Dünya enerjisinin binde 9'unu Türkiye tüketti

BP'nin her yıl yayımladığı ve küresel enerji sektöründe referans olarak kullanılan “Dünya Enerji Raporu” verilerine göre, geçen yıl Türkiye'de petrol tüketiminde yüzde 4,7'lik bir düşüş yaşanırken, hidroelektrik enerji tüketiminde yüzde 10,6, doğal gaz tüketiminde yüzde 13,5, kömür tüketiminde ise yüzde 10,1 oranında artış oldu.

2006 yılında dünyada üretilen toplam enerjinin binde 9'unu Türkiye tarafından tüketildi.

Rapora göre, geçen yıl önceki yıllarda olduğu gibi yine yüksek ve değişken enerji fiyatlarının yaşandığı bir yıl oldu. Dünya çapında 2006 yılındaki yüzde 2,4'lük birincil enerji tüketimi artışı, bir önceki yılın yüzde 3,2'lik artış oranının gerisinde ancak son 10 yıllık ortalamanını çok az üzerinde gerçekleşti.

2006'da enerji tüketimindeki en büyük artış, önceki yıllarda olduğu gibi yüzde 4,9 ile Asya Pasifik bölgesinde yaşandı.

Kuzey Amerika'da enerji tüketiminde yüzde 0,5'lik bir düşüş yaşanırken, Çin'de kullanılan her tür enerjide artış görüldü ve dünya çapındaki tüketim payı yüzde 15'in üzerine çıktı.

TÜRKİYE'DE PETROL TÜKETİMİ DÜŞTÜ

Rapora göre, Türkiye'de 2006 yılında 28,5 milyon ton petrol tüketilirken, 2005 yılına göre yüzde 4,7 oranında düşüş kaydedildi. Türkiye bu rakamlarla, dünya petrol tüketiminin yüzde 0,7'sini gerçekleştirmiş oldu. Küresel petrol tüketimi ise yüzde 0,7'lik artış ile son 10 yıllık artış ortalamasının altında gerçekleşti.

Küresel petrol üretimi yüzde 0,4 oranında artarak günde 81,7 milyon varile ulaştı. Talebin düşük olması nedeniyle OPEC, 2006 sonlarında üretimi düşürdü. OPEC üreticileri arasında kayda değer artışlar Birleşik Arap Emirlikleri ile Irak tarafından gerçekleştirildi.

Suudi Arabistan, Venezüella ve Nijerya'da üretimde düşüşler yaşanırken, OPEC dışındaki ülkelerde ise 2006 yılında üretim günde yaklaşık 300 bin varil oranında artış gösterdi. Ancak bu artış son 10 yıllık ortalamanın yarısının altında kaldı.

Üretimde en yüksek artışı günde 220 bin varille Rusya gerçekleştirirken, Azerbaycan, Angola ve Kanada'da da artışlar görüldü.

DOĞAL GAZDA DURUM

Öte yandan geçen yıl Türkiye'de 30,5 milyar metre küp doğal gaz tüketildi. Buna göre Türkiye'de doğal gaz tüketimi geçen yıla oranla yüzde 13,5 artmış oldu. Geçen yıl Türkiye dünyadaki doğal gaz tüketiminin yüzde 1,1'ini gerçekleştirmiş oldu.

Dünya doğal gaz tüketimi ise 2006'da yüzde 2,5 oranında artış gösterdi. Bu oran bir önceki yılın üstünde, son 10 yıllık ortalamaya ise oldukça yakın bir seviyede gerçekleşti. Kuzey Amerika, doğal gaz tüketiminde en az artışın yaşandığı bölge oldu. En büyük tüketici olan ABD'oe doğal gaz tüketimi 2006 yılında yüzde 1,7 oranında azaldı.

Dünyanın en büyük üçüncü tüketicisi olan Birleşik Krallık'ta doğal gaz kullanımı yüzde 4,5 oranında düştü. Avrupa'da görülen azalmanını nedeni, gerek fiyatların yüksekliği gerekse normalin üzerinde seyreden sıcak hava koşulları oldu. Rusya'nın tüm Asya-Pasifik bölgesinde tüketilen toplam hacme çok yakın olan doğal gaz talebi, 2006'da yüzde 7 oranında arttı ve global artışın yüzde 40'una karşılık geldi. Çin'deki tüketim ise yüzde 20'den fazla artarak 55,6 milyar metreküpe ulaştı.

DİĞER ENERJİ KAYNAKLARINDA DURUM

Rapora göre, başta Çin olmak üzere tüm dünyada üretimi en hızlı artan hidrokarbon kömür oldu. Birbirini izleyen 8 yıl boyunca Çin'deki kömür talebi artış gösterdi. Ancak, tüketimde bu yıl gerçekleşen yüzde 8,7'lik büyüme son yılların çift haneli oranlarının ciddi şekilde gerisinde kaldı. Çin yine de kömür tüketimindeki global artışın yüzde 70'ini karşıladı.

ABD'de tüketim birbirini izleyen 2 yıl boyunca düşüş yaşarken, Birleşik Krallık'ta ve diğer OECD ülkelerinde son 3 yıldır artış görülüyor. Dünyadaki kömür üretiminin yüzde 0,4'ünü gerçekleştiren Türkiye'de 2006 yılında kömür üretimi yüzde 1,4 oranında düşüş yaşadı. Kömür tüketiminde ise yüzde 10,1'lik artış oldu.

Artan kapasite kullanımından kaynaklanan nükleer enerji üretimindeki yaklaşık yüzde 1,4 oranındaki artıştan, aslan payını OECD ülkeleri aldı. Hidroelektrik enerji üretimi, Çin, Hindistan ve Brezilya'da gerçekleşen kayda değer kapasite artışları nedeniyle yüzde 3,2 olarak gerçekleşti ve son 10 yılın ortalamasının üzerine çıktı.

Dünyadaki hidroelektrik enerji tüketiminin yüzde 1,4'ünü gerçekleştiren Türkiye'de hidroelektrik enerji tüketimi yüzde 10,6 oranında artış gösterdi.

Rüzgar ve güneş enerjisi kullanımı düşük bir paya sahip olsa da hızlı bir artış gösterdi. 2006 yılında yeni kurulan rüzgar enerjisi üretim tesislerinin kapasitesi yaklaşık yüzde 25 oranında artış gösterdi, ancak bu oran hala tüm dünyadaki elektrik üretiminin yüzde 1'ini oluşturuyor.

Güneş enerjisi kullanımı da büyük ölçüde yükselmekle birlikte, rüzgar ve diğer yenilebilir enerjiler gibi ciddi şekilde devlet sübvansiyonuna bağlı olduğundan, global enerjiye katkısı rüzgar enerjisinden bile düşük düzeyde kaldı. 2006 yılında etanol kullanımı ise yüzde 22 oranında artış gösterdi.