Dolmuş motorları yeni hat istiyor

Geçen yıl 250 dolmuş motoru, 9 milyon 400 bin kişi taşıdı. Motorcular Kadıköy-Üsküdar, Çengelköy-Kadıköy, Bostancı-Karaköy gibi yeni hatlarda çalışmak istiyor.

İSTANBUL'un deniz ulaşımı şehir hatları vapurları, deniz otobüsleri ve dolmuş motorları tarafından sağlanıyor. Geçen yıl 250 civarında deniz motoru yaklaşık 9 milyon 400 bin kişinin ulaşımını sağladı.

Dolmuş motorları İstanbul'da denizdeki yolcu hareketinin yaklaşık yüzde 30'unu sağlıyor. Motorların yolcu taşıma saatleri 06.00'da başlayıp kimi hatlarda gece 02.00'ye kadar sürüyor. Bostancı-Adalar hattı yazın 24 saat açık.

Dolmuş motorları bir günde yaklaşık 50-60 bin yolcu taşıyor. Bir motor örneğin Beşiktaş-Üsküdar hattında, günde 10-15 sefer yapıyor.

Gelişen kent nüfusunun kara trafiğine çok yüklendiğini belirten İstanbul Yolcu Taşıyan Deniz Dolmuş Nakil Vasıtaları Esnaf Odası Başkanı Kaptan Mustafa Tafralı ulaşımın denize kaydırılması gerektiğini söylüyor. Oda, yeni hatlar için Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Müdürlüğü'ne başvurmuş. Beşiktaş-Karaköy arasında dolmuş motoru seferleri yapmak istiyorlar. İlk müracaatlarını 1996'da yapmışlar, geçen yıl yenilemişler. Henüz cevap yok.

Odanın diğer projeleri arasında Çengelköy-Beylerbeyi-Beşiktaş-Kabataş-Kadıköy ring seferi bulunuyor. Bu projeye Beykoz Belediyesi olumlu bakıyor. Odanın diğer bazı projeleri şöyle: Bostancı-Karaköy, Sarıyer-Kavaklar, Tarabya-Beykoz, Emirgan-Kanlıca-Bebek-Anadoluhisarı.

DENİZ MOTORLARININ KÜNYESİ

15 metrelik sıfır kilometre, ahşap, 30-40 beygirlik bir tekne 8-10 milyar TL arası. 25 metrelik 300 kişi kapasiteli sac teknenin maliyeti ise 200 milyar civarında.

Tekneler Ereğli, Tuzla, Kapaklı, Sürmene gibi yerlerde yapılıyor.

Kaptanların yüzde 90'ı Rizeli. Yüzde 7'si Kastamonulu, yüzde 3'ü İstanbullu.

Oda üyelerine eğitim veriyor. Yakın yol kaptanları 11, kıyı kaptanları 7, liman kaptanları 3 ders görüyor. Tuzla'daki kurs sonunda sınav var. Sınavda İstanbul Teknik Üniversitesi ve Bakanlık temsilcileri de bulunuyor. Uluslararası ehliyet veriliyor. 26 Şubat'ta sınav var.

Eskiden motorlara ilçe belediyeleri ruhsat veriyordu. Şimdi gemi statüsüne girdikleri için Liman Başkanlığı gemi nüfus kağıdı veriyor.

Ücretler: Beykoz-Yeniköy 350 bin. Beşiktaş - Üsküdar 350 bin. Bostancı - Adalar 500 bin. Haliç 200 bin. Dolmuş motoru tarifeleri şehir hatlarının hep altında yer alıyor.

Bir zamanlar kürekliydiler

Kırk yıl önce kürekliydiler. Boyları da 7-8 metreydi. Sonra kıçtan takma motorlar konuldu. Üstleri brandayla kapatılıyordu. Zamanla brandalar ahşaba dönüştü. İhtiyaç ve talep arttıkça tekneler büyüdü, 10 metreye ulaştı. Tekne tipleri çeşitlendi. Zamanla sac, metal tekneye geçildi. Bugünlerde uzunluk 24 metreye ulaşmış durumda. Taşıma kapasitesi başlangıçta 8 kişiyken şimdi 40'a çıktı. Otomatik vitesli 6-7 tekne var. Derinliği de gösteren, su altı radarı/balık radarı olan tekneler de bulunuyor. Kimi motorlarda iki yıldır kamera var. Böylece giriş çıkışlar, personelin yolcuyla ilişkisi ya da makina dairesi izlenebiliyor.

İSTANBUL'DA MOTOR SEFERLERİ

Hat Tekne adedi Yıllık ort. yolcu

Bostancı-Adalar 21 250 bin (yaz)

Maltepe-Adalar 5 Yolcu yok

Kartal-Adalar 22 200 bin (yaz)

Büyükada-Adalar 11 80 bin (yaz)

Kınalıada-Adalar 6 150 bin (yaz)

Beykoz-Yeniköy 30 550 bin

Üsküdar-Beşiktaş, Üsküdar

Kabataş, Beşiktaş-Bebek 40 8 milyon

Eminönü-Kasımpaşa 24 100 bin

Kasımpaşa-Eminönü 26 40 bin

Balıkpazarı-Ticaret Odası 34 3 bin

Hasköy-Balat 12 Yolcu yok

Yağkapanı-Ticaret Odası 14 3 bin

Eyüp-Sütlüce (kürekli sandal) 47 2 bin

Sütlüce-Eyüp (kürekli sandal) 39 2 bin