DPT’nin uyarılarını bakanlık dinlememiş

YIL Haziran 1999... Seçimler olmuş; Enerji Bakanlığı'nı yine ANAP almış. Dolayısıyla da kendisine bağlı TEAŞ, BOTAŞ ve DSİ Genel Müdürlüklerini elinde bulunduruyor.Enerji konusundaki yatırımlar ve revize projeleri, nihai olarak Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından değerlendiriliyor.DPT Müsteşarı Prof. Orhan Güvenen...Güvenen, 'elektrik enerjisi planlama çalışmaları' konusunda bakanlıkta yürütülen plansız çalışmalardan rahatsızlık duyarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na 'gizli' bir yazı gönderiyor.8 sayfalık yazıda, termik, doğalgaz ve otoprodüktör santralların talep edilen güçleri ile gelecekteki enerji fazlalıklarına dikkat çekiliyor. Bakanlığın listesinde yer alan 'yüklü' özel sektör proje paketinin büyüklüğünün değerlendirilmeye alınmadığı vurgulanıyor.Devam edelim...Mevcut enerji politikaları ile yapılacak yatırımların birçoğunun gereksiz yatırımlar olduğu; alınacak doğalgazın Türkiye'nin ihtiyacının üzerinde olduğu, Türkiye'nin 2003'ten itibaren 1.5 milyar dolarlık gazı almadan parasını ödemek zorunda kalacağı vurgulanıyor.‘‘İhtiyacın üzerinde sağlıksız ve yetersiz projeler üretildiği; bu durumun ülke ekonomisine ciddi bir yük oluşturacağı anlaşılmaktadır’’ diyen DPT ayrıca özetle diyor ki:‘‘2005 yılında 15 milyar metreküp gaza ihtiyaç yoktur. Ancak her halükárda bunu ödemek zorunda kalacağımızdan gereksiz santral yapımına gidilecek ve milyar dolarlar ödemek zorunda kalacağız. Böyle bir şeye ihtiyacı yoktur Türkiye'nin...’’DPT'nin, olumsuz görüş bildirdiği ANAP'ın projelerinin 1997-98 yıllarına ait olduğu biliniyor. Yapılan yatırımların ise, bundan önceki yıllardaki projeler olduğunu söylemeye gerek yok.PROF. GÜVENEN AYRILIYORNe yazık ki, Prof. Güvenen daha sonra DPT'nin bağlı olduğu MHP tarafından gördüğü baskılar sonucunda istifa etmek durumunda kalıyor ve yerine Akın İzmirlioğlu getiriliyor.O da ANAP'ın dayattığı projelere karşı çıkıyor; hiçbirini imzalamıyor.Bu arada VERSO'nun sahibi Erhan Göksel, BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım'ı, 6.5.2001'de bir TV programında Mavi Akım konusunda ‘‘yalancılıkla’’ itham ediyor. Yardım, kendisine hakaret edildiği gerekçesiyle 10 milyarlık tazminat davası açıyor; mahkeme de Göksel'i 300 milyon lira tazminat ödemeye mahkûm ediyor.Bugün Gökhan Yardım; Mesut Yılmaz ve Cumhur Ersümer tarafından ‘‘biz bilmeyiz bürokratlara sorun’’ denilerek, ‘‘pahalı doğalgazın sorumlusu’’ olarak gösteriliyor.RUSYA'NIN PAYI % 22TBMM Yolsuzluk Araştırma Komisyonu'na da intikal eden tablo ortada; bugün Türkiye elektrik enerjisinin % 40'ını doğalgazdan üretiyor. Doğalgazı satın aldığımız Rusya'nın payı ise % 22...Bakanlığın eski bir görevlisi ile konuşurken, ‘‘Burada yolsuzluktan öte Türkiye'ye yönelik olağanüstü bir uluslararası stratejik plan uygulandığını’’ söylüyor ve şöyle diyor:‘‘Doğalgazın sahibi Rusya ile doğalgaz şirketlerinin büyük ortağı Almanya ve teknolojik yatırımları yapan ABD, Türkiye'nin tam göbeğinin üstüne oturmuşlardır. Bu bir enerji paktıdır; mağduru da Türkiye'dir.’’Prof. Güvenen’i de Ersümer dinlemediDPT Müsteşarı Prof. Orhan Güvenen'in, 30.6.1999'da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer'e gönderdiği yazıda yaptığı uyarılardan özet cümleler şöyle:Enerji sektöründe şu ana kadar oluşan yapı ve müsteşarlığımız tarafından bakanlıkla yapılan muhtelif yazışmalarda gündeme getirilmesine rağmen, (...) enerji planlaması anlayışından uzak uygulamalar sonucunda çok sayıda santral projesiyle ileri aşamalara getirilmiş olan görüşmeler, bu tür bir planlama anlayışının sektörde uygulanmasını bugün için imkánsız kılmaktadır.İhtiyacın üzerinde proje önerilmiştir.Kaynak çeşitliğine gidilmemiştir.Çevresel etkileri en az düzeyde olan yeni teknolojilere önem verilmemiştir.BOTAŞ'tan talep edilen bilgiler, müteaddit hatırlatmalara rağmen müsteşarlığımıza iletilmemiştir.Birçok projeye ilişkin tamamlanma tarihleri gerçekçi olmadığından, bu yaklaşım ve değerlerle sağlıklı bir gaz planması yapılamayacaktır.Mavi Akım projesinin yeni santral planlaması ve gaz projeksiyonları çerçevesinde yeniden planlanmasında yarar mütalaa edilmektedir.Ve son cümlede özellikle ‘‘... alımı yapılan doğalgazın tüketilememesi gibi olumsuz ve maliyetli durumlarla karşılaşılmaması...’’ isteniyor.Bu sorun bugün Türkiye'nin gündeminin ilk sırasında yer alıyor.ParaBİR ev alabilirsin ama yuvayı alamazsın /bir yatak alabilirsin ama uykuyu alamazsın /bir saat alabilirsin ama zamanı alamazsın /bir kitap alabilirsin ama bilgiyi alamazsın /Bir mevkiye kavuşabilirsin ama saygıya değil /doktora para ödeyebilirsin ama sağlığa değil /Ruhunu satın alabilirsin ama hayatını değil /Seksi satın alabilirsin ama aşkı değil.(İtalyancadan tercüme eden Deniz Kayaoğlu'na teşekkürler)3 kongreTAYYİP Erdoğan'ın, bugün AKP İstanbul Kongresi'nde konuştuktan sonra helikopterle Çorlu Havaalanı'na giderek, henüz yarım olan duble çevre yolunun 'açılışını' yapacağını; oradan (ne yazık ki, hafta sonu trafiğinin yükünü taşıyamayan Kınalı-Tekirdağ yolunu görmeden) önce Tekirdağ sonra da Kırklareli kongrelerine katılacağını...Biliyor musunuz?