DÜNYA BÄ°LÄ°M LÄ°GÄ°NDE TÜRKÄ°YE’NÄ°N YILDIZI PARLIYOR

ISI (Bilimsel Bilgi Enstitüsü) sonuçlarına göre, Türkiye bilim alanında son yıllarda yıldızı parlayan en önemli ülkelerden biri.ISI yöneticilerinin verdiÄŸi bilgiye göre Türkiye’de gerek yayınlanan bilimsel makale sayısı gerek bu makalelere uluslararası alanda yapılan atıflar, her geçen yıl çok hızlı bir ÅŸekilde artıyor. Türkiye, bu açıdan bilimde son yılların en dinamik, en hızlı ülkelerinden biri durumuna geliyor. Ä°ÅŸte ISI’nın yaptığı araÅŸtırmalara göre Türkiye’nin bilim alanındaki performansını ortaya koyan sonuçlar:Türk bilim adamları tarafından hazırlanan makalelere yapılan atıf sayıları, yayınlanan makale sayılarına göre daha hızlı arttığından, makale başına atıf oranı da düzenli olarak yükseliyor. Bu durum, makalelerin sayısının yanı sıra niteliklerinin de yükseldiÄŸini gösteriyor.Türkiye, son 10 yılda dünyanın en fazla makale üreten 26. ülkesi.Yine son 10 yılda, dünyada makale sayısı oransal olarak en fazla artan ikinci ülke.Son 15 yıldan beri, Türkiye’de yayınlanan makale ve atıf sayıları sürekli olarak artıyor.Türkiye’de en fazla sayıda makale üretilen alan tıp.Türk akademisyenlerin makale başına dünyada en fazla sayıda atıf aldıkları alan ise moleküler biyoloji ve genetik bilimi.BÄ°LÄ°MSEL BÄ°LGÄ° NASIL TAKÄ°P EDÄ°LÄ°YOR?Bilimsel Bilgi Enstitüsü ISI (Institute for Scientific Information), Amerikalı kimyager bilimadamı Dr. Eugene Garfield tarafından kuruldu. 1955’te Times dergisinde bilimsel atıflarla ilgili bir makelesi yayınlanan Garfield, yazısında dergilerin atıf sayılarının takip edilmesi gerektiÄŸini savununca böyle bir merkezin doÄŸmasını saÄŸladı. 3 yıl içinde ISI, kurumsal bir enstitü haline geldi (1958).Web of Science, ISI üzerinden bilimsel makalelerin takip edildiÄŸi veritabanı. Fen, sosyal ve beÅŸeri bilimler olmak üzere üç ana dalda 8 bin 600 dergi, bu veritabanı üzerinden izleniyor.Web of Science’da 35 editör bulunuyor. Her biri en az doktora derecesi olan, kendi alanlarında uzman kiÅŸiler.Editörler, dünyada her gün yayınlanan 2 milyon makaleden sadece 25 binini seçerek Web of Science’a dahil ediyorlar.Seçilen makalelerde dikkate alınan kriterlerin tümü, sübjektif olmayan bilimsel kriterler. Kısaca, makalenin bilimsel camiaya yeni bir ÅŸey getirip getirmediÄŸi, her ne konuda olursa olsun daha önce aynı ÅŸekilde iÅŸlenip iÅŸlenmediÄŸine bakılıyor.Yakın zamana kadar tüm makaleleri basılı olarak incelerlerken ÅŸimdi tüm arÅŸiv elektronik ortama kaydırılmış durumda. Basılı gelenler de mutlaka tarayıcıdan (scanner) geçiriliyor.Bütün operasyon, ABD’de Cherry Hill ofisi ve Ä°rlanda’da Limmerick Adası’nda yapılıyor.THOMSON, ISI’YI 1990’DA SATIN ALDIThomson, 1920’li yıllarda Kanada’da yerel gazetecilik ve radyo yayıncılığı yapmak üzere kuruldu. Toronto’dan sonra Ä°skoçya ve Ä°ngiltere’de de gazete satın almaya baÅŸlayıp büyüdü. Bir ara ünlü Ä°ngiliz The Times gazetesinin de sahipliÄŸini yaptı ama daha sonra devretti. 80’li yıllarda veritabanı oluÅŸturma iÅŸine de girdi. Bu dönem ISI ile ortak projeler üretmeye baÅŸladı. 1990’da ise ISI’yı bütünüyle bünyesine aldı. Ardından ISI’nın hizmetlerini global düzeyde sunmak için yine kendi bünyesinde veritabanı çalışması yürüten Thomson Scientific ÅŸirketini kurdu. ISI’nın tüm operasyonlarını bu ÅŸirkete geçirdi. 1700 kiÅŸinin çalıştığı, ABD Philadelphia merkezli Thomson Scientific dışında, grubun hukuk (Thomson Legal), finans (Thomson Financial) ve eÄŸitim (Thomson Learning) alanında faaliyet gösteren 3 ayrı ÅŸirketi daha var. 130 ülkede temsilciliÄŸi bulunan, 50 bin kiÅŸinin çalıştığı, Kanada Toronto merkezli Thomson Grubu’nun 2003’teki cirosu, 7.6 milyar dolar olarak gerçekleÅŸti.EN ÇOK MAKALE YAZAN VE ATIF ALAN TÃœRK ÖĞRETÄ°M ÃœYESÄ°NE ÖDÃœL VERECEKLERISI verilerini hazırlayan Thomson Scientific’in Avrupa, OrtadoÄŸu ve Afrika Bölge Direktörü Sally Curtis, bilimsel çalışmaları, öğretim üyesi bazında da takip ettiklerini söylüyor. Hatta ÅŸirketin, bazı ülkelerde en çok makale yazan ve atıf alan bilimadamlarına ödül verme gibi bir uygulaması da var. Curtis, geçtiÄŸimiz günlerde Danimarka, Ä°talya ve Ä°spanya’da bu yılki ödülleri daha yeni dağıttıklarını söylüyor. Åžimdi amaçları bunu Türkiye’de de yapmak: ‘YÖK, TÃœBÄ°TAK ve diÄŸer ilgili kurumlara amacımızdan söz ettik. Yaklaşık 6 aylık bir hazırlık sürecine ihtiyacımız var. Sonuçta Türkiye’nin bilimsel deÄŸerini vitrine çıkartıyoruz, önemli bir konu. Hem üniversiteler hem hükümet nezdinde mutlaka bir konsensüs saÄŸlanmalı. Buna çabalıyoruz. Yakında açıklama yapacağız.’MAKALE SAYISINDA DÃœNYADA KAÇINCI SIRADAYIZZirai bilimlerde 20. sıradaBiyoloji ve biyokimya alanında 31. sıradaKimyada 25. sıradaTıpta 14. sıradaBilgisayar teknolojisinde 28. sıradaEkonomi ve iÅŸletme alanında 29. sıradaMühendislikte 23. sıradaÇevre biliminde 27. sıradaJeolojide 28. sıradaBağışıklık biliminde 36. sıradaMalzeme biliminde 23. sıradaMatematikte 35. sıradaMikrobiyolojide 39. sıradaMoleküler biyoloji ve genetikte 36. sıradaÇokdisiplinli dallarda 43. sıradaNörolojik bilimlerde 27. sıradaÄ°laç biliminde 27. sıradaFizikte 35. sıradaBitki ve hayvan bilimlerinde 29. sıradaPsikiyatri ve psikolojide 27. sıradaSosyal bilimlerde 35. sıradaUzaybilimde 42. sıradaÂ