Dönmeyecekler
Güncelleme Tarihi:
<B> Merve YENAL</B>
Oluşturulma Tarihi: Kasım 04, 2001 14:22
İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye'den Almanya'ya 6 bin 800 işçi ‘‘geçici‘‘ olarak göç etti. Amaç ülkenin savaş sonrası yeniden inşasına yardımcı olmaktı. Gidenlerin sayısı yıllar boyu arttı, geri dönüş planları unutuldu. Aradan 40 yıl geçti. Bugün Türkler Almanya'da Almanlar'dan sonra en kalabalık nüfus grubunu oluşturuyor. Sayıları 2.5 milyona yaklaşıyor. Türkler bu süre içinde ‘‘misafir işçi‘‘ konumundan çıkıp değişik sektörlerde faaliyet göstermeye başladı. Türkiye Araştırmalar Merkezi'nin (TAM) yaptığı araştırmaya göre 2000 yılında Almanya'da çalışan 830 bin Türk'ün 59 bin 500'ü kendi işletmesine sahip.
İkinci Dünya Savaşı sonrasında ekonomilerin yeniden inşası ucuz ve niteliksiz işgücü ihtiyacını doğurdu. Savaş yaralarını sarmaya çalışan Almanya, işgücü açığını 500 bin olarak açıkladı, dünyanın her yerinden göçmenlere kapılarını açtı. Türkiye ile Almanya arasında imzalanan 'İşgöçü Anlaşması'yla altı bin 800 kişi göç etti.
Türk göçmenlerin amacı kısa sürede büyük paralar kazanıp ülkelerine dönmekti. Ancak geçen 40 yıl içinde yaşanan ekonomik ve siyasal krizler hedefi tersine çevirdi. Göçmen sayısı katlanarak arttı, Almanya'daki Türkler'in sayısı 2.5 milyona ulaştı.
Almanya petrol krizi ve ekonomik durgunluk nedeniyle 1973'te kapılarını göçmenlere kapadı. 1982'ye kadar Türkiye'ye kesin dönüş yapanların sayısı 200 bine ulaştı.
Türk göçmen sayısındaki hızlı artış Alman hükümetini 'tersine göç' politikalarına itti. 1980 sonlarında ekonomik kriz bahanesiyle Türkler'e vize uygulaması başlatıldı.
İkinci önlem 'parasal' oldu. 1982'de Almanya'da işsizlerin sayısı iki milyonu aştı. Her 100 Türk'ten 14'ü işsizdi. Alman Hükümeti şu kararı aldı: ‘‘Aileleriyle birlikte sayıları 1.2 milyona ulaşan 750 bin işçiden yurda kesin dönüş yapacaklara 'toplu para' ödenecek.‘‘ Kesin dönüş yapacak işçilere o günün üç milyon Türk Lirası’na tekabül eden 50 bin mark verileceği açıklandı.
Ancak bu yöntem de fazla etkili olmadı. Türk göçmenlerin sayısı artmaya devam etti. Gidenler yerleşti, ailelerini yanlarına aldı, bazıları kendi işlerini kurdu. Bir kısmı Alman vatandaşlığına geçti. Bugün farklı kültüre sahip yerli halk olarak kabul ediliyorlar.
Türkiye Araştırmalar Merkezi (TAM) 1985'ten beri Almanya ve Avrupa'daki Türkler'in durumlarıyla ilgili bilimsel araştırmalar yapıyor. TAM geçtiğimiz yılın sonlarında yeni bir araştırmaya imza attı. Almanya'daki Türklerin profilini, ekonomik potansiyellerini ve gelir durumlarını inceledi.
Araştırma sonuçlarına göre bugün Almanya'da 7.3 milyon yabancı yaşıyor. Bunların 2.5 milyonu Türk kökenli. Türkler'in yüzde 53'ü en az 15 yıldır bu ülkede. 60'lı yıllarda gelen geçici işçiler emekli olduktan sonra da geri dönüş yapmadı. Alman vatandaşlığına geçenlerin sayısı 470 bin.
Kuzey Ren Vestfalya eyaleti en çok göç alan bölge. Her üç Türk'ten biri burada yaşıyor. Göçün ilk yıllarında sadece erkek işçilerden oluşan topluluğun bugün yüzde 45'i kadın.
Türkler geçen zaman içinde Almanya'nın toplumsal, ekonomik ve siyasi hayatının vazgeçilmez bir unsuru haline geldi. Beraberlerinde getirdikleri tüketim alışkanlıkları ve malzemeleri zamanla Almanlar tarafından da benimsendi.
Almanya'da doğup büyüyen genç kuşak davranış biçimi açısından anne-babalarından farklılık gösteriyor. Politikaya, ekonomiye ve toplumsal olaylara duyarlı yetişen gençler ülkeye büyük ekonomik katkı sağlıyor.
Almanya'daki 18-29 yaş arası Türk gençlerinin yüzde 54'ü bir okul ya da işletmede meslek eğitimi almış. Bugün 24 bin Türk öğrenci Almanya'da üniversite eğitimi görüyor. Bu sayı tüm öğrencilerin yüzde 1.4'ünü oluşturuyor.
Almanya'ya giden ilk kuşağın aksine ikinci ve üçüncü kuşak daha girişimci. 1985'te 22 bin olan Türk girişimcilerin sayısı 2000'de 59 bin 500'e yükseldi.
Bugün Almanya'da çalışan Türk sayısı 830 bin. Serbest çalışan Türkler'in oranı yüzde 7.2.
Türk girişimcilerin yaş ortalaması 37.6. 2000 yılı verilerine göre girişimcilerin 47 bin 400'ü erkek; 12 bin 100'ü kadın. Yani her beş Türk girişimciden biri kadın.
Girişimlerdeki artış sadece rakamlarla ölçülmüyor. Türk şirketleri hemen hemen tüm sektörlerde faaliyet gösteriyor. TAM'ın araştırmasına göre Türk girişimciler arasında en çok rağbet gören sektör yüzde 43'le toptan ticaret. Bu sektörde toplam 25 bin 600 Türk çalışıyor.
Türk işletmelerinin Alman ekonomisine sağladığı yarar istihdam alanında da göze çarpıyor. Türk firmalarda çalışan Almanlar'ın sayısı gün geçtikçe artıyor. Bugün Türk işletmelerinde çalışanların yüzde 16.7'si Almanlar’dan, yüzde 8.7'si de diğer yabancılardan oluşuyor.
Yapılan tahminlere göre 2015'te Almanya'daki Türk nüfusun toplam 3.4 milyona yaklaşması bekleniyor. Buna bağlı olarak girişimcilerin sayısının 120 bine ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu kişilerin sunacağı istihdam 2015'te 720 bin kişiyi bulacak. Girişimcilerin artmasına paralel olarak ciro ve işyeri sayıları da artacak. 2015'te Türk işletmelerinden beklenen toplam ciro 130 milyar mark.
Türk göçmenlerin amacı kısa sürede büyük paralar kazanıp ülkelerine dönmekti. Ancak geçen 40 yıl içinde yaşanan ekonomik ve siyasal krizler hedefi tersine çevirdi. Göçmen sayısı katlanarak arttı, Almanya'daki Türkler'in sayısı 2.5 milyona ulaştı.
Almanya petrol krizi ve ekonomik durgunluk nedeniyle 1973'te kapılarını göçmenlere kapadı. 1982'ye kadar Türkiye'ye kesin dönüş yapanların sayısı 200 bine ulaştı.
Türk göçmen sayısındaki hızlı artış Alman hükümetini 'tersine göç' politikalarına itti. 1980 sonlarında ekonomik kriz bahanesiyle Türkler'e vize uygulaması başlatıldı.
İkinci önlem 'parasal' oldu. 1982'de Almanya'da işsizlerin sayısı iki milyonu aştı. Her 100 Türk'ten 14'ü işsizdi. Alman Hükümeti şu kararı aldı: ‘‘Aileleriyle birlikte sayıları 1.2 milyona ulaşan 750 bin işçiden yurda kesin dönüş yapacaklara 'toplu para' ödenecek.‘‘ Kesin dönüş yapacak işçilere o günün üç milyon Türk Lirası’na tekabül eden 50 bin mark verileceği açıklandı.
Ancak bu yöntem de fazla etkili olmadı. Türk göçmenlerin sayısı artmaya devam etti. Gidenler yerleşti, ailelerini yanlarına aldı, bazıları kendi işlerini kurdu. Bir kısmı Alman vatandaşlığına geçti. Bugün farklı kültüre sahip yerli halk olarak kabul ediliyorlar.
Türkiye Araştırmalar Merkezi (TAM) 1985'ten beri Almanya ve Avrupa'daki Türkler'in durumlarıyla ilgili bilimsel araştırmalar yapıyor. TAM geçtiğimiz yılın sonlarında yeni bir araştırmaya imza attı. Almanya'daki Türklerin profilini, ekonomik potansiyellerini ve gelir durumlarını inceledi.
Araştırma sonuçlarına göre bugün Almanya'da 7.3 milyon yabancı yaşıyor. Bunların 2.5 milyonu Türk kökenli. Türkler'in yüzde 53'ü en az 15 yıldır bu ülkede. 60'lı yıllarda gelen geçici işçiler emekli olduktan sonra da geri dönüş yapmadı. Alman vatandaşlığına geçenlerin sayısı 470 bin.
Kuzey Ren Vestfalya eyaleti en çok göç alan bölge. Her üç Türk'ten biri burada yaşıyor. Göçün ilk yıllarında sadece erkek işçilerden oluşan topluluğun bugün yüzde 45'i kadın.
Türkler geçen zaman içinde Almanya'nın toplumsal, ekonomik ve siyasi hayatının vazgeçilmez bir unsuru haline geldi. Beraberlerinde getirdikleri tüketim alışkanlıkları ve malzemeleri zamanla Almanlar tarafından da benimsendi.
Almanya'da doğup büyüyen genç kuşak davranış biçimi açısından anne-babalarından farklılık gösteriyor. Politikaya, ekonomiye ve toplumsal olaylara duyarlı yetişen gençler ülkeye büyük ekonomik katkı sağlıyor.
Almanya'daki 18-29 yaş arası Türk gençlerinin yüzde 54'ü bir okul ya da işletmede meslek eğitimi almış. Bugün 24 bin Türk öğrenci Almanya'da üniversite eğitimi görüyor. Bu sayı tüm öğrencilerin yüzde 1.4'ünü oluşturuyor.
Almanya'ya giden ilk kuşağın aksine ikinci ve üçüncü kuşak daha girişimci. 1985'te 22 bin olan Türk girişimcilerin sayısı 2000'de 59 bin 500'e yükseldi.
Bugün Almanya'da çalışan Türk sayısı 830 bin. Serbest çalışan Türkler'in oranı yüzde 7.2.
Türk girişimcilerin yaş ortalaması 37.6. 2000 yılı verilerine göre girişimcilerin 47 bin 400'ü erkek; 12 bin 100'ü kadın. Yani her beş Türk girişimciden biri kadın.
Girişimlerdeki artış sadece rakamlarla ölçülmüyor. Türk şirketleri hemen hemen tüm sektörlerde faaliyet gösteriyor. TAM'ın araştırmasına göre Türk girişimciler arasında en çok rağbet gören sektör yüzde 43'le toptan ticaret. Bu sektörde toplam 25 bin 600 Türk çalışıyor.
Türk işletmelerinin Alman ekonomisine sağladığı yarar istihdam alanında da göze çarpıyor. Türk firmalarda çalışan Almanlar'ın sayısı gün geçtikçe artıyor. Bugün Türk işletmelerinde çalışanların yüzde 16.7'si Almanlar’dan, yüzde 8.7'si de diğer yabancılardan oluşuyor.
Yapılan tahminlere göre 2015'te Almanya'daki Türk nüfusun toplam 3.4 milyona yaklaşması bekleniyor. Buna bağlı olarak girişimcilerin sayısının 120 bine ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu kişilerin sunacağı istihdam 2015'te 720 bin kişiyi bulacak. Girişimcilerin artmasına paralel olarak ciro ve işyeri sayıları da artacak. 2015'te Türk işletmelerinden beklenen toplam ciro 130 milyar mark.