'Doğalgazda yüzde 6 indirim sağlayacağız'

İşte basın toplantısında yapılan açıklamadan satır başları:

ERDOĞAN:

Geçen konsey toplantımızdan bu yana hangi adımlar atıldı, hangi başlıklarda ilave gayret lazım? bunların hepsini böylece gerçekleştirmiş olduk. Rusya ile aramızda yıllık 32 milyar dolarlık bir ticaret hacmi mevcut.

Bunu süratle geliştirmemiz, artırmamız, 2023 hedefi olarak da 100 milyar dolara ulaşmamızın gereğine yönelik siyasi irademiz mevcut. Bu konuları görüşme imkanımız oldu. Karşılıklı yatırımlarla ilgili adımları değerlendirdik.

Özellikle tabi ki enerji alımında Türkiye’nin ihtiyacının yüzde 50’si doğalgazda Rusya’dan temin ediliyor. Bundan dolayı bizlerle buradaki farklılık hissedilir anlamda mevcut. 32 milyar Dolar'dan 25 milyar Dolar Rusya’dan bize, 7 milyar da bizden Rusya’ya. Orada ticaret hacminde açıklık söz konusu.

Şu anda biliyorsunuz Rusya’dan ülkemize turizm noktasında, gelenlerin miktarı birinci sıraya yükselmiş vaziyette. Türkiye’de hayata geçirdiğimiz en önemli ve stratejik yatırımlarından biri olan Akkuyu santraliyle ilgili, bir değerlendirmeyi yaptık. 3 yılı aşkın süredir devam eden bu çalışmaların bundan sonraki süreci dün ÇED’in onayıyla birlikte daha da artacak. Bununla ilgili olarak yine gerek başbakan, gerek ilgili bakanlarla müşterek çalışmayı yapacağız.

AKKUYU ÇED RAPORUNA ONAY

Akkuyu’da bir konuyu geçmeyeyim. Biliyorsunuz gençlerimiz eğitim alıyorlar Rusya’da, 200 gencimiz. Bu projeyi ellerine alıp götürecekler. Bunun yanında yeni mühendislerimizi bu ekip yetiştirecek. Böyle de bir hedefimiz var.

Bir diğer konu enerji de atacağımız adımlar. Bugüne kadar güney akım diye geçen, şu ana kadar engellenen süreçte de bizler bu akşam yaptığımız görüşmelerle birlikte dayanışma içerisinde, herhangi bir hukuki neticesi olmayan ama bu ön mutabakatla tarafların bir çalışma yapıp, süratle neticelendirip bu ön mutabakatı kesin mutabakata çevirmek için bir adım atacağız. Bu adımdan doğalgaz açığından istifade edebileceğimiz gibi Yunanistan sınırında bir dağıtım merkezi oluşturmayı, oradan o merkezden cevabın verilmesi noktasında ön mutabakatımız var.

Bir diğer konu, bölgesel sorunlarımız vardı. Bunları ele alma fırsatımız oldu. terör örgütlerini görüşme imkanımız oldu. Suriye Irak sorununu ele alma imkanımız oldu. Bunların değerlendirmesini aramızda yaptık.

Kırım halkına yönelik her türlü elde edilmeyen hakları biz veriyoruz, vermeye de hazırız dediler. Bizim kişilere belli menfaat çıkarmak değil kırım halkının bütününe menfaat sağlamak, yani kırım tatarlarının dilini resmi dil olarak kabul ettiklerini, yerleşim noktasındaki sıkıntıları giderdiklerini, burada herhangi bir sıkıntı olması halinde de biz direkt olarak görüşebiliriz dediler. Bu konuda da mutabakatımız olduğunu gördük. Açık ve samimi diyalog içerisinde bu görüşmelerimizi devam ettirdik.

Tabi Ukrayna’daki krizin uluslararası hukuk temelinde çözülmesi, barış ve huzurun tesisi için de önemli bir vizyon sunan Mins mutabakatına herkesin riayet etmesi konusunda da hemfikir olduğumuzu burada rahatlıkla söyleyebilirim. Bölgesel konulardaki bu temaslarımızı bundan sonraki süreçte de sürdürme, krizlere çözüm üretmede ortak adımlar atma noktasındaki gayretleri gördüm.

PUTİN:

Milli paralarla ticaretin artırılması çok önemli bir konu. İlgili finansal kurumların faaliyetlerini teşvik edeceğiz.
İnternetin Türkçe kısmında Rusya Yandex sisteminde önemli bir şekilde faaliyet gösteriyor.
Türk müteahhitler Rusya pazarında önemli bir faaliyet gösteriyor. Sadece Soçi olimpiyatlarında Türk müteahhitler 3 milyar dolarlık yatırıma imza attılar.
Turizm alanında da ülkemizin halkları arasında direkt temaslar sürüyor. 4 milyon Rus turist Türkiye’ye ziyaret yapıyor. Bizim vatandaşlarımız şu anda Türkiye’de ilk sırada.
2016’da karşılıklı olarak turizm yılı gerçekleştirmeyi planlıyoruz.
Bazı konulara farklı bakıyoruz ama güncel kritik krizlerin çözülmesinde yaklaşımımız yakın.

SORU VE CEVAP

Güney Akım’la ilgili kaderi nedir. Sürpriz bir şekilde bir gelişmeyi öğrendik. Kaderi nedir?
Zor finansal şartlar bu projeye olumsuz yansıyabilir mi?

PUTİN:

AB komisyonunu tutumu bu konuda olumsuzdu. Destek olmadılar ve engel oldular. AB bunu istemiyorsa demektir ki bu proje gerçekleştirilmeyecek.
Demektir ki biz enerji kaynaklarımızı dünyanın başka ülkelerine yönlendireceğiz.
Bu bizim Avrupalı dostlarımızın tercihidir.
Bulgar dostlarımız mutlaka Güney Akım’da yardımcı olacaklarını söylüyorlardı ama maalesef olmadı.
Bulgaristan’ın doğrudan edeceği kar senede 400 milyon Euro’ydu.
Türkiye’de tüketim artmakta ve bizim ortaklarımız enerji ihtiyaçlarını biliyor ve biz bunu karşılamaya hazırız.
Hem mavi akım hem de yeni bir hat kurmakta Türk ortaklarımıza yardımcı olacağız.
Eğer uygun görürlerse Yunanistan Türkiye sınırında bir gaz dağıtım istasyonu kuracaklar. Ama tabi bu ayrı bir çalışa gerçekleştiren bir konu.
Bizim iş birliğimiz arttıkça stratejik ortağımız olan Türkiye’ye indirim uygulayacağız.
1 Ocak’tan itibaren yüzde 6, sonra bu oran artabilir.
Akkuyu’da 20 milyar dolarlık bir proje söz konusu. Rusya hiçbir şekilde bu projeden vazgeçmiyor. Biz bu projenin desteklenmesi konusunda her türlü desteği yapacak. Eminim ileride de projenin güvenliği konusunda Fukuşima sonrası teknolojileri uyguluyoruz. Güvenlik konusunda korkunuz olmasın.

Suriye konusunda görüştüğünüzü söylediniz. Bu konuda daha ayrıntılı bir açıklama yapar mısınız? Ticareti 100 milyara dolara çıkarmak istiyorsunuz. Bunu siyasi irade engelleyebilir mi bazı konularda tutum ayrılıkları varsa?

ERDOĞAN:

100 milyar hedefi 2023 hedefi.
Suriye koşunda 4 yıllık süreç içinde birçok görüşmemiz oldu. Şu anda Suriye’deki zulmeden katleden mevcut yönetimin yaptıklarını ortaya koydum.
Sayın başkanın farklı değerlendirmeleri var. Suriye’deki sorunun çözümü konusunda mutabıkız. Nasıl yapılacağı konusunda sıkıntılarımız var.
DEAŞ terör örgütü konusunda aynı kanaatlere sahibiz. Terörle mücadele konusunda sıkıntımız yok.

Bu işi çözmek için insani vicdani noktada bakmamız lazım.

Esed giderse ne olur tarzı yaklaşım çok çok yanlış bir yaklaşım. Şu hale Suriye Esed’le geldi. 300 bini aşkın ölüye Esed’le geldi. Yakılmış yıkılmış bir Suriye var.

Benim ülkem bunu bedelini ödüyor. 1 milyon 600 bin kişi benim ülkemde. Şu ana kadar 5 milyar dolar harcadık. Dünyadan bize gelen 200 milyon dolar.

Esed rejimini yok farz etmek gerekir. Esed’le birlikte netice almak mümkün değil.

Rusya ile dayanışmamız bu konuda önem arz ediyor. Dünyada 141 ülke muhalifleri destekliyor.

PUTİN:

Suriye’deki durumun normal olmadığı konusunda ortak düşüncemiz mevcut. Orada çeşitli terör gruplarının güçlenmesini istemiyoruz Irak’taki gibi.

Mesele şu orada yaşayan tüm insanlar nasıl kendilerini güvende hissedebilirler ve yönetimde nasıl eşit olurlar iş birliği yapmalıyız.

100 milyar dolar hedefi çok zor bir hedef. bugün ekonomi bakanlarımız ilgili belgelere imza attılar.

Bu çok zor bir hedef ama ulaşılabilir bir hedef.

Bazı alanlarda büyük potansiyellerimiz mevcut ama bunlar doğru düzgün ele alınamadı. Mesela tarım ticareti konusunda Rusya pazarlarını açmaya hazır. Ama bazı bürokratik engelleri aşmalıyız.

Beraber çalışabileceğimiz çok alanlar var.

Suriye konusunda yeni bir aşamaya geçilebileceği yorumları yapılıyor. Esad çizgisi orunsun fikriniz var mı gerçekten. Esad’ın kalması konusunda ısrarcı mısınız.

Sayın Erdoğan gelinen noktada beklentilerinizin karşılandığı diyebilir misiniz.

PUTİN:

Suriye ile ilgili tutumuzu açıkladım. Esad’ın iktidarda kalması konusunda ısrarcı mıyız. Ben bu soruyu Suriye halkına yönlendirmek istiyorum. Suriye’deki seçimler sornasında Esad’ın büyük desteğe sahip olduğunu gördük. Ama oradaki durumun normal olmadığını görüyoruz. Tüm siyasi sürecin aktörleri için tatmin edici bir durumu gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Suriye’nin geleceği konusunda çalışmalarımız gerçekleştireceğiz.

ERDOĞAN:

Platformdan önce değerli dostum Suriye seçimleriyle ilgili bir değerlendirme yapacağım. Dünyada darbeciler hep yüksek oyla gelirler. Yüzde 90-95. Bizde de geçmişte yapılan da darbelerin ardından yapılan seçimlerde açık oy gizli tasnifle seçim neticelenir ve istedikleri gibi bir sonuç açıklanırdı.

Mısır’da da benzerini gördük. Aynı şekilde Suriye’de seçimlere kimler katıldı kimler katılamadı.

Nasıl bir platform oluşturulması denilirse, Türkiye, Rusya, İran müşterek bir çalışma yapıp bir çözüme varalım dedik.

Aslında Türkiye Rusya Arap Ligi’ni de dahil ederek bir çalışma yapalım.

141 ülke muhalifleri destekliyor. Esed giderse halın iradesi gelir. Eğer bu zemin hazırlanıyorsa endişe etmeye gerek yok. ama DEAŞ korkusu yaşanıyorsa buna karşı bir platform oluşturmamız lazım.

BM Dünya Gıda Programı 2 milyon Suriyeli sığınmacılara dağıtılan yardım kuponlarını askıya alındığını bildirdi. Nasıl değerlendiriyorsunuz

ERDOĞAN:

Bunu iyi niyetle desteklememiz mümkün değil. Türkiye olarak 1 milyon 600 bin sığınmacı bizde. Bizler kendi bütçemizden 5 milyar dolar harcadık. Biz burada kupon dağıtmıyoruz. Beslenmeyi eğitimi barınmayı sağlığı karşılıyoruz.

Dünyadan bize gelen destek 200 milyon dolar. Tüm Avrupa’da 130 bin sığınmacı var.

Neden bu kapıları açmıyorlar denildiğinde ben bunu vicdanıma soruyorum.

BM Güvenlik Konseyinin bir üyesi olarak değerli dostuma çok önemli bir görev düşüyor. BMGK’nın üzerine çok önemli bir görev düşüyor.

Temenni ederim ki bu süreci sona erdiririz.