Güncelleme Tarihi:
GERÇEK DUBAİ MODELİNİ DE YAKALADI
Â
Bloomberg'de yayımlanan bir haber analizde, Dubai merkezli UBS AG analistlerinden Suud Mesud'un görüşlerine yer verilerek, Abu Dabi tarafından yapılacak yardımın emirliÄŸin en az 80 milyar dolarlık borcunun temelinde yatan kamu ÅŸirketlerini kurtarma anlamına geleceÄŸi ve bunun da finansal rekabet kurallarını ortadan kaldıracağına iÅŸaret edildi. Â
Analizde görüşlerine yer verilen Dubai'nin Finansal Hizmetler Kurumu eski başkanı Ian Hay Davison da, gelişmelerden sonra emirliğin bölgesel anlamda bankacılık merkezi olma amacından vazgeçip, ticaret ve hizmetler sektörüne yönelebileceğini söyledi.
Benzer ifadeleri kullanan Dubai'de bulunan Gulf Research Center'dan (Körfez Araştırma Merkezi) ekonomist Eckart Woertz de, "Abu Dabi'nin kendi finansal hedefleri bulunuyor" derken sözlerine "Dubai temel yetkinlikleri üzerine odaklanmak zorunda kalacak. [Emirlik] finansal alanda işleri idare ediş biçimiyle bu alandaki hedeflerine kötü şekilde hasar verdi" şeklinde devam etti.
Şeyh Muhammed bin Raşid el Maktum tarafından idare edilen Dubai'nin yakın gelecekteki kaderi ise yine Maktum'un sahibi olduğu Dubai World şirketinin ertelemeyi düşündüğü 59 milyar dolarlık borcu verenlerin, bu teklife nasıl bakacağı ile yakından ilgili.
Dubai World'ün geçen hafta dünya borsalarında satışların yaşanmasına neden olan bu kararı aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerden kaynaklan risklerin küresel çapta toparlanmaya başlayan ekonomiye yeni engel yaratacağı ile ilgili endişeleri de artırdı.
Abu Dabi'nin gösterge ADX Endeksi haftaya yüzde 8.2 oranında sert düşüşle başlarken, analistler bunun arkasında Dubai'den kaynaklana borç problemlerinin bu emirliği de sıçrayacağı korkusunun yattığını söyledi.
PROBLEMLİ BORÇLAR
Moody's'in yatırım biriminden yapılan açıklamaya göre ise Dubai'nin borç yükü 100 milyar dolar seviyesine kadar çıkabileceğini belirtilirken, bu miktarın 25 milyar dolarlık kısmının ödenmesi zor 'sorunlu borç' olabileceğine işaret edildi.
Analizde, bununla birlikte Dubai World'ün iştiraki olan ve inşaat alanında faaliyet gösteren Nakheel şirketinin vadesi 14 Aralık'ta doğacak 3.52 milyar dolarlık şirket borç tahviline de dikkat çekildi.
Bloomberg, merkezi Abu Dabi'de bulunan Birleşik Arap Emirlikleri Merkez Bankası'nın bugün açıkladığı, bankanın ülkedeki yerel ve yabancı finans kuruşlarının arkasında olduğu bilgisine de yer verirken, Abu Dabi'den henüz vadesi yaklaşmakta olan Nakheel ödemesinde yardım edilip edilmeyeceği bilgisinin gelmediğini de belirtti.
Dünyanın petrol rezervinin yüzde 8'ini kontrol eden Abu Dabi emirliği, yine dünyanın 627 milyar dolar değerinde sermaye varlığına sahip bulunurken bu varlığı uluslararası çapta faaliyet gösteren banka, otomobil ve kimya şirketlerinin hisselerine yatırarak çeşitlendiriyor.
Â
ABU DABÄ°'DEN YARDIM GELECEK
Analistler ayrıca, Abu Dabi'nin Dubai kaynaklı olası olumsuz etkilerinden korunma için çokça harcama yapan bu emirliğe yardım edeceğini bu yüzden, Dubai'nin şu andaki durumunun geçici olduğunu savundu.
Dubai merkezli Gulfmena Alternative Investments adlı hedge fonun yöneticisi olan Haissam Arabi, "Eminim ki, Abu Dabi'nin bir şekilde müdahalesini göreceğiz bu yüzden bu daha çok kısa vadeli bir durum" dedi.
Dubai küresel finans kuruluşlarını etkilemek için 2004 yılında Uluslararası Dubai Finans Merkezi'ni (DIFC) açmış ve bu şekilde 2008 yılı itibariyle finansal hizmetlerin ülke ekonomisinin yüzde 8'ini oluşturacak büyüklüğe gelmesini sağlamıştı.
Ancak ülkede küresel krizin etkileri ile sıkıntılar baş gösterdi ve ülkenin lokomotif sektörlerinden konut piyasasında büyük fiyat düşüşler yaşadı. Fiyatlar 2008'in üçüncü çeyreğinde gördüğü zirve seviyesine göre yüzde 50 oranında düşüş gösterirken, tahminler bundan sonra da yüzde 30'luk düşüş yaşanacağına işaret ediyor.
Woertz geliÅŸmelerden sonra, Abu Dabi'nin, Dubai'deki bazı finansal faaliyetleri kendine çekeceÄŸine deÄŸinirken, Dubai'nin 2000 yılında Dubai Finans Piyasası'nı kurmadan önce 1990'lı yıllarda BirleÅŸik Arap Emirlikleri için tek bir borsanın kurulma planlarını hatırlattı.Â
Abu Dabi'nin 2014 yılında bitecek olan ve emirliğin menkul kıymetler borsasına da ev sahipliği yapacak olan merkezin inşaatı da göz önünde bulunduğunda, bu emirliğin finans alanında ne şekilde bir rol üstleneceğinin işareti.