Dünya basınından manşetler-8 Aralık
Güncelleme Tarihi:
İşte dünyanın önde gelen basın organlarının politika ve ekonomi alanında bugünkü manşetleri ve öne çıkardıkları haberler:
--Suriye: Türkiye’nin aracılığının yerine sadece doğrudan görüşmeler geçebilir (Yedioth Ahronoth)
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu Fransa’nın aracılığını Türkiye’ye tercih ettiğini söylese de Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Faysal Makdad, Şam’ın doğrudan görüşmelere dönülmeden önce Türkiye’nin aracılığında ısrarcı olduğunu belirtti.
Suriye, İsrail’le yapılacak dolaylı görüşmelerde Türkiye’nin aracılık yapmasında ısrar ediyor. Ancak doğrudan görüşmelere geçilirse ABD destek verecek. Gelecekte Fransa, Rusya, Japonya gibi yeni aracılar da görüşmelerde kilit rol oynayabilir.
Netanyahu Suriye Başbakanı Beşar Esad’ın tavrında bir değişiklik olduğunu duyurmasının ardından Makdad, bunun Şam’ın şu anki duruşu olduğunu belirtti. Netanyahu’ya göre Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Esad’ın İsrail’le görüşmelerde her türlü önkoşuldan vazgeçtiğini duyurmuştu.
Bu açıklama Suriye’nin görüşmelerden önce Golan Tepeleri’nden İsrail’in çekilmesini talep etmeyeceği anlamına geliyordu. Makdad, Golan Tepeleri konusunda hiçbir değişiklik olmadığını ifade etti.
DIŞ BASINDA TÜRKİYE
BBC
--Başkan Barack Obama Türkiye’ye güvenmeye devam edebilir mi?
ABD yönetimi kamuoyuna yaptığı açıklamalarda Türkiye’de yaşanan gelişmelerden kaygılı olmadığı konusunda ısrar ediyor.
THE WALL STREET JOURNAL
--Türkiye İran yaptırımlarına muhalefet etti
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Barack Obama’yla yaptığı toplantının ardından İran’a yeni ekonomik yaptırımlar uygulanması fikrine karşı çıktı. Erdoğan Tahran’ın nükleer programını sona erdirmek için diplomasiye daha fazla zaman verilmesi gerektiğini söyledi.
--Başbakan Erdoğan: Obama’yla İran’ın nükleer programını tartıştık
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Pazartesi günü yapılan toplantının ardından “Türkiye İran’a yönelik diplomasi çabalarının önemli bir oyuncusu olabilir” dedi. Erdoğan, “Türkiye’nin olumlu gelişmelerin yaşanması yönünde bir koridor rolü oynayabileceğini düşünüyorum” dedi. Erdoğan’ın açıklamaları erken saatlerde Obama’nın yaptığı açıklamaları hatırlattı, ancak Erdoğan Türkiye’nin komşularının hiçbirinin nükleer silahlara sahip olmasını istemediğini de vurguladı.
FINANCIAL TIMES
--Obama Ankara ile ilişkileri derinleştiriyor
Başkan Barack Obama dün ABD’nin Türkiye ile ilişkilerini derinleştireceğini söyleyerek İran konusunda yaşanan fikir ayrılıklarına karşın Ankara’nın ABD’nin Ortadoğu politikasında çok önemli olduğunun işaretini verdi.
BLOOMBERG
--Obama Türkiye’yi İran’la yaşanan sorunda “önemli bir oyuncu” olarak tanımladı
Başkan Barack Obama, NATO’nun çoğunluğu Müslüman üyelerinden biri olan Türkiye’nin Başbakan Erdoğan’dan İran’ın nükleer programının önüne geçilmesi ve Afganistan’ın yeniden inşa edilmesinde destek istedi. Obama “Türkiye’nin İran’ı istediğimiz yöne çekmek için önemli bir oyuncu olduğuna inanıyorum” dedi.
REUTERS
--Obama İran tartışmasında Türkiye’ye rol biçti
Başkan Barack Obama Pazartesi günü yaptığı açıklamada Türkiye’nin İran’ın nükleer programıyla ilgili sorunun çözümünde önemli bir oyuncu olabileceğini söyledi. Ancak Başbakan Erdoğan Tahran’a ağır yaptırımlar uygulanmasına yönelik muhalefetini yineledi.
EL CEZİRE
--Obama Türkiye’den İran’ı harekete geçirmesini istedi
ABD Başkanı Barack Obama, Türkiye’nin İran’ı nükleer programıyla ilgili diyaloga ikna etmekte “önemli” bir rolü olduğunu söyledi.
CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
--Obama toplantısında Türkiye İran nükleer programı için diplomasi çağrısı yaptı
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Pazartesi günkü toplantıda Obama’ya diplomasinin İran’ın nükleer programı ile ilgili sorunları çözmek için tek yolun diplomasi olduğunu söyledi. Ancak Obama ve diğerleri Tahran’a karşı sabırlarını yitiriyor.
THE JERUSALEM POST
--Obama: Türkiye İran konusunda hayati bir oyuncu
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama ile Pazartesi günü yaptığı toplantıda, Erdoğan’ın Batı’nın Tahran’a yönelik tavrını geçtiğimiz günlerde eleştirmesine karşın, Türkiye’nin İran’ın nükleer enerji programının barışçıl olarak kalmasını sağlamakta “önemli bir oyuncu” olduğunu söyledi.
XINHUA
--Obama: Türkiye İran sorununda önemli bir oyuncu
ABD Başkanı Barack Obama, Başbakan Erdoğan’la yaptığı görüşmenin ardından, Türkiye’nin İran’ı nükleer sorunun çözümüne yöneltmede önemli bir rol oynayabileceğini belirtti.
TIME
--Obama Doğu’ya bakan Türkiye’yi yanında tutmayı başarabilecek mi?
Başkan Barack Obama’nın yaptığı ilk denizaşırı seyahatlerden biri Türkiye’ydi. Nüfusunun çoğunluğu Müslüman, resmi anlamda laik ve NATO’ya üye bu ülkeyi Nisan ayında ziyaret ettiğinde, Obama Türkiye’nin Ortadoğu’da oynayacağı önemli role odaklanmıştı. Türkiye ile “model ortaklığın” müjdesini veren Obama Ankara’nın küresel barış için çok önemli bir oyuncu olduğunu belirtmişti.Obama “Türkiye kritik bir müttefik, Avrupa’nın de önemli bir parçası. Türkiye ve ABD bir arada durmalı” demişti.
NATIONAL INTEREST
--Türkiye’yle konuşmak
Erdoğan Washington’a şaşırtıcı derecede küçük bir gündemle gidiyor. Birincisi ve en önemlisi, Erdoğan Washington’dan Türkiye’nin uluslararası arenadaki yeni rolünü, Suriye-İsrail ilişkilerindeki diplomatik çabalarını, Ortadoğu’nun genelinde güçlenen konumunu ve G-20 ve BM Güvenlik Konseyi’ndeki rolünü teyit etmesini istiyor.
GLOBAL POST
--Türkiye’nin yüksek riskli eylemciliği
Bugün karşı karşıya olduğumuz şey komşularına bakışı müttefiklerinin görüşleri ya da eski siyasi çerçevelerden etkilenmeyen bir Türkiye’nin dış politikası. Ancak, Türkiye’nin kendi yolunu arayışı bazı önemli riskler de taşıyor.
THE JERUSALEM POST
--Kudüs’ten karışık mesajlar geliyor
İsrail’den Suriye-İsrail görüşmelerinde Türkiye’nin mi Fransa’nın mı aracılığını tercih ettiği ile ilgili net bir cevap bekleyenler yanılıyor.
EUBUSINESS
--AB zirvesi Türkiye’yi yabancılaştırmayı değil ikna etmeyi amaçlıyor
Türkiye Kıbrıs’la ilgili anlaşmazlığa rağmen bu hafta içinde yapılacak toplantılarda yeni yaptırımlarla karşılaşacak gibi görünmüyor. Çünkü Avrupa gelişmekte olan süreci engellemek istemiyor. Ancak Avrupalı bir diplomatın dediği gibi “sekiz başlık bloke edilmiş durumda, AB Türkiye’ye hala ağır siyasi yaptırımlar uyguluyor”.
FRANKFURTER ALLGEMEINE ZEITUNG
--Almanya Afganistan'a asker göndermeyi tartışıyor
ABD Başkanı Obama'nın Afganistan'a 30 bin ek asker gönderme kararından sonra Almanya'da da asker gönderme tartışması yaşanıyor. Başbakan Angela Merkel'in kardeş partisi CSU Başkanı Horst Seehofer, Afganistan'a ek asker göndermeye karşı olduğunu söyledi ancak Merkel, CSU Başkanı'nın bu açıklamasına oldukça soğuk.
DIE WELT
--Obama iklim kararını Senato'ya danışmadan verecek
ABD Başkanı Barack Obama, sera gazı salınımının önlenmesi yönünde alacağı kararı Senato'ya danışmadan verecek.ABD Başkanı'nın bu yöndeki kararı tek başına vermesinde iklim bilimcilerin son araştırması etkili oldu. Sera gazlarının sağlığa bilinenden daha zararlı olduğu ortaya çıktı.Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da yapılan İklim Zirvesi'nin kapanış toplantısına Obama'nın da katılması bekleniyor.
SUEDDEUTSCHE ZEITUNG
--Türkiye Afganistan'a ek asker göndermeyecek
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD ziyaretinde Barack Obama ile görüşmesinden sonra yaptığı açıklamada Afganistan'a daha fazla asker göndermeyeceklerini söyledi. Erdoğan Afganistan'da 700 Türk asker sayısını Kabil Komutanlığı nedeniyle 1750'ye çıkardıklarını da hatırlattı. Erdoğan Afgan güvenlik kuvvetlerinin eğitimine ise devam edeceklerini söyledi.
DÜNYA BASINI
THE NEW YORK TIMES
--ABD, Taliban ile savaşta Pakistan’a baskı uyguluyor
Obama yönetimi, Pakistan’ın agresif hareket etmemesi durumunda, ABD’nin, sınırın Pakistan tarafında daha fazla askeri müdahale gerçekleştireceğini belirtti.
--Karzai ekibini kurarken, dört bir yandan baskı görüyor.
Afganistan lideri Hamid Karzai, yeniden başkan seçilmesini sağlayanları ödüllendirmekle, yolsuzların önlenmesini isteyenlerin taleplerini karşılama arasında kalıyor.
--Delegeler, Kopenhag’da ortak bir politika üzerine çalışıyor
Kopenhag’da dün başlayan iklim zirvesinin ilk gününde yapılan konuşmalarda iklim anlaşmasının ne zaman imzalanacağına dair net bir tavır sergilenmedi.
THE WASHINGTON POST
--Taliban, Afganistan’da gölge bir hükümet kuruyor
Birçok Afganistanlı, Karzai hükümetinin karmaşık yönetimini düzene sokacak bir düzenleme istiyor. Valiler, polis şefleri ve hakimlerden oluşan sistem, halihazırda Afganistanlı vatandaşların yaşamların gerçek hükümetten daha fazla etki ediyor.
--ABD’de seçim yılına girilirken, Demokratlar istihdama odaklanıyor
ABD’de bu yıl bütün dikkat sağlık reformu ve Afganistan’a verilirken, ülkedeki Demokratların 2010 yılında üzerinde durması gereken en önemli konu işsizlik sorunu olarak dikkat çekiyor.
-- Bernanke, yavaş bir iyileşme bekliyor
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Bernanke, yavaş ekonomik iyileşmenin 2010’da da devam edeceğini öngörüyor.
THE WALL STREET JOURNAL
--İranlı protestocular rejimi hedef alıyor
Protestocular, İran hükümetine doğrudan meydan okumaya başladı. Üniversite öğrencilerinin okul kampüslerinde gerçekleştirdikleri rejim karşıtı gösterilerde, şiddetli olaylar yaşandı.
--Etkili El Fetih lideri, takas işlemlerini zorlaştırıyor
2002 yılından bu yana İsrail’in elinde olan El Fetif lideri Marvan Barghouti, İsrailli Gilad Şalit karşılığında geri verilecek bin Hamas’lı tutuklu listesinin başında geliyor.
--Japonya’dan yeni bir teşvik planı
Japonya, ülkenin hâlihazırda sıkıntılı olan ekonomisini tehdit eden sorunları ortadan kaldırmak için harcanacak, yaklaşık 81 milyar dolarlık yeni bir ekonomik teşvik paketi açıkladı.
FINANCIAL TIMES
--Yunanistan’a kredi riski uyarısı
Yunanistan’ın kredi notunun düşürülebileceği konusunda uyarılmasından sonra, ülkede yaşanan mali sıkıntılar arttı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet ise ülkenin bütçesini kontrol altına almak için cesaretli adımlar atması gerektiğini belirtti.
--AB, savaş suçlarındaki ilerlemeden dolayı Sırbistan’ı ödüllendirdi
Avrupa Birliği, savaş suçları araştırmacılarıyla girilen işbirliğinin artması sonucunda dondurulan bir ticaret anlaşmasını yeniden canlandırarak Sırbistan’ın AB üyeliği beklentisini arttırdı.
--Rusya, Hindistan’a nükleer reaktör desteği sağlayacak
Rusya, Fransa, İngiltere, ABD ve Kanada’dan uluslararası operasyonlar gerçekleştiren şirketler, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden birinin enerji talebini karşılamak için Hindistan’a akın ediyor.
THE GUARDIAN
--Brown: Kopenhag’da bir anlaşmaya varmak için AB daha fazla kesintiye gitmeli
İngiltere Başbakanı Gordon Brown, Guardian gazetesine yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği ülkelerinin 2020’ye kadar sera gazı salınımlarını yüzde 30 oranında azaltma sözü vermesi gerektiğini söyledi.
--İklime yardım için uçuşlara vergi getirilmesi isteniyor
Gözlemciler, sera gazı salınımları hedeflerine ulaşılması için, seyahatlerin denetlenmesi gerektiğini dile getiriyor.
--İran öğrenci protestolarına kısıtlama getiriyor
İranlı polisler, Tahran Üniversitesi’de “diktatörlüğe son” çağrısı yapan gösterilerde, muhalefet gruplarına karşı göz yaşartıcı bombalar, coplar ve şok tabancaları kullandı.
HAARETZ
--Netanyahu: Suriye görüşmelere yeniden başlatmak istiyor
Suriye, İsrail Golan Tepeleri’nden çekilmeden görüşmelere başlamayacağını yönündeki açıklamalarını değiştiriyor.
--Suriye barışında İsrailli liderler sadece konuşuyor
İsrailli liderler, halkın gözündeki öneminden dolayı, Golan’dan çekilmenin seçim sürecinde alacakları oylara etki etmesinden korkuyor.
--İsrail yerleşimleri durdurdu ancak gerçekten barış istiyor mu?
Filistinlilerin barış görüşmelerini devam ettirmeye karşı çıkmasının nedeni, sadece yerleşimler değildi.
CNBC --GM, Saab birimi için Pekinli otomobil üreticisi ile görüşüyor ABD’nin en büyük otomobil üreticilerinden General Motors, Çin’in en büyük beşinci otomobil üreticisi BAIC ile Saab markasına bağlı varlıkların bir kısmını satmak için konuşuyor. --Japonya, 80.6 milyar dolarlık yeni teşvik paketi açıkladı Japonya iktidarındaki koalisyon hükümeti, yaşanan küçük çaplı itirazların ardından Salı günü ekonomik teşvikler için 80.6 milyar dolar harcamaya karar verdi. --Bernanke: Fed uzun bir süre daha düşük faize devam edecek ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke, bankanın ekonominin halen zayıf olması ve enflasyon riskinin devam etmesinden dolayı, uzun bir süre daha düşük faiz politikasını devam ettireceğini açıkladı.
--Japonya toparlanma yavaşlarken yeni teşvik paketi açıkladı
Japonya, Başbakan Yukio Hatoyama'nın popülerliğini kaybetmesi ve ekonomideki toparlanmaya yönelik olumsuz işaretlerin geldiği bir dönemde, 81 milyar dolarlık yeni teşvik paketini açıkladı.
Konuya yakın kaynakların verdiği bilgiye göre, Citigroup CEO'su Vikram Pandit, bankanın ABD yönetiminden kurtarma programı kapsamında aldığı yardımdan geri kalan 20 milyar dolarlık kısmını geri ödeme planı üzerinde bu hafta içinde anlaşma sağlanması için, Hazine Bakanlığı ve düzenleyici kurumlara baskı yapıyor.
ABD Merkez Bankası Başkanı (Fed) Ben Bernanke, Federal Rezerv Sistemi Açık Piyasa İşlemleri Komitesi'nin sıkı kredi koşulları ve yüksek işsizliğin ülke ekonomisi üzerindeki etkisinin devam etmesi nedeniyle önümüzdeki hafta yayımlayacağı kararda, uzun dönemde düşük faiz öngörüsünü devam ettireceğinin işaretini verdi.
--Obama: TARP kaynağını iş yaratmak için kullanın
ABD Başkanı Barack Obama'nın Salı günü yapacağı konuşmada, Temsilciler Meclisi'ne sunulan Sorunlu Varlıkları Kurtarma Paketi'nden (TARP) artan kaynağın ekonomiyi teşvik için harcanması teklifini desteklediğini açıklaması bekleniyor.
İnternet arama motoru Google, Twitter ile işbirliğine gittiğini duyururken, rekabetçi internet arama motoru pazarında sosyal paylaşım sitelerinin önemine vurgu yaptı.
Artan arz miktarı ve enerjinin daha etkin kullanılması petrol fiyatlarındaki yükseliş olasılığını azaltıyor.
--Dolar Bernanke'nin sözleriyle düştü hisseler değer kaybetti
Dolar, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Bernanke'nin erken faiz artırımıyla ilgili spekülasyonları sonlandırması sonucunda düşerken, borsalar da ekonomideki toparlanmanın gücüne yönelik endişelerin yenilenmesiyle değer kaybetti. Dolar, döviz sepeti karşısında yüzde 0.2 düşüş gösterdi.
Önlem alma paniği ve iflas başvuruları nedeniyle 2009'da zor günler geçiren otomobil üreticileri General Motors, Chrysler ve Toyota'da işler nasıl gidiyor. Acaba bu şirketler müşterilerini de korkuttu mu?
Çin hükümeti, ülkede uygulanan teşvik paketinin 24 milyon kişiye iş imkânı sağlayacak şekilde ilerlediğini söyledi. Bu gelişme ile ülkede istihdamı için geçen sene yaşanan finansal krizden bu yana en iyimser tahmin yapılmış oldu.
--Japonya’da yeni teşvik paketi
Japon hükümeti uzun zamandır beklenen ekonomiyi canlandırma paketinde, harcamalara yönlendirilmek üzere 80.6 milyar dolar kaynak sağlayacak.
Uzmanlar, Çin'de artan emlak fiyatlarının bu ülkenin tüketim odaklı ekonomisinde kilit bir rol üstlenmesi nedeniyle, yönetiminin önümüzdeki sene bu sektördeki patlamayı durmaya yönelik büyük önlemler almayacağını tahmin ediyor.
ABD Merkez Bankası New York Başkanı William C. Dudley, bankanın, varlık balonları istikrarsız bir hal almadan bunların üstesinden gelmeyi öğrenmesi gerektiğini söyledi.