Doğuş Air uçağı dümen kitlenmesinden düşmüş

İstanbul'dan Antalya'ya gitmek üzere, 6 Aralık Pazar günü Atatürk Havalimanı'ndan kalktıktan 67 saniye sonra geri dönmek isterken aprona düşen Doğuş Air'e ait Beechcraft Süper Kingair 350 tipi uçağın, ABD'ye gönderilen karakutusu deşifre edildi. Karakutuya göre uçak, daha önce de 3 defa yaşadığı öne sürülen dümen (rudder) kilitlenmesi nedeniyle düştü. Ancak kesin düşüş nedeni, uçak enkazı üzerindeki inceleme sonucu kesinlik kazanacak.

ARIZA GÖSTERGESİ YOK

Karakutunun çözümüne göre, uçağın tekerlekleri yerden kesilene kadar hiçbir arıza görülmedi. Pilotların, motor çalıştırma izni aldıktan sonra, uçağın cihazlarını test eden 'check list' işlemini harfiyen yerine getirdikleri belirlendi. Sefaköy'den Marmara Denizi yönüne havalanan uçağın tekerlekleri yerden kesildiği anda arıza başladı. Ancak pilotlar arızayı tespit edemediler. Uçağı ikinci pilot koltuğunda oturan Kadir Deveci'nin kullandığı, pilotların gerekli tüm işlemleri yaptıkları anlaşıldı.

ALLAH ALLAH NE OLUYOR?

Kalkış anında birden sola doğru yatışa geçen uçaktaki konuşmalara göre, birinci pilot Yusuf Çetinkaya, ‘‘Allah Allah ne oluyor ya, ne oluyor’’ diye olaya ilk reaksiyonu gösterdi. Aynı anda 2 pilotun birden yardımlaştıkları izlendi. Uçağı kullanan Kadir Deveci de, ‘‘Çarpacağız. Ne oluyor ya’’ diye bağırarak, kumandalara hakim olamadığını söyledi. Kaptan Çetinkaya, derhal ‘Arıza başlayınca en son yaptıklarını geriye doğru dönerek iptal et’ kuralını uyguladı ve birkaç saniye önce geçtikleri otomatik pilotu kastederek, ‘Otomatikten çıkart’ diyerek arkadaşını ikaz etti. Otomatik pilot devreden çıktığı anda uçağın tamamen sola doğru yattığı ve 'stall' adı verilen düşüşe geçtiği anlaşıldı.

Bu sırada uçağın düşmesinin kaçınılmaz olduğunu anlayan pilotlar tüm güçleriyle kumanda ve ayak pedallarına asılarak uçağı en azından yere düz vurması için kumanda vermeye çalıştılar. Pilotların uçağı kastederek, ‘‘Düz dur. Düz dur’’ diye söylendikleri duyuldu. Uçağın havalanmasıyla yere çarpma anı arasındaki sürenin 67 saniye olduğu ölçüldü. 2 pilotun bu sürenin son anına kadar uçağı düzeltmeye ve arızayı anlamaya çalıştıkları ve yere çarpma anı olan son 20 saniyesinde pilotların hiç konuşmadıkları belirlendi.