Dünya basınından manşetler - 1 Nisan
Güncelleme Tarihi:
İran’ın nükleer programının önüne geçilmesi adına uygulanması planlanan yaptırımlara Çin’den beklenen desteğin gelmesi gündemin en öne çıkan maddelerinden. Düzenlenen BM Haiti’ye yardım konferansından çıkan çarpıcı rakam da dikkat çekiyor. Öte yandan Afganistan’da Karzai’ye karşı muhalefetin güçlenmesi, UAEK eski Genel Sekreteri el Baradey’in açıklamaları ve dünyada internet hızı tartışmaları öne çıkıyor. Ekonomi basınının manşetinde ise Avrupalı motor ve çelik üreticilerinin fiyat şikayeti var.
REUTERS: Çin’den İran yaptırımlarına destek geldi
Aralarında Çin’in de bulunduğu altı ülkenin liderlerinin önümüzdeki birkaç gün içinde İran’a yeni yaptırımlar uygulanması konusunda anlaştığı bildirildi.
İngiltere, ABD, Fransa, Rusya, Almanya’nın temsilcilerinin toplu bir telefon görüşmesiyle Çinli liderleri ikna etmeyi başardığı ifade edildi. Reuters’a konuşan bir temsilci, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde karar sürecinin birkaç gün içinde başlayacağı ifade edildi.
ABD’nin Birleşmiş Milletler temsilcisi Susan Rice’da haberi doğruladı. Rice, “Çin, diğer ülke temsilcileriyle birlikte New York’ta yapılacak müzakerelere katılmayı kabul etti. Bunu bütün Güvenlik Konseyi’nin yaptırımlar üzerinde birleşmesinin ilk adımı olarak görüyoruz” dedi.
AFP: Geriye Türkiye dahil üç ülke kaldı
İran'ın nükleer programı konusunda görüşmeler yapan altı ülke arasında sadece Çin bugüne kadar yeni yaptırımlara karşı çıkıyordu ve bu tutumuyla olası bir karar belirlemede kilit konumdaydı.
Çin'in ikna edilmesiyle böylece BM Güvenlik Konseyi'nde yaptırımlara karşı olan sadece üç ülke kaldı. Bu ülkeler: Türkiye, Brezilya ve Lübnan. Geçici üye olan bu ülkelerin veto hakları bulunmuyor, ancak karar onaylanırken oy kullanacaklar.
BBC: Haiti’ye 10 milyar dolarlık yardım paketi yolda
Uluslararası kamuoyu düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) yardım konferansında depremin yıktığı Haiti’ye toplam 9.9 milyar dolarlık acil yardım ve uzun vadeli destek sözü verdi.
BBC ülkeye önümüzdeki iki yıl içinde gönderilecek 5.3 milyar dolarlık desteğin, Haiti hükümetinin altyapı inşaatı için istediği 4 milyar doların çok üzerinde olduğuna dikkat çekti. New York’ta yapılan konferansta konuşan BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, “Bu Haiti’nin toptan yenilenmesi için ihtiyaç duyduğu peşinattır” dedi.
Önemli uluslararası finans kurumları ve 130 ülkenin katıldığı konferansta en büyük katkıyı ABD ve Avrupa Birliği (AB) yaptı. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton 1.15 milyar dolar sözü verirken AB ülkeleri de toplam 1.7 milyar dolar katkıda bulunacaklarını açıkladı.
THE NEW YORK TIMES: Afgan vekillerden Karzai’ye seçim komisyonu darbesi
Afganistan milletvekilleri Devlet Başkanı Hamid Karzai’nin, ülkedeki seçimlerde yaşanan yolsuzlukları araştıran bağımsız komisyonu kontrol altına alma kararını tersine çevirecek bir oylamayla Başkan’a bugüne kadar görülmemiş bir darbe vurdu.
New York Times, oylamanın sembolik olduğuna ve Batılı diplomatların Seçim Şikayet Komisyonu’na bağımsızlığını yeniden kazandırıp kazandırmayacağı konusunda şüpheleri olduğuna dikkat çekti. Ancak diplomatlar oylamanın, Karzai’nin artık daha bağımsız görüşlere sahip bir meclisle karşı karşıya olduğuna işaret ettiğinin altını çizdi.
Oylamanın gündeme getirdiği meseleler ABD ve Avrupa’nın Afganistan’da yaşadığı soru işaretlerinin tam kalbinde yer alıyor: Karzai liderliğindeki hükümet, yıllar boyunca yaşanan yolsuzluklardan bıkmış durumdaki Afgan halkının güveninin yeniden sağlanması için güvenilir bir ortak olabilir mi?
THE GUARDIAN: El Baradey Batı’yı Ortadoğu politikaları konusunda uyardı
Kahire’ye döndükten sonra ilk İngilizce röportajını Guardian’a veren Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) eski şefi Muhammed el Baradey, Batılı devletlerin Ortadoğu’daki baskıcı rejimleri destekleyerek yeni nesil İslamcı radikallerin doğuşuna zemin hazırladığını söyledi.
Nobel barış ödüllü el Baradey, İslami radikalizmle başa çıkmak için otoriter yöneticileri destekleme stratejisinin başarısızlıkla sonuçlandığını ve ardından felaketler yaşandığını ifade etti. “Bu bölgede radikalizmin arttığını görüyorum ve sebebini anlıyorum. İnsanlar bir yandan devletleri tarafından baskı altında olduklarını bir yandan da dış dünyanın kendilerine haksız davrandığını düşünüyor” dedi.
El Baradey, UAEK’nin başındayken yazdığı raporların kötüye kullanılmasına izin vermeyecek şekilde yazıldığını belirtti ve ekledi: “Umarım Londra ve Washington Irak’ta yaşananlardan ders çıkarmaya başlamıştır.”
CNN: En hızlı internet Güney Kore’de
İnternetin ABD’de icat edildiği düşünüldüğünde dünyanın en hızlı ve ucuz internet bağlantı hizmetinin de bu ülkede olduğu fikri akıllarda uyanıyor. Ancak internet gözlemcisi Akamai’nin raporuna göre ABD’de broadband internet servis hızı Güney Kore’dekinin ancak dörtte biri seviyesinde. Dahası Amerikalı internet kullanıcıları aldıkları hizmet için Güney Korelilere göre çok daha fazla para ödemek zorunda kalıyor.
CNN’in bildirdiğine göre OECD raporları, ABD’de en yavaş internet bağlantısı için ayda ortalama 45.50 dolar ödenirken, Güney Kore’de çok daha hızlı bağlantı için aylık 17 dolar daha az ödeme yapıldığına işaret ediyor.
ABD hükümetinin broadband planıyla özellikle kırsal kesimdeki internet hizmetinin kalitesini artırmayı amaçladığı bir dönemde bu farkın nedenleri sorgulanıyor. İlk akla gelen birkaç açıklama, Kore piyasasında daha fazla rekabet olması, kültürel ve siyasi yapının farklı olması, nüfus yoğunluğu, açık ya da kapalı ağ kullanımının yarattığı farklar ve Kore’nin 10 yıl önce internet alanında planlama yapmaya başlamış olması şeklinde sıralanıyor.
FINANCIAL TIMES: Madencilik sektöründeki dev anlaşmalara otomotivden tepki
Avrupalı çelik ve motor üreticileri dün Brüksel’e yaptıkları şikayetle maden şirketlerini adil olmayan fiyat düzeni oluşturmakla suçladı. Otomotiv sektörünün şikayeti demir filizinin fiyatını neredeyse iki katına çıkaracak yeni değerleme sistemi anlaşmalarının hemen ardından geldi.
Financial Times’ın bildirdiğine göre Avrupalı çelik üreticilerini temsil eden Eurofer isimli kuruluş, Avrupa Komisyonu’na muhtemel fiyat yolsuzlukları konusunda bir şikayette bulundu. Eurofer, “fiyat artışlarında ve fiyatlama modellerinde kanunsuz işbirlikleri yapıldığı yönünde güçlü işaretler olduğunu ve bireysel çelik üreticilerinin bu değişiklikleri kabul etme konusunda baskı altında olduğunu” ifade etti.
Şikayetin zamanlaması dikkat çekti zira hem Avrupa Komisyonu’ndan hem de Almanya’dan rekabet yetkilileri Rio Tinto ve BHP Billiton’ın Avustralya’nın batısındaki zengin demir filizi havzalarını birleştirme yönünde aldıkları kararı gözden geçiriyor.
Şikayetler, Japonya ve Çin’deki çelik üreticilerinin demir filizi fiyatlarını değiştirme kararının sonrasında çelik fiyatlarının en az üçte bir oranında artacağı uyarılarının ardından geldi.