Dolu nedir? Dolu nasıl oluşur? Dolu oluşumu hakkında bilgi
Güncelleme Tarihi:
Günlük yaşantınızda birçok hava olayına şahit olmaktasınız. Bunlar bazen içinizi açan güneşli havalar olabilirken bazen de can yakıcı dolular da olabilmektedir. Dolu yağışları tarlalardaki ekinlerden sokaklardaki arabalara kadar zarar verebilmektedir. Sizler için dolu hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.
Dolu, hava olayları içerisinde yer alan yağış çeşitlerinden biridir. Sıvı özelliğini kaybeden suyun buz kütleleri şeklinde yeryüzüne düşmesine verilen isimdir. Bu yağış zaman zaman kötü sonuçlar da doğurabilmektedir. Bu zararlar insanları büyük maddi sıkıntılara sokmakla birlikte direk olarak insanların kendisine de zarar verebilmektedir. Bu gibi durumlardan kaçınmak için dolu yağışlarından korunmak gerekir.
Dolu Nedir?
Dolu, bildiğiniz gibi buz şeklinde katı bir yağış şeklidir. Yağış, sıvı özelliğini kaybederek meydana gelecektir. Çok büyük dolu tanelerinin tarlalara, araçlara, çevreye ve insanlara zarar vermesi oldukça mümkündür. Dolu boyutlar 5 mm ila 15 cm arasında olabilir. Dolu, bulutların altında oluşur ve şimşek fırtınası merkezinden yaklaşık 2 deniz miline kadar etkili olabilir.
Dolu Nasıl Oluşur?
Dolu bulutların altında oluşur. Yukarı doğru yükselen sıcak ve kuru hava, donma derecesinde hava akımına girer ve ani soğutma meydana gelir. Uzun süre bulutta doldurulmuş taneler oluşur. Aynı şekilde, bulutlardaki hava akışının etkisiyle sıvı yağmur damlaları yükselmeye başlar.
0 ila -40 derece arasında hava ile karşılaştıklarında donmaya başlar. Bu şekilde dolu oluşur. Bulutlarda ne kadar çok dolaşırlarsa ve havadaki sıcaklık farkı o kadar büyük olursa, dolu üstündeki katmanlar o kadar fazla olur. Böylece dolular iyice büyür. Dolular zamanla ağırlaşır ve yer çekimi etkisiyle hareket kabiliyetlerini kaybederler. Bu nedenle yeryüzüne inmeye ve böylece dolu yağışları etkisini göstermeye başlar.
Fırtınalar sırasında bazen dolu yağışları olabilir. Bu gibi durumlar ciddi tehlike oluşturmaktadır. Çünkü rüzgârla birlikte doluların tanelerinin ağırlıkları da artar. Bu ağırlık ayrıca dünya için ciddi tehlikeler yaratabilir.
Dolu Oluşumu Hakkında Bilgi
Hortumlar sırasında olduğu gibi sıcak ve kuru hava yukarı doğru yükselir. Donma derecesinin üstünde veya altında hava akışına girerken, bulutta uzun süre ani soğutma ve nemlendirme sonucu dolu taneleri oluşur.
Özetlemek gerekirse, sıvı yağmur damlaları bulutlardaki hava akımlarının etkisi altında yükselmeye veya dönmeye başlar. 0 ila -40 derece arasında hava ile karşılaştıklarında donmaya başlarlar. Bu taneler bulutta ne kadar çok kalırsa ve dünya ile atmosfer arasındaki sıcaklık farkı ne kadar yüksek olursa, üzerinde biriken katmanlar o kadar artacaktır. Dolu üzerinde katmanların artması dolunun daha büyük olmasına neden olur.
Bazen, soğuk hava cephesinden geçerken kar taneleri dolu olabilir. Ancak boyutları fazla büyüyemeyeceği için çevreye zarar verecek boyuta ulaşamazlar. Fırtınalar sırasında dolu yağışları çok daha tehlikeli olur. Çünkü kuvvetli rüzgârın etkisi altında, bulutlarda yüzen dolu taneleri üzerinde biriken katmanlar artacak ve dolu daha ağır hale gelecektir
Ülkemizde genellikle yaz ve ilkbahar aylarında dolu yağışı görülür. Çünkü o mevsimlerde, sıcak hava cephesi ile dengesiz soğuk hava cephesi arasındaki mücadele gerçekleşir. İki cephe arasındaki etkileşimin bir sonucu olarak, dolu yağışının etkisine girilmektedir.