Doktorun özverisi pnömokonyozu azalttı

Kurumun maden ocaklarında çalışan ve kömür tozu gibi bazı etmenlere uzun yıllar maruz kalan madencilerde Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), pnömokonyoz (uzun süreli toz veya kimyasal maddelerin solunmasından kaynaklanan mesleki akciğer hastalığı) ve akciğer kanseri görülebiliyor.

TTK, emekli olan çalışanların maluliyetleri doğrultusunda kıdem tazminatları ödemesine karşın işçilerin kurumdan ayrıldıktan yıllar sonra iş mahkemelerine avukatları aracılığıyla mesleki hastalıklarının arttığı gerekçesiyle açtığı davalar nedeniyle de tazminat ödemeye mahkum edilebiliyor.

Son 6 yılda madencilerin açtığı davalarla 100 milyon liraya yakın meslek hastalığı tazminatı ödeyen TTK, tozlu ortamı giderecek makineler ve maske gibi önlemlerin yanı sıra madencilerin her yıl çekilen akciğer röntgen filmlerini ücretsiz değerlendiren Zonguldak Uzunmehmet Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesi Başhekim Yardımcısı Metin Çelikiz'in uyarılarıyla ek tedbirler alınıyor.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) standartlarında film okuma sertifikası sahibi Çelikiz, değerlendirdiği röntgen filmleri verilerini kaydettiği çizelgelerle bir önceki
yıla göre işçilerdeki pnömokonyoz oranında artış tespit ederse iş yeri yetkililerini uyarıyor.

Çelikiz'in yönlendirmesiyle TTK yetkilileri de madenlerde tozlu ortamın arttığı alanlarda ek önlemler alarak meslek hastalığının yaygınlaşmasını engelliyor.
Başhekim Yardımcısı Çelikiz, ILO standartlarında bugüne kadar madencilerin 150 bin röntgen filmini hiçbir karşılık beklemeden değerlendirdiğini belirterek, şöyle konuştu:

“Geçmiş yıllarda TTK'da yüzde 8-10 civarında pnömokonyoz vakasına rastlanılıyordu. Kurumun tozla verdiği mücadele sayesinde oranlar düşmeye başladı. İş yerlerinin filmlerini ilgili kanun doğrultusunda ILO sertifikası bulunan okuyucular değerlendirmek zorunda. Ben de TTK'daki madencilerin filmlerini gönüllü olarak değerlendiriyorum. Karşılıklı işbirliğiyle alınan önlemlerle meslek hastalığı oranının düştüğünü görmek sevindirici. 2007'de yüzde 3,7 lerdeki pnömokonyoz oranı yüzde 2,2'ye indi. Dünyada bu oranın yüzde 3-5 olduğu göz önüne alınırsa TTK'nın geldiği nokta takdir edilmelidir.”

VERİ TABANI

Madencilerin değerlendirdiği filmlerini veri tabanına kaydettiğini anlatan Çelikiz, şunları kaydetti:
“Türkiye'de Ankara, İstanbul ve Zonguldak olmak üzere 3 meslek hastanesi var. Maden ocakları nedeniyle kentteki hastane çok önemli. Bundan dolayı filmlerini değerlendirdiğimiz madencilerin her biri için veri tabanı oluşturduk. Böylece hastalığın ilerleme seyrini yakından takip edebiliyorum. ILO standart film okuma kağıtlarını da düzenli dolduruyorum. Meslek hastalığında artış varsa iş yerine bildiriyorum. Onlar da gerekli önlemleri alıyorlar. TTK, geçmişte pnömokonyoz nedeniyle her yıl 20 milyon liraya yakın tazminat ödüyordu. Şimdi yüzde 50'yi aşan oranda düştü. Pnömokonyoz önlenebilen hastalıktır. Ülke ekonomisi ve halk sağlığı açısından üzerimize düşeni yapmalıyız.”

“TEDBİRLER ALIYORUZ”

TTK Genel Müdürü Burhan İnan da pnömokonyoza taş ve kömür tozunun sebep olduğunu dikkati çekerek, şöyle dedi:

“İnsanın akciğerine yerleşiyor bu tozlar, geri dönüşü olmayan hastalığa sebep oluyor. Tozu kaynağında bastırmak üzere tedbirler alıyoruz. Uzun yıllardır madenlerde dinamit patlatmak için taşta delik açıyoruz. Bunu sulu makinelerle yapıyoruz, tozu yerinde bastırıyoruz. Kömür tozuna da benzer önlemi alıyoruz. Sürekli toz kaynaklarında ölçümler yapıyoruz. Değerler istenilenin altındaysa orayı ayrıca değerlendiriyoruz. Metin Çelikiz de filmlerimizi titizlikle takip ediyor. Dünya ortalamasının altındayız, geldiğimiz nokta sevindiricidir.”