Dünya Serebral Palsi Günü’nde korkutan rakam: Her yıl 6 bin çocuğa bu teşhis konuyor
Güncelleme Tarihi:
Serebral palsi diğer adıyla beyin felci, genellikle doğum sırasında ya da 0-2 yaş arasında ortaya çıkan bir hastalık. Başta kas-iskelet sistemi olmak üzere işitme, görme, konuşma gibi çok sayıda fonksiyonu bozuyor. Uzmanlar uyarıyor: “Türkiye’de her yıl 6 bin çocuk bu tanıyı alıyor. Erken teşhis ve tedavi çok önemli.”
Çocuk Ortopedi Uzmanı Prof. Dr. Güney Yılmaz, 6 Ekim Dünya Serebral Palsi Günü’nde, Türkiye’de her yıl 6 bin çocuğa bu hastalığın teşhisinin konduğunu belirterek çok önemli uyarılarda bulundu:
BEYİN DOKUSUNU ETKİLİYOR
“Serebral palsi diğer adıyla beyin felci, genellikle doğum sırasında ya da hayatın erken döneminde (0-2 yaş) bebeğin beyin dokusuna zarar veren ve beyin dokusunun beslenmesini bozan olaylar sonucu ortaya çıkan bir hastalık. Temelde beyin dokusunu etkileyen serebral palsi, başta kas iskelet sistemi olmak üzere, işitme, görme, yutma, öğrenme, konuşma ve benzeri birçok alanda hastanın fonksiyonlarını bozabilir.
HER DOĞUMUN BİNDE 2-4’Ü
1000 canlı doğumun 2-4’ünde görülen hastalık erken doğum ve çoklu gebelik gibi risk faktörleriyle artış gösteriyor. Türkiye’de her yıl 6 bin kadar çocuğa serebral palsi tanısı konulduğu tahmin ediliyor. Yenidoğan yoğun bakım hizmetlerinin gelişmesine paralel olarak serebral palsili bebeklerin sağ kalım oranları artıyor ve hasta birey sayısı çoğalıyor. İlerleyici bir hastalık değil ancak hastanın tüm yaşamı boyunca devam eden bir hastalık. Bu nedenle, serebral palsili bir bireyin yaşadığı sorunlar hastayı, ailesini ve toplumu bir hayat boyu etkiliyor. Sağlık ve eğitim sisteminin, ailenin ve toplumun hedefi hayatın çok farklı alanlarında sorunlar yaşayan bu hastaların topluma katkı sunan ve üretken birer birey olmalarının önündeki engelleri kaldırmak olmalı. Bunu başarmanın ilk adımı hastaların erken tanı almalarını sağlamak ve tedavilerine bir an önce başlamaktır.”
CADDE VE SOKAKLAR ‘ENGELSİZ’ OLMALI
Prof. Dr. Güney Yılmaz, şehirlerin bu hastalar için dizayn edilmesi gerektiğine de dikkat çekiyor: “Cerrahi tedavilerin ve rehabilitasyon tekniklerinin ilerlemesi, hastalarımızın karşılaştığı fiziksel sorunların büyük bir kısmının düzeltilmesini ve hayat kalitelerinin artmasını sağlıyor. Ülkemizde serebral palsili bireylerin ihtiyaç duyduğu her türlü tedaviyi dünya standartlarında uygulayabilecek iyi yetişmiş sağlık çalışanları mevcut. Fakat, cadde ve sokakların dizaynından eğitim kurumlarının fiziksel altyapısına kadar birçok farklı alanda yaşanan sorunlar, bu hasta grubunun günlük hayatın içine katılımını kısıtlıyor. İlgili kurum ve kişilerin, kendine özgü ihtiyaçları olan bu bireylerin hayatını kolaylaştıracak düzenlemeler üzerine düşünmeleri ve harekete geçmeleri çok faydalı olacaktır.”
AZMİN ZAFERİ
Doğuştan serebral palsi hastası Serhat Yiğit Güzelgöz (20), yüzde 75 bursla Başkent Üniversitesi Sağlık Bilgi Sistemleri Teknikerliği Programı'nı kazandı.
Destek almadan kendi ihtiyaçlarını karşılayamayan ve yürüyemeyen doğuştan serebral palsi hastası Serhat Yiğit Güzelgöz, Serabral Palsili Çocuklar Derneği (SERÇEV) Engelsiz Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nden mezun olduktan sonra girdiği 2023-YKS’de yüzde 75 burslu Başkent Üniversitesi Sağlık Bilgi Sistemleri Teknikerliği Programı’nı kazandı. 2 Ekim'den itibaren de üniversite eğitimine başladı. Üniversite hayalini gerçekleştiren genç, azmiyle çevresine örnek oldu. Anne ve babasının desteğiyle üniversiteyi kazandığını belirten Güzelgöz, "İlk başta 'kazanamam' diye düşünmüştüm. Umutsuzdum ama sonunda kazandım. Sağlık okumam konusunda eczacılık mezunu ablam bana ilham oldu. Ben başardım. Herkese de pes etmemelerini, hayallerinin peşinden koşmalarını öneririm" diyor. (Doğa Başak ÖZTÜRK / DHA)