Dünya basınından manşetler- 7 Aralık
Güncelleme Tarihi:
İşte dünyanın önde gelen basın organlarının politika ve ekonomi alanında bugünkü manşetleri ve öne çıkardıkları haberler:
İran’da muhalif gösterileri öncesinde “anneler” göz altına alındı (The New York Times) İran hükümeti, Pazartesi günü başlayacak muhalefet gösterileri öncesinde ülke içindeki güvenlik önlemlerini artırdı. Hükümet, güvenlik önlemleri dâhilinde, Mahmud Ahmedinecad’ı yeniden başa getiren 12 Haziran seçimleri sonrasında patlak veren ayaklanmada öldürülen çocukları için yas tutan 20’den fazla anneyi göz altına aldı. Anneler, öldürülmesi hükümetin şiddetli baskısının sembolü olarak kabul edilen, 26 yaşındaki Neda Agha-Soltan için her Cumartesi bir araya geldikleri Leleh Parkı’nda hükümet karşıtı gösteriler düzenledikleri için tutuklandı. Muhalefet gösterilerinde daha önce de polis müdahaleleri görülmüştü ancak geçen Cumartesi yaşanan olayda anneler ilk kez gözaltına alındı. DIŞ BASINDA TÜRKİYE THE NEW YORK TIMES
--Batı’dan beklediğini bulamayan Türkler kayıp imparatorlukla eğleniyor
Osmanlı İmparatorluğu’nun şanlı tarihinin nostaljisi ya da “Osmanlı çılgınlığı”, Türkiye’yi kasıp kavuruyor. Bu durumun Avrupa Birliği’nin Türkiye’yi kabul etmekteki gönülsüzlüğüne bir tepki olarak yaşanıyor.
THE NATIONAL
--Beyaz Saray “çapa devlet”le ilişkileri yeniden canlandırmak istiyor
Brookings Enstitüsü’nden Ömer Taşpınar, “İran, Türkiye’nin yeni tavrının ABD’nin çıkarları için iyi olup olmadığını test etmek için bir turnusol kağıdı işlevi görüyor” dedi.
BLOOMBERG
--Obama Erdoğan’dan İran’a uygulanacak yaptırımları desteklemesini istiyor
ABD Başkanı Barack Obama, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’dan İran’ın nükleer programının önüne geçilmesinde ve Afganistan’ın yeniden inşa edilmesinde destek istedi.
--İslamcı dış politikalar Müslümanlara zarar veriyor
Türkiye’nin hükümeti ve lideri Batı’yı haddini aştığı için eleştirirken Batı karşıtı rejimlerin günahlarını bağışlıyor. Bu durum Darfur’dan Çeçenistan’a İran’a bütün Müslümanlara zarar veriyor.
THE JERUSALEM POST
--Türkiye Obama’nın dünyasının bir parçası değil
AK Parti’nin dış politikası İslamcı ve Batı karşıtı rejimleri avantajlı bir konuma taşıyor. Ekonomik İslamcılık Türkiye’nin geleneksel Batı yanlısı dış politikasının çok uzağında.
--Danny Ayalon: Türkiye-İsrail ilişkileri güçlü Jerusalem Post köşe yazarlarından Danny Ayalon, İsraillilerin Türkiye’nin kendi kimliğini sergileme hakkına sahip olduğuna inandığını yazdı.
FINANCIAL TIMES
--Türkiye, Afganistan’daki rolünü artırma isteğine karşı çıkıyor
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD’ye yapacağı gezi öncesinde, Türkiye’nin Afganistan’daki güvenlik güçlerini eğitmeye devam edeceğini ancak, ülkedeki askeri varlığını artırmayacağını dile getirdi.
FRANKFURTER ALLGEMEINE ZEITUNG
--Kopenhag'da gökyüzü
Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da bugün iklim zirvesi başlıyor. Politik aktörlerden beklentiler çok yüksek. Politikacılardan "Dünya'nın Marshall planını" hayata geçirmeleri bekleniyor.
DIE WELT
--AB sahte ilaca karşı uyardı
Avrupa Birliği Komisyonu sahte ilaç artışında önümüzdeki dönemde büyük artış olacağı uyarısında bulundu. Avrupa çapında sadece iki ay içinde gümrüklerde 34 milyon kutu sahte ilaç ele geçirildi. Sahtesi yapılan ilaçların başında ağrı kesici, antibiyotikler, kanser ilaçları ve viagra geliyor.
SUEDDEUTSCHE ZEITUNG
--İnsanlık zor bir dönemeçte
Yeryüzünde her iki canlıdan biri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Milyonlarca insan evsiz kalabilir ya da bazı ülkeler tamamen su altında kalabilir. Eğer Kopenhag'da liderler beklentilere cevap veremezse bu korkunç senaryo hayata geçecek.
DÜNYA BASINI:
THE NEW YORK TIMES
--ABD, Afganistan’dan aşamalı olarak çıkacak
Başkan Obama’nın Afganistan savaşı stratejisine yönelik eleştirileri susturmanın yollarını arayan Obama Yönetimi, ABD’li askerlerin uzun bir süre daha ülkede kalabileceklerinin mesajını verdi.
--İklim zirvesi başlamadan şüphecilik canlandı
Araştırmacılara ait bir elektronik postanın gizlice ele geçirilmesinin yarattığı kızgınlık, iklim değişikliğine insanların sebep olduğu fikrinden şüphe edilmeye devam edildiğini gösteriyor.
--İran, ayaklanmalarda ölen protestocuların annelerini tutukladı
İran hükümeti, 12 Haziran’da düzenlenen tartışmalı seçimlerden sonra başlayan ayaklanmalarda hayatlarını kaybeden çocukları için yas tutan 20’den fazla anneyi göz altına aldı.
THE WASHINGTON POST
--Türkiye Afganistan’a daha fazla asker göndermeyecek
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama ile yapacağı görüşme için Türkiye’den ayrılmadan önce yaptığı konuşmada, Türkiye’nin Afganistan’a ek ordu göndermeyeceğini belirtti
--Irak’ta milyonlarca dolar değerinde donanım bırakıldı
ABD ordusu Afganistan’daki asker sayısının artırılmasını desteklerken, Irak hükümetine milyonlarca dolar değerinde savaş teçhizatı bırakıyor.
--McChrystal’ın planında büyük değişikler yok
ABD Başkanı Barack Obama’nın Afganistan için belirlediği yeni strateji, ülkedeki ABD birliklerinden sorumlu General Stanley A. McChrystal için Ağustos ayında belirlenen planda büyük değişiklikler yaratmadı.
THE WALL STREET JOURNAL
--Irak’taki oylama yeni bir seçimin önünü açtı
Irak parlamentosunun gelecek yılın başlarında yeni bir parlamenter seçim yapılması planını onaylaması, ülkede siyasi uzlaşma adına atılan önemli bir adım olarak kabul edildi.
--Afganistan’dan aşamalı olarak çıkılacak
Beyaz Saray yetkilileri, ABD’nin Afganistan’daki askerlerinin tamamını 2011’de ülkeden çıkaramayacağını belirtirken, ABD’nin ülkeden aşamalı bir şekilde ayrılacağını açıkladı.
--Sarkozy’nin hâlâ umudu var
Fransa ekonomisinin bu yıl, yüzde 3 gibi rekor bir oranda düşüş yaşaması beklenirken, ülke ekonomisinin 2010 ve 2011 yıllarında yavaş bir hızla büyüyeceği söyleniyor. Bütün bunlara rağmen, Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy’nin iyimser olmak için nedenleri var.
FINANCIAL TIMES
--Avrupa Birliği, dış politika konusunda uzlaşamadı
Avrupa Birliği’nin ortak bir dış politika belirleme konusunda yaşanan çatışma, birliği yeni Dışişleri Bakanı Christine Ashton’ın otoritesini öne çıkarmak isteyen ülkelerle, diğer ülkelerle kurulan ilişkilerde ulusal hükümetlerin rolünü savunan Fransa ve İspanya gibi ülkeleri karşı karşıya getirdi.
--Sera gazı salınımlarında anlaşmaya varılmalı
İngiliz ekonomist Lord Stern, hükümetlerin sera gazı salınımlarını sanayileşme öncesindeki seviyelerin, 2 derece üstüne çıkarak azaltma sözü verdiklerini dile getirdi.
--Atina, yıldönümü etkinliklerinde karıştı
Atina’da, 15 yaşındaki bir öğrencinin, bir polis memuru tarafından öldürülmesinin birinci yıl dönümünde bir araya gelen göstericilerin yaptıkları protesto gösterilerinde üç kişi yaralanırken, 80’den fazla kişi gözaltına alındı.
--Pakistan cephanesi, ABD’yi endişelendirmiyor ABD Savunma Bakanı Robert Gates, ABD’li vatandaşlara, İslamabad’daki silahlar konusunda, Washington’ın her türlü güvenlik önlemini aldığı garantisini verdi. --İsrail, Gazze’deki hastalar yüzünden suçlandı İnsan hakları grubu, bölgede tıbbi yardıma ihtiyacı olan Filistinlilerin, ispiyonculukla suçlandığını söylüyor. --Atina yıldönümü etkinliklerinde karıştı 15 yaşındaki bir öğrencinin bir polis tarafından öldürülmesinin birinci yıl dönümünde gerçekleşen gösterilerde şiddetli çatışmalar yaşandı.
HAARETZ
--Bu yerleşim durdurmalarının diğerlerinden farkı ne
Batı Şeria’da İsraillilerin yerleşimlerinin durdurulması, yerleşimciler ve polis arasında şiddetli çatışmaların yaşanmasına neden olabilir.
--Obama’nın güvenlik danışmanı: İran can sıkmaya devam ediyor
ABD Başkanı Barack Obama’nın ulusal güvenlik danışmanı James Jones, CNN televizyonuna yaptığı açıklamada, Tahran’a ile ilişkide kapıların halen açık olduğunu ancak uzlaşma için zamanın dolmaya başladığını açıkladı.
--Netanyahu: Yerleşim durdurmaları bir tahliye değil
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, yerleşimleri durdurmanın zor bir karar olduğunu ancak bu kararın İsrail’in barış isteğini yansıttığını dile getirdi.
EKONOMİ BASINI
BLOOMBERG
--Dolardaki ani artış korkusu aç gözlülüğe galip geldi
Döviz piyasasında günlük 3.2 trilyon dolarlık hacim gerçekleştiren işlemciler, doların 2003'ten beri en kötü yıllık performansı göstermesinin ardından bu para biriminin aniden artma riskinden korunmak için yüksek bedeli ödüyor.
Borç krizi yaşayan Dubai World'ün iştiraki olan Nakheel PJSC, 3.5 milyar dolar değerindeki borcunu ödeyemediği takdirde, bu şirkete kredi sağlayan kuruluşlar Dubai'de deniz kenarında bulunan ve büyüklüğü Manhattan kadar olan kıyı şeridini ele geçirme hakkını elde edecek.
ABD Hazine Bakanlığı'na yakın kaynaklardan alınan bilgilere göre, bakanlık Citigroup ile geçen sene hükümetin kurtarma programı kapsamında bu bankaya sağladığı 45 milyar dolarlık kaynaktan doğan yükümlülüklerin geri ödemesi için geniş bir plan üzerinde mutabakata varmadan önce elide bulundurduğu yüzde 34 oranındaki Citigroup hissesinin satışını gerçekleştirmemeyi amaçlıyor.
--ABD kurtarma programından daha az kayıp öngörüyor
ABD Hazine Bakanlığı, geçen sene küresel krizin başlamasıyla birlikte kurtarma programı kapsamında sağladığı 370 milyar dolarlık kaynağın 42 milyarlık kısmının dışındaki miktarı geri alacağını tahmin ediyor.
Dubai Maliye Bakanı El Cezire televizyonuna yaptığı açıklamada emirlik yönetiminin, kamu şirketi olan Dubai World'ün borç yükümlülüklerin karşılamak için varlık satışı gerçekleştirmeyeceğini, ancak şirketin kendisinin yurtdışındaki bazı varlıklarını satabileceğini açıklamasında bulundu.
ABD Başkanı Barack Obama, Pazar günü Senato'nun Demokrat üyelerine baskı yaparak, bu üyelerin aralarındaki düşünce ayrılıklarını çözüp, ülkenin yakın tarihinin en önemli sosyal yasası olacak sağlık reformu tasarısını geçirmelerini istedi.
--Wall Street dinlenecek mi yoksa ralliye devam mı edecek?
ABD'de kötü durumda olan iş piyasasından gelen iyi haberler ülkedeki borsalarda yükselişler yaşanmasını sağladı. Ancak fiyatları 14 ayın zirve seviyesinde olan hisselerde değer artışı devam etmeyebilir.
ABD'de işini kaybedenlerin sayısında azalma görülse de, iş ararken en büyük zorluğu Afrika asıllı ülke vatandaşları çekiyor.
Merkezi Cleveland'da bulunan AmTrust Bank ile birlikte beş tane daha bankanın da düzenleyici kurumlar tarafından kapatılmasına karar verilmesi sonrasında ABD'de bu yıl faaliyetleri durdurulan banka sayısı 130'a çıktı. Altı bankanın ABD Tasarruf ve Mevduat Fonu'na (FDIC) maliyeti 2.384 milyar dolar olacak.
--Kopenhag Konferansı'nda nasıl yatırım yapmalı?
Kopenhag'da bugün başlayan BM İklim Değişikliği Konferansı, her ne kadar talebin artırılması için ortaya konulan çabalar zayıf olsa da, yatırımcılar için bazılarının inandığı gibi alternatif enerjinin parlak geleceği için önemli bir adım olacak.
Asya borsaları Wall Street'ten gelen güçlü işarete rağmen, bölge genelinde ham madde hisselerinde yaşanan düşüş ile farklı seyirler gösterdi. Japonya'da borsalar yenin Cuma günü yaşadığı değer kaybından sonra ihracatçı şirketlerin hisselerinde yaşanan yükselişle arttı.
Hong Kong'un Finans Bakanı John Tsang, şehrin finans sistemine dahil olan kaynak transferinin yaratacağı olası bir varlık balonu riskinden dolayı "çok endişeli" olduğun söyledi.