Dönüyor

Fransa Başbakanı, iade kararnamesini imzaladı

Bugün bir kez daha hákim önüne çıkacak olan Alaattin Çakıcı'nın iadesi gerçekleşiyor. Çakıcı da istediği için, Fransa ‘‘basitleştirilmiş iade sistemi’’ni devreye soktu. Böylece Türkiye'nin istemesi halinde ünlü baba İstanbul'a getirilecek.

Alaatin Çakıcı, eğer bir idari aksilik çıkmazsa yakında Türkiye'ye geliyor. Fransa'nın Marsilya kenti Les Baumettes Cezaevi'nde özel hücrede tutuklu bulunan ve bugün Aix-En-Provence'ta mahkemeye çıkarılacak olan Alaattin Çakıcı ile ilgili iade kararnamesinin Başbakan Lionel Jospin tarafından imzalandığı öğrenildi. Başbakanlık'ta adının açıklanmasını uygun görmeyen üst düzey bir yetkiliden aldığımız bilgilere göre iade işleminin gerçekleşmesi için Türkiye'nin de Çakıcı'yı istemesi ve gerekli güvenceleri vererek ‘yeşil ışık' yakması bekleniyor.

İdam cezası olan ülkelere suçlu iade etmeyen Fransa'nın Türkiye'ye bir jest yaparak, kendisi de ‘Beni ülkeme gönderin' diye yazılı bir başvuran Çakıcı'ya 'Extradition simplifie - Basitleştirilmiş iade sistemi'ni uygulayacağı öğrenildi. Fransa Adalet Bakanlığı, geçen haziran ayı sonunda Başbakanlığa Aix-en-Provence Mahkemesi'nin 3 Aralık 1998'de verdiği ‘Şartlı iade' kararındaki ‘Hıncal Uluç'u yaralamak' ve 'Cinayet işlemek üzere çete oluşturarak yönetmek' suçlarından ‘Basitleştirilmiş iade sistemi' ile Çakıcı'nın Türkiye'ye iade edilebileceği konusunda görüş bildirmişti. Şimdi en önemli soru Çakıcı'nın Türkiye'ye iadesi halinde idamla yargılanmasını gerektiren Uğur Çakıcı ve Nurullah Tevfik Ağansoy cinayetlerine azmettirmek ve Engin Civan'ı öldürmeye azmettirmek kastıyla yaralamak dosyalarından yargılanıp yargılanamayacağı. Fransız adli yetkilileri iade iki dosyadan gerçekleşirse öteki dosyalardan yargılanamayacağı konusunda görüş belirtiyorlar.

CHİRAC'IN ONAYI

Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın da onaylaması gereken iade kararnamesi için Fransa şimdi Türkiye'den ‘garanti' değil, ancak ‘Çakıcı'nın idam edilmeyeceği güvencesi' beklerken, gerekli belgeler ulaşır ulaşmaz Türk güvenlik görevlilerinin gelip Alaattin Çakıcı'yı alabilecekleri belirtiliyor. Çakıcı Les Baumettes Cezaevi'nde ağır suçluların bulunduğu 5'inci kattaki ‘QI-5015' nolu hücrede ‘112022P' yaka numarasıyla ‘Türkiye'ye iade edilebilir' gerekçesiyle tutuklu bulunuyor.

Garanti istemiyorum

Alaattin Çakıcı, 15 Haziran 1999 günü saat 16.30'da hapishane faksıyla Fransız hükümetine yaptığı yazılı başvurusunda, Türkiye'ye iadesini şu sözlerle istemişti: 10 aydır devam eden ağır psikolojik baskılara tahammül edemeyerek ülkeme dönme kararı vermeye mecbur bırakıldım. Avrupa İnsan Hakları sözleşmelerine imza atan Fransız hükümeti benim bu dönüşümden sorumlu değildir. Tamamen kendi arzum ve isteğim ile ülkeme iadem sebebiyle özgürlüğüm ve hayatımla ilgili tüm sorumlulukları kabul edip üzerime alarak ülkem Türkiye'ye dönmek talebimi Fransız hükümeti ve Adalet Bakanlığı'na adli ve resmi mercilere resmen bildiriyorum. Fransız hükümetinin Türkiye'den idam edilmemem hususunda hiçbir garanti beklemesini istemiyorum.

Çakıcı basitleştirilmiş iade sistemi ile geliyor

SUÇLULARIN İadesine Dair Avrupa sözleşmesini imzalayan ülkeler, sözleşmede belirtilen şartlar dahilinde birbirilerine suçlu iadesi yapıyor. Bu ülkeler arasında siyasi bir sorun olması halinde iade edecek ülke, süreyi, çeşitli nedenler göstererek uzatabiliyor. Ancak ilişkileri iyi olan ülkeler arasında da iade isteyen ülkede idam cezası olması halinde geçerli bir garanti verilmediği takdirde iade gerçekleşmiyor, zira gönderen ülke Avrupa Konseyi nezdinde bu sorumluluğu üstlenmek istemiyor.

Türkiye ile Fransa anlaşmaya taraf iki ülke olduğu halde, Türkiye'de idam cezası hálá yürürlükte olduğundan, normal şartlar altında idam cezası ile yargılanabilecek bir suçlunun idam edilmeyeceğine dair TBMM'nden garanti verilmesi halinde iade gerçekleşebiliyor.

Ancak ülkelerarası ‘Basitleştirilmiş iade sistemi'nde suçlu için mahkemece 'İade edilebilir' kararı verilir ve kendisi de ülkesine dönmek için başvuru yaparsa sistem uygulamaya konulabiliyor. Bu durumda karşılıklı güven esasına göre bir 'Güvence' isteniyor. İsteyen ülkeden bu konuda ‘‘güvence’’ gelmemesi halinde, bir süre daha beklendikten sonra suçlu adli gözetim altında serbest bırakılabiliyor.