Dünya basınından manşetler - 2 Mart

GUARDIAN/FINANCIAL TIMES: Müttefiklerin uçuşa yasak bölgeyi reddetmesiyle İngiltere geri adım attı

İngiltere Başbakanı David Cameron, ABD ve diğer müttefik ülkelerin NATO’nun Libya’da uçuşa yasak bölge oluşturulması ve isyancı güçlerin bu şekilde silahlandırılması önerisine sıcak bakmaması üzerine geri adım attı.

Türkiye ve Rusya bu düşünceye karşı çıkarken, Fransa ve Almanya bu hususta ciddi endişeleri olduğunu ifade etti.

Başbakan Tayyip Erdoğan, “Libya halkını cezalandıracak her türlü yaptırım veya müdahalenin kabul edilemez olduğunu” belirtirken, Rusya’nın Dışleri Bakanı Sergey Lavrov, Libya’nın hava sahasının kısıtlanması fikrini “gereksiz bir hamle” olarak tanımladı.

Türkiye’nin NATO üyesi olması, Libya hava sahasında uçuşa yasak bölge oluşturulmasının birliğin 28 üyesiyle yapılabilmesinin önüne geçiyor. Sadece birkaç üye ülke tarafından yasak bölge oluşturulması şartı ortaya çıkarken, Rusya’nın tavrı, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nden bu konuda onay almanın neredeyse imkansız olduğunu gösterdi.

Cameron, Libya lideri Muammer Kaddafi’nin kendisini “bir kahraman gibi davranmaya çalışmakla” suçlamasının ardından kararından vazgeçtiğini ifade etti. Kaddafi’nin oğlu Seyfülislam, Sky News televizyonuna, “Herkes bir kahraman ve tarihte önemli biri olmak ister” dedi.

İngiltere kararından vazgeçerken, ABD, Libya’ya yönelik daha temkinli bir yaklaşım gösterilmesini belirtti. Avrupalı diplomatlar ise Cameron’un çıkışı hakkında yaşadıkları şaşkınlığı ifade etti.

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, ABD ve diğer ülkeler tarafından yapılacak bir askeri müdahalenin faydadan çok zarar getireceğini belirtti. Clinton, “Libya halkının isyan hareketinde kendi halkını temsil etmek istediğini ve buna saygı duyduklarını” söyledi.

Fransa Başbakanı François Fillon da, uçuşa yasak bölge oluşturulması gibi bir operasyonu hiçbir ülkenin tek başına yapamayacağını ifade etti.

WALL STREET JOURNAL/EL CEZİRE: Libya isyan ordusu savaşa hazırlanıyor

Son birkaç gün içince Libya lideri Muammer Kaddafi’ye bağlı birliklerden gelen saldırılara direniş göstermeyi başaran isyancılar, başkent Trablus’a ilerlemek için hazırlanıyor.

İsyanın merkezi Bingazi’nin güneyinde, acemi kamplarına katılan siviller, silah kullanmayı ve tabur halinde hareket etmeyi öğreniyor.

Libya’nın doğusundaki kentlerden gelen gönüllülerin oluşturduğu bu birliklerin başında bulunan liderler, şu ana kadar beş binden fazla sivilin kendilerine katıldığını iletti.

Öte yandan, silahlanmış genç Libyalılardan oluşan bir konvoy, Salı gecesi Kaddafi’nin kalesi olarak kabul edilen Sirte kentine hareket ederken görüldü. Görgü tanıkları, isyancı birliğin Bingazi’nin yaklaşık 190 km uzağındaki Adcebiya kentinin batısından geçerken gördüklerini belirtti. Ancak hareket halindeki birlikte kaç kişinin bulunduğu hakkında kesin bir fikir yok.

Bu gelişmelerin yaşandığı Salı günü, ABD iki savaş gemisi ve 1,200 deniz piyadesini Libya’nın açıklarına gönderdi. ABD Savunma Bakanı Robert Gates, USS Ponce ve kara ve deniz saldırıları düzenleyebilen taarruz gemisi USS Kearsarge’ın Akdeniz’e gönderildiğini açıkladı.

Gates, gemilerin tahliye ve insani yardımlar görevlerinde bulunmaya hazır olduğunu ifade etti.

Öte yandan, Libya’daki muhalefet giderek ABD’nin desteğine daha çok istek duyuyor. Bu hafta içinde Dışişleri Bakanlığı ile Washington’da görüşmeler yapan Libyalı muhalifler, ABD ve NATO’dan daha fazla lojistik destek istediklerini ifade etti. Ayrıca, Kaddafi’nin tank ve askeri güçlerine saldırı istemiş olabilecekleri belirtildi.

Görüşmelere katılan Libyalı muhaliflerin temsilcilerinden Ali Rişi, “Bu çatışmanın sürmesinden endişe ediyoruz… Kaddafi’ye kurtulabileceği hissini vermek istemiyoruz” dedi.

TELEGRAPH: İngiliz ordusu Afganistan’da savaşan 10 bin askerini kovabilir

İngiltere’nin Afganistan’da görev yapan 10 bin askeri, Silahlı Kuvvetlerin personel sayısının azaltılması kapsamında mesleklerinden olabilecekleri uyarısı aldı.

Savunma Bakanlığı, ordu içinde tam ölçekli bir personel azaltılmasına gidileceğini, Kara Kuvvetleri, Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) ve Kraliyet Donanması’nda görev yapan toplam personelin 10’da birinin, yani yaklaşık 17 bin kişi azaltılacağını açıkladı.

RAF, Başbakan David Cameron’un Libya üzerinde uçuşa yasak bölge açıklamasından henüz dönmediği saatlerde, Eylül ayında 1,020 personelin açığa alınacağını açıkladı. Açığa alınacaklar arasında 170 eğitmen pilot olacağı belirtildi. RAF, gelecek üç yıl içinde ise 2,700 personelini görevden uzaklaştıracak.

Ekim ayında açıklanan Stratejik Savunma ve Güvenlik Değerlendirmesi kapsamında, Kara Kuvvetleri’nden beş bin, Donanma’dan ise 3,300 personel açığa alınacak.

İngiliz hükümeti, daha önceden Afganistan’da görev yapan hiçbir askerin kovulmayacağını açıklamıştı. Ancak Kara Kuvvetleri’ne Afganistan’daki birliklerde görev alana askerlerin nasıl görevden alınacağını aktaran bir not ulaştırıldığı belirtildi.

Savunma Bakanlığı ise dün yaptığı açıklamada Afganistan’da görev yapan askerlerin yanı sıra, Eylül’den sonra Afganistan’a gönderilecek olanların mesleklerini koruyacağını açıkladı.

Yine de, şu an Afganistan’da bulunan 10 bin İngiliz askeri mesleklerini kaybetme tehdidiyle karşı karşıya olduğu, çünkü bu askerlerin birçoğunun Eylül’den önce İngiltere’ye döneceği ifade edildi.

REUTERS: Yahoo Japonya Pazarı’ndan çıkmak için görüşmeler yapıyor

Yahoo’nun, Japonya’nın Softbank şirketiyle ortak girişimini sonlandırmak istediği, böylece Çin piyasasına odaklanmayı hedefliyor olabileceği belirtildi.

Ortak girişimin sonlandırılması kapsamında, Yahoo’nun, Yahoo Japan’e ait hisselerin yüzde 35’ini Softbank’e aktarması kararının birkaç hafta içine gelebileceği ifade edildi. Softbank, Yahoo Japan’in şu an yüzde 42 hissesine sahip bulunuyor. Konuyla bağlantısı olan kaynakların verdiği bilgiye göre, transfer edilecek hisselerin değeri yaklaşık 8 milyar dolar.

Japonya’nın en büyük üçüncü cep telefonu operatörü olan Softbank’in, hisseler için prim ödeyeceği beklentisi, Yahoo Japan’in hisse değerini yüzde 4.3 artırdı. Öte yandan, Softbank’in hisseleri, şirketin bu anlaşmanın altından nasıl kalkacağına yönelik endişeler değeriyle yüzde 2.4 azaldı.

Myojo Asset Management şirketinin CEO’su Makoto Kikuçi, “Eğer anlaşma gerçekleştirilirse, bu Yahoo Japan’in tamamen Softbank’in şemsiyesi altına gireceği anlamına geliyor… Yahoo Japan’in ileride internet ve cep telefonu alanında kendini güçlendirmesi ve bu şekilde sinerji oluşturması muhtemel” dedi.

Eğer anlaşma sağlanırsa, Yahoo’nun dikkatini Japonya’dan Çin piyasasına çekmesi bekleniyor. Yahoo, Çin’de öne çıkan internet şirketlerinden olan Alibaba Group’ta yaklaşık yüzde 40 hisse bulunduruyor. Ancak Yahoo’nun Alibaba’da sahip olduğu hisselerle ne yapmak istediği şu an bilinmiyor.

Eylül ayında, Alibaba Group sözcüsü, Yahoo’nun sahip olduğu hisseleri geri almak için “hamle yaptıklarını” belirtmiş, ancak o tarihten bu yana iki şirket arasında müzakere gerçekleşmemişti.

Dahası, Alibaba’nın sahipliğinde karmaşa, müzakereleri zorlaştıracak gibi görünüyor.

Beşte birinden fazlası kurucusu Masayoşi Son’a ait olan Softbank, Yahoo gibi Alibaba’da hisseye sahip.

Konuya yakın bir kaynak, “Her taraf arasında üçlü bir ilişki var. Alibaba’yı ilgilendiren her gelişme diğer tarafları da içermek zorunda” dedi.

CNN: Libya’dan yaklaşık 150 bin insan göç etti

Birleşmiş Milletler (BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği, Libya’dan göç eden yaklaşık 150 bin kişinin, Tunus ve Mısır sınırından geçiş yaptığını belirtti. Yetkililer, göç edenlerin çoğunun Libya’da sayıları bir milyonu bulan Mısırlılar olduğunu belirtti. Öte yandan, göçmenler arasında ekonomik nedenlerden dolayı Libya’ya gelen Bangladeş, Vietnam, Gana, Sudan, Mali uyruklu kişilerinde olduğu ifade edildi.

Sınır kapılarına hücum eden göçmenler, kat ettikleri yol boyunca sahip oldukları her şeyin çalındığı, üzerlerindeki elbiseler dışında hiçbir şeyleri kalmadığını belirtti. Bu kişilerden biri olan Muhammed Ataye, tüm parasının Kaddafi’ye ait milisler tarafından alındığını söyledi ve karşılaştıkları askerlerin hala rejim yanlısı olduğunu ifade etti.

Ataye, Trablus’ta Mısır’a giden bir uçak yakalamaya çalıştıklarını, ancak binlerce insanın doldurduğu havaalanında bu imkanı yakalayamayınca Tunus sınırına ilerlemeye başladıklarını söyledi. Yolda, Libyalı askerlere tüm parasını ve iki cep telefonunu kaptırdı.

Uluslararası Göçmenler Örgütü’nden Mathieu Luciano, sınırlara hücum eden kişilerin birçoğunun, çalıştıkları şirketler sözleşmeleri bitene kadar el koyduğu için pasaport ve seyahat belgelerine sahip olmadığını belirtti.

Mısır hükümeti ise şu ana kadar 69 bin göçmenin sınırdan geçiş yaptığını belirtti. Mısır sınırındaki Sallum kasabasında görev yapan Luciano, Mısırlıların ülkelerine dönmelerinin daha kolay olduğunu belirtti. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nden Hovig Etyemezian, tahliye işlerinde topu BM’ye atmak isteyen Mısır’ın havav ve deniz taşımacılığı sağladığını söyledi

Libya’nın Tunus sınırında ise Komiserlik 500 çadır kurdu. Etyemezian, her gün sınırdan giren kişi sayısının 10 ile 13 bin, çıkan kişi sayısının ise 3-4 bin arasında olduğunu ifade etti.

Tunuslu yetkililer ise bugüne dek 75 bin kişinin sınırdan geçiş yaptığı bilgisini verdi. Salı günü, sınırdan 15 bin kişinin geçmesi daha bekleniyor.