarattığı ortamlar olduğunu söyledi. Sir Marmot, “Örneğin şişmanlık birden bire ‘salgın’ olmadı. Gıda sektörünün ürünlerinin nitelikleri, egzersiz olanakları, yeşil alanlar vs. hepsiyle ilgisi var. Şişmanlık konuşurken, çocuklara okul kantinlerinde kolalı içecek satmaya devam ediyoruz” diye konuştu.
Meksika’da kadınların yüzde 70’inin fazla kilolu olduğu örneğini veren Sir Marmot, “Bugün Meksika şekerle tatlandırılmış içeceklerin en çok tüketildiği yer. Muhtemelen şişmanlığa yol açan büyük etkenlerden biri de bu. Elbette kişisel kararlar, kişisel sorumluk önemlidir. Ama kararı alacak kişinin donanımlı kılınması (doğru sağlık bilgisi), daha sağlıklı tercihlere erişebilmesinin sağlanması da çok önemli” dedi.

POLİTİK TERCİHLER ÖNEMLİ BELİRLEYİCİ

Ülkelerin sosyal ve ekonomik politikalarının sağlık hizmet ve verilerini doğrudan etkilediğini hatırlatan Sir Marmot, “En yakın örnek olarak Yunanistan karşımızda. IMF, Avrupa Merkez Bankası ve AB’nin ‘Bütün sosyal harcamaları (emeklilik, sağlık vb.) kes’ dedikleri Yunanistan’da sağlık çok kötüye gidiyor. Politik karar verme süreçlerinin merkezine, kalbine sağlıktaki eşitsizlikleri koymak ve bunu kılavuz almak gerekiyor. Hatta her politikada sağlıkta eşitsizlik konusu merkeze alınmalı. Çünkü her şey sağlığı etkiliyor. Sadece sağlık politikaları değil, ekonomi, eğitim, kent planlaması politikaları, gıdaların temini vs. hepsi sağlığın eşitlikçi şekilde dağılması üzerinde etkili” dedi.

SAĞLIK ERİŞİMİNDE UÇURUM DARALMIYOR

Sir Marmot, sağlık verileriyle ilgili olarak şu tespitleri yaptı:

“İstisnalar olsa da ülkeler arasındaki eşitsizliğin genel olarak azaldığını söyleyebiliriz. Ülkelerin kendi içlerinde ise durum farklı. Bu değerlendirmeyi yaparken en dezavantajlı insanların sağlığına ne oluyor diye bakmalıyız. En dezavantajlı olanların sağlıklarının geliştiğini söyleyebiliriz. Ama kötülerin iyileşmesi aradaki uçurumu kapamıyor. Çünkü iyiler de iyileşmeye devam ediyor. Kötülerdeki iyileşme ise bunları yakalayamıyor. İsveç’te bile en kötüler ile en iyiler arasındaki uçurum varlığını koruyor.”