Down sendromlu bebek için tazminat

DAVA dosyasına göre, İzmir’de yaşayan ev kadını T.N., 2013 yılında ikinci çocuğunu down sendromlu olarak dünya getirdi. T.N., hamileliği sürecini takip eden doktorun ‘genel olarak tıbbi kötü uygulaması sonucu down sendromunun hamilelikte teşhis edilmediğini, bu nedenle de oğlunun down sendromlu doğduğunu’ ileri sürerek avukatı Erhan Bora aracılığıyla maddi ve manevi tazminat davası açtı. Doktorun tabi olduğu sigorta şirketine açılan davaya bakan İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi anne ve baba ile çocuğa 400 bin TL tazminat ödenmesine karar verdi.

ANNE ADAYINI UYARMADI

Kararın gerekçesinde ise, “Hekim tarafından sağlık hizmetinin verilmesinde tıbbi açıdan gerekli ve uygun teşhis, tedavi noktasında hekimin özenle görevini yapma yükümlüğünü yerine getirdiğinin anlaşılamadığı, daha da önemlisi hekimin çocuğun down sendromlu olarak doğması ihtimalini tespit etmeye yarayacak şekilde gerekli bilgilendirme ve uyarıları tam ve eksiksiz yapmadığı, özellikle anne adayının yaşı hekim tarafından muayene edildiği tarih karşısında, davacı annenin karşılaşabileceği fayda ve riskler konusunda gerekli bildirmeyi anne açısından yapmadığı,  bu suretle hekimin aydınlatma yükümlülüğünü açıklanan hükümlere uygun şekilde yerine getirdiğinin davalı sigorta şirketince ispatlanmadığı, davalının lehine sigorta yaptığı hekimin aydınlatma yükümlülüğünü gerçekleştirmesi, en önemlisi gerekli testlerin yapılması yönünde hareket ettiğini göstermekten uzak olduğu...” ifadeleri yer aldı.

YARGITAY ONADI

Davalı sigorta şirketinin karara itirazını inceleyen Yargıtay 11. Hukuk Dairesi,  yerel mahkemenin kararını 24 Kasım 2022 tarihinde oyçokluğuyla  onadı. Davalı sigorta şirketi, 28 Mart tarihinde karar düzeltme başvurusunda bulundu.
Geçen hafta taraflara tebliğ edilen kararın gerekçesinde, çoğunluk kararına muhalif kalan daire başkanı ve bir üyenin dikkat çeken karşı oy yazıları yer aldı.

DAİRE BAŞKANI VE ÜYEDEN KARŞI OY

- KARARA muhalefet şerhi düşen daire başkanı, gerekçesinde “Somut vakada açıkça dile getirilmemekle birlikte zımnen, ‘Zamanında haberdar edilseydik anne karnındayken hayatına son verecektik’  tezinden başka dayanak bulunmadığı anlaşılmaktadır. Ebeveynin ‘ömür boyu engelli bir çocukla hayatını idame ettirme zorunda kalma’ açısından dava açmasında psikolojik haklı nedenleri olabilir, lakin çocuğun ‘Erken teşhis edilseydim rahimde doğranıp, dünyaya gelmeyecektim’ şeklinde yorumlanacak ve Türk hukukuna göre tam ehliyetli kişilere bile tanınmamış olan ‘ötenazi’ hakkından söz etmek mümkün görülmemektedir” görüşünü savundu.

Karara muhalif kalan üye de, karşı oy yazısında yaşam hakkının vazgeçilmez olduğunu belirterek, “Down sendromu hamileliği sonlandırmak için bir tıbbi zorunluluk değildir. Çocuğu aldırmaktan başka seçeneği de olmadığına göre, çocuğun öldürülmesi sonucunu doğuracak bildirimde bulunulmamasına hukuk düzeni kıymet atfetmez” dedi.

HANGİ TESTLE BELİRLENİYOR

- DOWN sendromu (DS), gebeliğin her haftasında bir tanı testi olan “Kordosentez” ile yüzde 99.5 oranında tespit edilebiliyor. Yine bir tarama testi olan ‘Nifty’ ile de annesinin parmağından alınacak bir damla kan ile düşük riski olmaksızın yüzde 99.5 oranında tespiti mümkün. Gebeliğin hangi haftası olursa olsun doğum anına kadar yapılabilen tanı testleri sayesinde down sendromu tanısı gebelik sırasında konulabiliyor. DS tespiti halinde gebeliğin anne-baba isteği ve heyet raporu ile sonlandırılması her aşamada yasal olarak mümkün. Bu duruma anne-baba karar veriyor.