Dünya basınında Kıbrıs yorumları

RUM BASINI: DÄ°PLOMATÄ°K POKERKıbrıs Rum gazeteleri, Ä°sviçre'deki  Burgenstock kasabasında tamamlanan Kıbrıs görüşmelerini ''diplomatik poker'' olarak nitelendirdi.  BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın ''bayram yaptığını'', Yunanistan ile Rum tarafında ise bunun tersi bir havanın olduÄŸunu yazan Rum basını, Rum yönetimi lideri Tasos Papadopulos'un, planla ilgili tavrını adaya döndükten sonra halka açıklayacağını duyurdu. Ãœzerinde anlaÅŸma olmayan planın referanduma sunulacağına iÅŸaret eden Rum basını, Rum siyasiler arasında derin görüş ayrılıklarının ortaya çıkabileceÄŸini kaydetti.  Burgenstock'taki görüşmelerin tamamlanmasının ardından, Rum lider Papadopulos ve diÄŸer Rum yetkililerin Grand Otel'in barına ''içmeye gittiklerini'' yazan gazeteler, çeÅŸitli Rum örgütlerin, Rum kesimine bu akÅŸam dönecek Papadopulos'u protesto etmeye hazırlandığını belirtti.  Simerini gazetesi, ''Her Åžeyi Verip Kaçtılar. ErdoÄŸan Bayram Yapıyor'' baÅŸlıklı manÅŸet haberinde, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın,prosedürü, taraflar arasında anlaÅŸmadan bahsetmeksizin, ''Planım budurve bir uzlaÅŸmadır'' diyerek tamamladığını yazdı.  Türkiye'nin ortaya koyduÄŸu bütün önceliklerin Annan planında yer aldığını belirten Simerini, bunları şöyle aktardı:  ''Çözüm Avrupa BirliÄŸi'nin birincil hukuku olacak. Kıbrıs'ta, bir federasyonda birlikte varolacak iki saf devlet anlamına gelen güçlendirilmiÅŸ iki kesimlilik, Kıbrıs Türk oluÅŸturucu devletçiÄŸinin siyasi eÅŸitliÄŸi, AB'ye giriÅŸ sonrasında da Türk askerinin adada kalması, adada geniÅŸletilmiÅŸ müdahale hakları.''  Nihai Annan planı temelindeki güvenlik konusunda ne Yunanistan'ın,ne de Rum tarafının memnun olduÄŸuna dikkat çeken gazete, BM'nin Rum yönetimi lideri Tasos Papadopulos'a verdiÄŸi 13 maddenin yeterli olmadığını kaydetti.  Fileleftheros, ''Söz Åžimdi Halkın'' baÅŸlıklı haberinde, ''Planı ayrı referandumlara havale eden Annan tarafından ok yaydan fırlatıldı.BaÅŸkan (Papadopulos) hiç de memnun deÄŸil'' ifadesini kullandı.  Haberi, Mahi gazetesi, ''Uzlaşılmış Çözüm BaÅŸarılamadı'', Politis,''Kofi Annan: Ya Bu Çözüm Ya da Hiç'', Alithia, ''AnlaÅŸma Olmadan Nihai Metin'', Haravgi, ''Söz Halkın'', Cyprus Mail de ''AnlaÅŸma Yok. Annan DoÄŸrudan Halka Havale Etti'' baÅŸlığıyla yansıttı.KKTC BASINI: SON SÖZ HALKIN KKTC basını, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın, Ä°sviçre'nin Burgenstock kasabasında dün gece tamamlanan Kıbrıs zirvesinin sonunda, nihai planını taraflara sunmasını, ''son söz halkın'' ifadeleriyle duyurdu.  Ä°sviçre'de kıran kırana pazarlık yaÅŸandığını yazan gazeteler, Annan'ın dün gece yarısı nihai planını taraflara sunduÄŸunu ve referadumun 24 Nisan'da yapılacağını belirtti.  Kıbrıs Gazetesi, ''Son Söz Halkın'' baÅŸlığını kullandığı manÅŸet haberinde, Annan'ın, ''halka klavuzluk edin'', BaÅŸbakan Recep Tayyip Erdogan'ın da ''Mükellefiyetleri yerine getirmeye hazırız'' ve ''Referanduma destek vereceÄŸiz'' sözlerini öne çıkardı.  Planda yapılan deÄŸiÅŸiklikleri de 5 madde halinde veren gazete, bunları şöyle sıraladı:  - 1960 anlaÅŸmaları temelinde 650 Türk askeri sonsuza dek Kıbrıs'ta kalacak.  - EÅŸdeÄŸerciler ve yatırım yapanlar haricindeki tüm mülkün 3'te 1'i Rum mal sahibine devredilecek. Geriye kalan 3'te 2 deÄŸer de tazminat ve takas yoluyla Rum mal sahiplerine ödenecek.  - Derogasyonlar konusunda 9 Nisan'a kadar görüşmeler sürdürülecek ve 9 Nisan'da karara baÄŸlanacak.  - Harita üzerinde spekülasyon yapılan Karpaz ve Lefke bölgesi Türk tarafına kalıyor.  - Planda bir yanlışlık sonucu Rum tarafına verilen Lefke Avrupa Ãœniversitesi arazi ve binaları, yanlışlığın düzeltilmesi sonucu Türk tarafına kaldı.''  Halkın Sesi Gazetesi, konuyla ilgili haberini, BaÅŸbakan ErdoÄŸan'ın, ''Tezlerimizi baÅŸarıyla savunduk'' sözlerini baÅŸlığına çekerek, manÅŸetten aktardı.  Yeni Düzen Gazetesi, sürmanÅŸetten ''ErdoÄŸan: Ä°mzalarım'', manÅŸetten de ''Bu Ä°ÅŸ Tamam'' baÅŸlıklarını kullandı.  Vatan Gazetesi, ''Ve Karar Ä°ki Halkın'', Kıbrıs Cumhuriyet, ''Son Söz Ä°ki Halkın'', Afrika gazetesi, ''Referandum 24 Nisan'da, Türk Tarafı Evet, Rum Tarafı Hayır'' baÅŸlığıyla haberini okuyucularına duyurdu.  Kıbrıslı gazetesi, ''Büyük BaÅŸarı!'' baÅŸlığını kullandığı haberinde, ''Rumların 1 Nisan EOKA günü zehir oldu. Ä°sviçre'de Türk tarafının elde ettiÄŸi baÅŸarı en az Rumlar kadar statükocuları da üzdü.40 yıldır düğüm üstüne düğüm atılan Kıbrıs sorununun çözümü yolunda önemli bir adım atıldı'' ifadesini kullandı.YUNAN BASINI: ANNAN PLANINA YUNAN HAYIRI Yunan basını, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın Ä°sviçre'nin Burgenstock kasabasında tamamlanan Kıbrıs görüşmeleri sonucunda taraflara nihai planını sunmasına geniÅŸ yer verdi.  Atina ile Rum kesiminin Annan planına olumlu veya olumsuz bir yanıt vermeyi reddettiklerini yazan gazeteler, Rum-Yunan tarafının, ABD ile Ä°ngiltere'nin baskılarına raÄŸmen, plan üzerinde yapılan deÄŸiÅŸikliklerin tatmin edici olmadığı deÄŸerlendirmesinde bulunduklarına dikkat çektiler. Katimerini gazetesi, ''Annan Planına Yunan Hayırı'', ''Ãœzerinde Anlaşılmış Bir Çözüme Ulaşılamadı'' baÅŸlıkları altında, Yunanistan BaÅŸbakanı Kostas Karamanlis'in ''Ãœzerinde anlaşılmış bir çözüme ulaÅŸmanın mümkün olmadığı'' sözleriyle hoÅŸnutsuzluÄŸunu dile getirdiÄŸini kaydetti. Gazete, Rum kesiminin AB üyeliÄŸinin Türkiye'yi birtakım ikilemlerle karşı karşıya bıraktığını, ancak otomatik bir çözüm garantisi vermediÄŸini öne sürerken, ''AB müktesebatının bile şüpheyle karşılanarak yoÄŸun müzakere konusu olması, uluslararası iliÅŸkilerde vediplomasi oyunlarında ittifakın deÄŸil, çıkarların hakim olduÄŸunu gösteriyor'' yorumunda bulundu. To Vima, ''Atina ve LefkoÅŸa Planı Reddetti'', ''Son Söz Referandumlarda'' baÅŸlıklı haberinde, Atina ve Rum kesiminin, üzerinde13 noktada deÄŸiÅŸiklikler yapılmasına raÄŸmen planı reddettiÄŸini ve müzakerelerin ''kesin baÅŸarısızlıkla'' sonuçlanmasını hayalkırıklığıyla karşıladığını yazdı. Gazete, 24 Nisan'da Kıbrıs'da referanduma sunulacak planın, Rum kesiminde reddedilmesi olasılığının, Atina'daki hükümet çevrelerince, Yunanistan BaÅŸbakanı Kostas Karamanlis ve BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın sıcak iliÅŸkisine raÄŸmen, Türk-Yunan iliÅŸkilerinde olumsuz etki yapması açısından endiÅŸeyle karşılandığını kaydetti.  Apoyevmatini gazetesi, ''Kıbrıs İçin Yalanlar Bitti'' baÅŸlıklı haberinde, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs liderlerine ''Uluslararası toplumun sunduÄŸu çözümü desteklemeleri yönünde son çaÄŸrıda bulunduÄŸunu'' yazdı.  Gazete, planda ''son anda yapılan deÄŸiÅŸikliklere'' raÄŸmen, Rum tarafınca ''temel konularda özlü deÄŸiÅŸiklikler yapılmamasından dolayı'' reddedildiÄŸini kaydetti. ''Tuzak Plan ve Åžantajlara Hayır'', ''Atina ile LefkoÅŸa Annan'ın Türk Yanlısı Hilkat Garibesi Planını Reddetti'' baÅŸlıklarını kullanan Elefteros Tipos gazetesi, Rum tarafının, plandaki Türk lehine noktaları, yoÄŸun baskılara raÄŸmen kabul etmediÄŸini yazdı. Elefteros Tipos, sert müzakerelerin arzu edilen sonucu vermediÄŸiniama Kıbrıs Rum diplomasisinin itibar ve güvenilirliÄŸini koruduÄŸu yorumunda bulundu.  Ethnos gazetesi, Kıbrıs'ta 24 Nisan'da yapılacak referandumlarda ''evet'' veya ''hayır'' yanıtıyla tarihi kararların alınacağını  yazdı.  Gazete, ''Tüm tehdit ve ÅŸantajlara raÄŸmen ala Turka piÅŸirilmiÅŸ çözümün kabul edilmediÄŸi'' deÄŸerlendirmesinde bulundu.  ''Kıbrıs Annan'a Hayır Diyor'' baÅŸlığını kullanan Ta Nea gazetesi, Rum kesiminin AB üyeliÄŸinden sonra daha iyi bir çözüm için müzakere umudunda olduÄŸunu, aynı anda ise taksimin kesinleÅŸmesi riskini aldığını kaydetti.  Gazete, Rumların referandumda olumsuz, Türklerin ise olumlu oy vermeleri halinde, ''sahte devletin'' bazı batı ülkelerince gelecekte tanınması beklentisinin varolduÄŸu yorumunu yaptı. Elefterotipiya gazetesi ise ''Çaresizlik Planı İçin Referandum''  baÅŸlıklı haberinde, Atina ile Rum kesiminin BM Genel Sekreteri  Annan'ın ''ayaküstü'' yaptığı sözlü düzenlemeleri tatmin edici bulmayarak reddettiklerini, referanduma sunulacak planın yazılı ve sonÅŸeklini almasını beklediklerini yazdı.  WASHINGTON POST: RUM-YUNAN TARAFI, DAHA Ä°NATÇI TUTUM SERGÄ°LEDÄ°ABD'nin önde gelen gazetelerinden The Washington Post'ta Kıbrıs'taki önemli geliÅŸmelerle ilgili çıkan haberde, Ä°sviçre görüşmelerinde Rum-Yunan tarafının, ''daha inatçı birtutum sergilediÄŸi'' ve Türk hükümetinin ''Annan Planı'na destek iÅŸareti verdiÄŸi'' belirtildi. Gazetenin haberinde, Ä°sviçre-Bürgenstock görüşmelerinin sonunda bir anlaÅŸma saÄŸlanamaması üzerine BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın, hazırladığı nihai çözüm planını 24 Nisan'da Kıbrıs'ta iki tarafta referanduma götürmeyi kararlaÅŸtırdığı kaydedildi.  The Washington Post, Kıbrıs'ta son sürecin ivme kazanmasında, kendisi de AB üyeliÄŸine aday olan Türkiye'nin çabalarının rol oynadığına iÅŸaret ederek, BM'deki diplomatların, ''bu son turda Rum-Yunan tarafı, daha inatçı olduÄŸunu gösterdi'' dediÄŸini yazdı.  Gazete, Türk hükümetinin, nihai Annan Planı'nı destekleyeceÄŸinin iÅŸaretini verdiÄŸini kaydederek, BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın ''Bu görüşmelerde kaybeden yok'' sözüne dikkati çekti.  CNN'IN KIBRIS YORUMU: KARAMANLÄ°S VE RUMLAR DAHA HEVESSÄ°ZABD'nin CNN haber televizyonu, Kıbrıs'taki geliÅŸmeleri deÄŸerlendirdiÄŸi haberinde, Yunanistan BaÅŸbakanı Kostas Karamanlis ve Kıbrıs Rum tarafının, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın referanduma götürülmek üzere sunduÄŸu nihai plana iliÅŸkin Türk tarafına oranla ''daha az hevesli'' olduÄŸunu belirtti.  CNN'in internet sayfasında yayımlanan haberde, BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın Bürgenstock görüşmelerinin sonunda yaptığı açıklamada, ''Bu yola iyi niyetle baÅŸladık, bunun sonucunu görmek istiyoruz'' diyerek Annan planına destek verdiÄŸi ifade edildi.  Haberde, Yunanistan BaÅŸbakanı Karamanlis'in ise ''daha hevessiz'' bir görüntü çizerek, ''Artık karar Kıbrıslılara kaldı'' dediÄŸine iÅŸaret edildi. CNN, daha önceki saatlerde Kıbrıs Rum yönetiminin de Annan planını tatmin edici bulmadığını açıkladığına dikkati çekti.THE GUARDIAN: ANLAÅžMA OLMAZSA BÖLGE SARSILIRÄ°ngiltere'de yayımlanan The Guardian gazetesi, Kıbrıs'ta tarafların prensipte uzun süreli bölünmüşlüğü ortadan kaldırmak istediklerini, ancak sorunun çözümlenememesinin hala bölgeyi sarsacak sonuçlar doÄŸurabileceÄŸini yazdı.  The Guardian baÅŸyazarı, sorunun çözümünün tarafların tümü için belli avantajlar getirdiÄŸini örneklerle açıklarken, bir diplomatın Ä°sviçre'deki süreci, ''Bu sürecin sonunda bir taraf beÅŸ çeÅŸit yemek ve ÅŸampanyayla masadan ayrılırken, diÄŸerine ise sandviç ve kahveyle idare etmek düşecek'' diye özetlediÄŸini bildirdi.  BM planının son halinin Türkiye'de bir zafer havası, Rum tarafındaise umutsuzluk yarattığını ifade eden Guardian baÅŸyazarı, planın bazı ayrıntılarına yer verdi.  Bir Rum milletvekilinin planı deÄŸerlendirirken, ''Bu hem tecavüze uÄŸrayıp, hem de tazminatını ödemeye benziyor'' benzetmesinde bulunduÄŸunu belirten Guardian, ''Kıbrıs saati ilerlemeye devam ediyor. Tarafların referanduma gitmesi bekleniyor. Ama eÄŸer Türk tarafının lideri KKTC CumhurbaÅŸkanı Rauf DenktaÅŸ halkını kendi tarafında tutmayı baÅŸarırsa Türk tarafından ret kararı çıkabilir'' diye yazdı.  Ancak yine de planın kuzeyde kabul edilip, güneyde reddedilmesi ihtimalinin daha güçlü göründüğünü belirten yazar, ''Adanın zengin tarafı olanlar onlar, nasıl olsa AB'ye de her koÅŸulda girecekler. Onlar açısından bu referandum sadece, fakir olan Türk kuzenlerinin önünü kesme oylaması gibi görülecek'' görüşünü savundu.  ''Rum tarafından bölünmüşlüğe yakılacak bir yeÅŸil ışığın AB ile Türkiye arasındaki iliÅŸkileri bozabileceÄŸini'' de ifade eden yazar, ''Ayrıca AB yeniden ticari ambargolar sorununu kucağında bulacak. Ankara ve Yunanistan için de sorunlar yine köşeli hale gelecek. Kısacası bu sorun bölgede sarsıntılar yaratabilecek'' yorumunda bulundu.  Â