Dünya buğday krizi en çok Türkiye'yi vuracak
Güncelleme Tarihi:
Küresel ısınma ve yaşanan kuraklık tüm dünyada buğday fiyatlarını yukarı çekerken, Türkiye’de de yağışların azalması nedeniyle buğday rekoltesinde ciddi düşüş yaşanıyor. Yeterli stoğu bulunmayan Türkiye'nin fahiş fiyatlarla buğday ithal etmek zorunda kalacağı belirtiliyor.
Finans Enstitüsü’nden Ekonomist Cemil Ertem’in derlediği sonuçlara göre; bütün dünyada 2007 ve 2008’de buğday üretiminde düşüş bekleniyor. ABD’nin ardından dünyanın en büyük buğday üretici ve ihracatçılarından Kanada’nın da hububat rezervleri önemli oranda azalırken, Avustralya’ da buğday stokları son 26 yılın en düşük düzeyine indi.
TÜRKİYE’NİN BUĞDAY İHTİYACI ARTACAK
Türkiye’nin 2007 buğday rekoltesi ise 16.5 milyon ton olarak bildirildi. Rekolte, 2005’te 21 milyon ton, 2006'da 20 milyon ton olarak gerçekleşmişti. 2007’deki düşüş nedeniyle 3-4 milyon ton dolayında bir buğday ithalatına gidileceği öngörülüyor.
Ekonomist Cemil Ertem, sektör temsilcilerinin buğday piyasasıyla ilgili görüşlerini de şöyle değerlendirdi:
“Türkiye’nin yıllık 13-14 milyon ton buğday ihtiyacı var. Ayrıca Türkiye’nin un olarak ihracatının da yaklaşık 5 milyon ton civarında olduğu belirtiliyor. TMO’nun piyasayı, tüketici ve üretici lehine düzenlemesi için 2-3 milyon ton buğdayı ihtiyat olarak alması ve bulundurması gerekecek. Şu an Ofis’in stokları çok az. Bu durumda Türkiye’nin bu sene küresel piyasalardan daha fazla buğday ithalatı yapması bekleniyor. Küresel piyasalarda düşük rekolte nedeniyle artan fiyatlar Türkiye’yi önemli ölçüde etkileyecek.
Bu durum, Türkiye’nin dış ticaret dengesini olumsuz yönde etkileyebileceği gibi, un ve unlu mamullerde tahminlerin üzerinde fiyat artışlarına yol açabilecek. Fiyat artışları ürününü halihazırda tüccara satmış olun üreticileri de mağdur edecek.”
DÜNYANIN BUĞDAY AMBARLARI ZAYIFLADI
Cemil Ertem buğday fiyatlarında son dönemde meydana gelen değişimleri ise şöyle değerlendirdi:
“ABD Tarım Bakanlığı küresel buğday stoklarının bu piyasa yılının sonu olan 31 Mayıs 2008’e kadar 114.8 milyon ton seviyesine düşeceğini tahmin ediyor. Avrupa, Kanada, ABD ve Avustralya’da elverişsiz hava koşulları hasatta düşüşe yol açtığından stoklar azaldı.
Avustralya’da stokları 26 yılın en düşük seviyesine çeken kıtlık nedeniyle, buğdayın ölçek fiyatı ilk kez 9 doları geçti. Avustralya’nın daha önce 23 milyon ton tahmin edilen buğday mahsulünün, 18 milyon ton olması bekleniyor. Buğday fiyatlarının yükselmesi küresel durgunluğun kapıda olduğu şu günlerde dünya enflasyonunu da körükleyen bir etki yaratıyor. Enflasyon ve durgunluğun bir arada olacağı bir stagflasyon tehdidi uzak ihtimal değil. Bu yıl fiyatlardaki dalgalanma yüzde 80’lere ulaştı. Mısır,Ürdün, Japonya ve Irak’ın günlük buğday alımlarının piyasadaki dalgalanmada etkili olduğu belirtiliyor.”