Dünya basınından manşetler - 4 Aralık
Güncelleme Tarihi:
İşte dünyanın önde gelen basın organlarının politika ve ekonomi alanında bugünkü manşetleri ve öne çıkardıkları haberler:
--İranlı protestoculardan Türkiye’de tehdit iddiası (The Guardian)
İran’daki seçim sonrası huzursuzlukta Türkiye’ye kaçan siyasi eylemciler, İslam rejimi ajanlarının tehdit ve korkutmalarına maruz kaldıklarını söylüyor.
The Guardian gazetesinin görüştüğü pek çok kişi Türkiye’de görev yapmakta olan İran güvenlik personelinin kendilerini takip ettiğini ve hayatlarından endişe duyduklarını ifade etti.
Bazıları Ankara sokaklarında ajanların kendilerine yaklaşarak konuşmaya çalıştığını ve internet üzerinden tehdit edildiklerini, dolayısıyla daha güvenli bir ülkeye gitmek istedikleirni söyledi.
Türkiye’de tacize uğradıklarını iddia edenler, geçen Temmuz’da yapılan seçimlerin ardından ülkelerinde tecavüze ve işkenceye uğradıkları gerekçesiyle Batı ülkelerinden siyasi sığınma talebinde bulunuyor.
Bu kişiler İranlı yetkililerin kendilerini kontrol altında tuttuğunu, İran’daki ailelerinin de hedefte olduğunu belirtiyor.
THE ECONOMIST
--Türkiye ve Batı: Erdoğan’ın hırçınlığı
Türkiye’nin Batı’dan uzaklaştığı iddiaları abartılı görünüyor ancak Erdoğan’ın otokratik içgüdüleri olduğunu söylemek yanlış olmaz.
--Irak ve Kerkük bilmecesi: Uyum için ipuçları göründü
Seçimler öncesinde Iraklılar yıllardır sonuca varmayan bu tehlikeli bilmece için hiç değilse geçici bir çözüm bulmaya odaklanabilir mi?
BBC
--Davutoğlu arabulucu rolünü üstleniyor
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu bölgesel istikrar konusunda umutlu. Kendisi “bölgesel güç” tabirini kullanmıyor olsa da onun dışında herkes Türkiye’nin Ortadoğu ve Kafkasya’daki rolünün bu olduğu görüşünde.
FINANCIAL TIMES
--Türkiye Kıbrıs üzerinden AB yaptırımları uygulanması konusunda uyardı
Türkiye, Ankara’nın limanları ve havaalanlarını Kıbrıslı Rumlara açmayı reddetmesi üzerine, önümüzdeki hafta Avrupa Birliği’ne liderleri yaptırım önerileriyle gelirse üyelik müzakerelerinin tamir edilmez yaralar alacağını belirtti. Baş müzakereci Egemen Bağış, “Türkiye üzerinde zaten şu an bile Kıbrıs yüzünden uygulanan çok fazla yaptırım var” dedi.
ASIA TIMES
--Azerbaycan Türkiye’nin ötesine bakıyor
Azerbaycan, Ankara ile yaptığı müzakerelerde zorlukların artması dolayısıyla, gaz ihracat kanallarını çeşitlendirme ve transit ülke olarak Türkiye’ye bağımlılığını azaltma çabalarını artırıyor.
REUTERS
--İran ve Afganistan Türkiye-ABD ilişkilerinin sınavı olacak
German Marshall Fund düşünce kuruluşunda görevli uzman Ian Lesser “İran, Türkiye-ABD ilişkilerinde anahtar önem taşıyor” dedi.
AL HAYAT
--Türkiye, Kürtler ve İsrail
Türkiye iç sorunlarını çözmek ve komşularıyla ilişkilerini geliştirmek için sürekli yaratıcı çözümler geliştiriyor. Bu arada İsrail steril ve modası geçmiş bakış açısını sürdürüyor.
TORONTO STAR
--Türkiye akıllıca reformlar yapıyor
Başbakan Erdoğan’ın kültürel reformları Türkiye’deki çoğunluğu Kürt azınlığa farklı bir gözle bakmaya davet ediyor. Bu çok büyük bir gelişme.
XINHUA
--BM Başkanı Kıbrıs görüşmelerinde önemli gelişmeler yaşandığını belirtti
Ban Ki-mun Kıbrıs’ta iki tarafın görüşmelerde önemli gelişmeler kaydettiğini belirterek tarafların sürecin başarıyla sonuçlandırılması için ellerinden geleni yapmalarını istedi.
AGENCE FRANCE PRESSE
--Türkiye’de Kürt partisinin geleceğine mahkeme karar verecek
Anayasa mahkemesi Demokrat Türkiye Partisi’nin PKK ile ilişkileri dolayısıyla kapatılıp kapatılmaması gerektiği ile ilgili kararını önümüzdeki hafta verecek.
WASHINGTON NOTE
--Kıbrıs Türkiye’nin AB üyeliği için en büyük engel
Türkiye’nin Avrupa’nın desteğini almak için Kıbrıslı Türkleri satma ihtimali düşük görünüyor. Türkiye üzerine daha fazla yaptırım uygulamak Ankara’nın stratejik hesaplarını etkilemeyecek. Dolayısıyla bu yolla Türkiye’nin taviz vermesini sağlamak mümkün değil.
KATHIMERINI
--Politikalarda değişiklik zamanı mı geldi?
Atina bir dönem Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecinin Ankara’nın Yunanistan’a karşı tavrının değişmesini sağlayacağına ve iki ülke arasındaki gerginliği zayıflatacağına inanıyordu. Böyle bir şey hiçbir zaman yaşanmadı. Bugün Yunanistan’ın “ulusal politika”sı bu düşüncenin yayılmasından biraz ötede.
PRESS TV
--Türkiye Afganistan’da asker artırma konusunda tereddütte
Türkiye NATO’nun Afganistan’daki askerlerine katkı sağlamayacağını ancak Afgan güvenlik güçlerinin eğitimine katkılarını artırabileceğini ifade etti.
DÜNYA BASINI
THE NEW YORK TIMES
--Obama işsizlerin sorunlarıyla uğraşacak
Kendi kapsamlı ajandasının ve belirsiz ortamın çalışanlar arasında yarattığı kaygılarla karşı karşıya olan ABD Başkanı Barack Obama politikalarını savundu.
--CIA, Pakistan’da insansız hava araçlarının kullanımının genişletilmesine onay verdi
Beyaz Saray, CIA’in insansız hava aracı programının Pakistan’da aşiretlerin yaşadığı bölgelere yayılmasına onay verdi. Bu karar Başkan Obama’nın Afganistan’a daha fazla asker göndermesi kararıyla paralellik gösteriyor.
--Putin, 2012 seçimleri için çekingen davrandı
Rusya Başbakanı Vladimir Putin ülkenin en güçlü lideri konumunun altını çizmek ve sıradan bir Rus için kaygılarını göstermek amacıyla dört saatlik bir televizyon yayınına katıldı.
THE WASHINGTON POST
--Bernanke Senato’da sert eleştirilerle karşılaştı
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke Perşembe günü katıldığı Senato toplantısında ikinci başkanlık döneminde karşı karşıya kalacağı eleştiriler hakkında fikir sahibi oldu. Bazı senatörler Bernanke’den ekonomiyi yeniden hayata döndürmesini isterken bazıları da çabaların geri çekilmesi için baskı yaptı.
--Gates: Askerlerin Afganistan’dan çekilmesi iki-üç yıl alabilir
ABD güçlerinin Afganistan’dan çekiliş tarihi olarak Temmuz 2011 tarihi belirlendi. Savunma Bakanı Robert Gates çekilmenin iki-üç yıl sürebileceğini ifade ederken “Askerlerimizin tamamen ülkeden çekileceği tarih henüz belli değil” dedi.
--Irak’ta savaşın gürültüsü yerini çekilmenin sıradanlıklarına bırakıyor
Eski bir ABD üssünü yavaş yavaş terk eden Amerikalılar yerlerini işgalin sıradan molozlarına bırakıyor.
THE WALL STREET JOURNAL
--NATO: Hükümetler ek ordu gönderme sözü verdi
NATO, Avrupa’da birçok ülkenin ABD’nin Afganistan’a göndereceği 30 bin askere destek ordu gönderme sözü verdiğini belirtti.
--İklim anlaşmasının maliyetlerini kim ödüyor?
Kopenhag’da 7-18 Aralık tarihleri arasında düzenlenecek iklim zirvesine hazırlanan birçok ülke, sera gazı salınımlarının maliyetlerini azaltma sözü verirken akıllara şu soru takılıyor: Bu maliyetleri kim ödüyor?
--Putin yeniden devlet başkanı olmaya aday
Putin, yeniden devlet başkanlığına aday olmayı düşünebileceğini açıkladı. Başbakanın bu açıklaması, Putin’in 2012’de yeniden Rusya devlet başkanlığına gelebileceğine dair bugüne kadar görülen en güçlü işaretlerden biri olarak kabul ediliyor.
FINANCIAL TIMES
--Mısırlı Müslüman Kardeşler bölündü
Mısır’ın dinsel ve siyasi örgütü Müslüman Kardeşler’in üst düzey bir lideri, Mısır hükümetinin baskılarının örgüt içinde anlaşmazlıklar yarattığını kabul etti. Ülkedeki muhafazakâr sesler ise örgütün ülkedeki reformistlerle girdiği savaştan tedirgin.
--Bernanke, Fed’in etkinliği için savaşıyor
Sıfıra yakın faiz oranlarının finansal balonları tetiklediği fikrine karşı çıkan ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke, Senato üyelerini Fed’in güçlerini kısıtlamamaları konusunda uyardı.
--Zengin ülkeler iklim anlaşması konusunda baskı altında
Birleşmiş Milletler, gelecek hafta Kopenhag’da düzenlenecek iklim zirvesinde zengin ülkelerin gelişmekte olan ülkelere finansal destek veremeyeceklerini kabul etti.
THE GUARDIAN
--Putin başkanlığa dönüş sinyali verdi
Rusya Başbakanı Vladimir Putin dört saatlik televizyon programında kutup ayılarından terörizme kadar her konuda konuştu.
--Google: Biz hırsız değiliz
Rupert Murdoch’ın suçlamaları üzerine Google’ın İngiltere ofisinin direktörü biz “sanal bir haber ajansı gibi çalışıyoruz” dedi.
--Bankacılardan primler konusunda gerçekleri görmeleri istendi
City’nin kendi cebini doldurduğu iddialarının ardından İngiltere’de hükümet bankacılar üzerindeki baskılarını artırdı.
HAARETZ
--IDF, yerleşimcilerin Filistinlilere saldırmasından korkuyor
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), yerleşimlerin durdurulmasından ötürü sinirlenen İsraillerin Filistinlilere saldırmasından korkarken, ülkede güvenlik polisler ve Sınır Polisi birlikleri tarafından sağlanıyor.
--ABD’liler İsraillileri destekliyor
ABD merkezli araştırma şirketi Pew Research Center tarafından gerçekleştirilen bir çalışma, ABD’lilerin yarısından fazlasının Filistinlilerden ziyade İsraillilerin yanında olduğunu ortaya çıkardı.
--Obama, ABD elçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşımayı erteledi
ABD, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak kabul etse de Obama’dan önceki başkanlar George W. Bush ve Bill Clinton da elçiliği Kudüs’e taşımamıştı.
EKONOMİ BASINI
BLOOMBERG
--Bank of America'nın 19.3 milyar dolarlık satışı 2000'den beri en yüksek miktar
Bank of America (BofA), ABD yönetiminden aldığı yardımı geri ödemek için başvurduğu imtiyazlı ve normal hisse satışından 19.3 milyar dolar gelir sağladı. Bankanın hisse başına 15 dolar istediği satıştan elde edilen gelir bir kamu şirketinin 2000 yılından beri elde ettiği en yüksek miktar oldu.
--Asya borsaları ve petrol ABD hizmet sektöründeki yavaşlama işaretiyle geriledi
Asya borsaları ve petrol fiyatları Cuma günü, ABD hizmet sektöründe görülen beklenmeyen düşüşün etkisiyle, yatırımcıların riskli varlıklara olan talebinin azalması ve ekonomideki toparlamanın yavaşlayacağı endişelerini artmasıyla geriledi.
-- GM, Kanada'daki yatırımında Suzuki'nin payını satın alacak
ABD'li otomobil üreticisi General Motors, Japon Suzuki ile Kanada'da yaptığı ortak girişimde Suzuki’ye ait payı satın alacak. GM böylece bu yıl içinde ikinci kez bir Japon otomobil üreticisi ile olan ticari bağını sonlandırmış olacak.
CNBC
--Zayıf dolar deniz aşırı ihracatın en ağır yükü
Çin’in resmi bir gazetesi, zayıf doların diğer ülkelerin ekonomilerindeki iyileşme süreci için büyük bir engel oluşturduğunu yazdı.
--Bernanke, eleştirilere rağmen Fed’i yönetmeye devam edecek
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke, Senato’nun kurumun güçlerini kısıtlamayı düşündüğü bugünlerde, Senato yetkililerine seslendiği konuşmasında görev süresinde yaptıklarının arkasında olduğunu belirtti.
-- Düşük faiz politikasını devam ettiren ECB, para politikalarını gevşetiyor
Avrupa Merkez Bankası, beklendiği gibi faiz oranlarını yüzde 1 seviyelerinde tutmaya devam etti ancak küresel kriz sürecinde Euro Bölgesi ekonomisi ayakta tutan ekonomik önlemlerini gevşetmeye başladı.
--Obama'dan iş dünyasına: İşe ihtiyacımız var
İş dünyasının liderlerini ile politika yapıcıları, artan işsizlik sorununa çare bulmak için bir araya getiren ABD Başkanı Barack Obama, yönetimin bu sorunu tek başına çözemeyeceğini söylüyor.
--Bernanke ABD Senatosu'nda sert eleştirilerle karşılaştı
ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke, Perşembe günü ABD Kongre'sinde yaptığı açıklama sırasında hem kendisini destekleyenler hem de karşısında olanların sert eleştirileri ile karşılaştı.
--Lüks geri dönüyor
Jaguar, Oakley ve lüks sektöründe hizmet veren diğer markalar devam eden resesyona rağmen tüketimi geri getirme çabası içine giriyor.
--Obama'nın işsizliğe karşı yaratıcı fikirler bulması gerekiyor
ABD'de işsizliğin artış hızında azalma görülse de Obama'nın hızlı iş imkânları ortaya çıkaracak yaratıcı fikirler bulmaya ihtiyacı var.
--Euro Bölgesi GSYİH'si stoklarla yükseldi ancak özel tüketim talebi hâlâ zayıf
Son gelen verilen, Euro Bölgesi'nin stoklardaki ve ihracattaki artış ile üçüncü çeyrekte resesyondan çıktığını gösterdi. Ancak yatırımlarda ve hane halkının tüketiminde meydana gelen düşüşler dikkatleri yine toparlanmanın sürdürülebilirliğiyle ilgili endişelere yöneltti.
--Japon hükümeti yeni teşvik için anlaşmazlık içinde
Japon hükümeti, koalisyondaki küçük ortağın dünyanın ikinci büyüğü olan ülke ekonomisini desteklenmesi için daha fazla teşvik sağlanmasını isteyerek hükümetin diğer kanadı ile anlaşmazlığa düştü.
--Altın fiyatlarında 16 dolarlık gerileme yaşandı
Altının ons fiyatı Asya'daki vadeli işlemlerde, işlemcilerin değerli madenin son günlerde yaşadığı göz alıcı yükselişten sonra düşünmek için zaman kazanmak amacıyla çekilmesiyle 16 dolar düştü.
--ABD'de 100 bin iş kaybı yaşanabilir
ABD'nin zayıf iş piyasası ekonomide yeniden geri gelme tehlikesini yayıyor. İş piyasasındaki kayıpların 23'üncü ayında da devam etmesi beklenirken, bu, ülkede 1930 yılından beri en uzun süreç olacak.
--Güney Kore'den büyümeye revizyon geldi
Güney Kore'nin üçüncü çeyrekteki büyüme oranını yukarı yönde revize etmesi, ülkenin önümüzdeki senenin başında bir faiz artırımına gideceği beklentisini artırdı.