OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 16, 2005 00:00
Tilki, insanın en iyi dostu köpeÄŸin yerine göz diktiTilkiler üzerine yapılan araÅŸtırma ilginç veriler sundu: Tilki, hatta köpekten bile daha iyi dost olabilir. Tilki de kolay ehlileÅŸtirilebilir. Peki neden insanlar tilkiyi deÄŸil de köpeÄŸi ehlileÅŸtirdi?Ä°nsanoÄŸlunun 12.000 yıl kadar önce köpeÄŸi evcilleÅŸtirdiÄŸi bilinir. Köpek, uysallığıyla insana yakınlaÅŸtı veya insanlar köpeÄŸi emirlerini dinler hale getirdi ve köpek böylece insan topluluÄŸunun arasına karıştı.. neredeyse bizden bir birey oyarak! Ãœnlü bilim yazarı Asimov, köpeÄŸin ehlileÅŸmesini, köpeÄŸin insanlığın önderliÄŸini kabul etmesi olarak tanımlar..BildiÄŸiniz gibi köpek- tilki ve kurt birbirlerine yakın ailedendir.Köpek, kurtun uysal cinsinden ehlileÅŸti.Åžimdi bilim adamları, aslında tilkinin köpekten daha uysal olabileceÄŸini belirtiyor.Almanya, Max Planck Enstitüsü Evrim Antropolojisi Bölümü’nden Brian Hare ve arkadaÅŸlarınca yapılan araÅŸtırmada, Sibirya’da bir kürk çiftliÄŸinde yetiÅŸtirilen iki tilki gurubu incelendi. 1959 yılından bu yana kolonilerden biri ehlileÅŸtirilirken, diÄŸeri ehlileÅŸtirilmemiÅŸti.Emirlere uyan kurtEhlileÅŸtirilmiÅŸ tilkilerin, insanlardan yiyecek kabul etme veya gizlenmiÅŸ yiyecekleri bulma konusunda köpek yavruları kadar becerikli oldukları görüldü. Ayrıca bunlar, ehlileÅŸtirilmemiÅŸ kuzenlerine göre emirlere daha hızlı tepki veriyorlardı.Current Biologie dergisinde (vol 15, p 226) yayımlanan araÅŸtırma sonuçları ÅŸunu gösteriyor: Ä°nsanlar kurtları evcilleÅŸtirmeye kalkıştıklarında, emirlere en kolay boyun eÄŸen en uysal kurtları tercih etmiÅŸ olabilir. Uysal kurtlar, zamanla insanlardan korkmamaya baÅŸladı, emirlere boyun eÄŸme yönündeki doÄŸal özellikleri ortaya çıktı ve insanların en yakın dostu olarak bilinen bugünkü köpeklere evrimleÅŸti.Kavramakta daha ustaAncak ÅŸimdi köpeklere tilkiler rakip çıktı. Tilkilerin insanların hareketlerini kavramakta daha usta olduklarını Ä°skoçya’da Fife’deki St. Andrews Ãœniversitesi’nden Richard Byrne şöyle anlatıyor:: "Uzmanların eÄŸittiÄŸi kurtlar, kolla ve elle gösterilen yönde istenileni yapmayı, uzun uÄŸraÅŸlardan sonra öğrenirler. Buna karşılık uysal bir tilki, bunu hemen kendiliÄŸinden yapar. EhlileÅŸtirilmemiÅŸ tilkiler bile el hareketlerini izleyebilir. Büyük bir olasılıkla tilkiler, benzer el hareketlerini anlamakta kurtlardan daha becerikliler".KuÅŸların yaÅŸam alanları ilginç bir yöntemle saptandıDouglas Levey yönetiminde çalışan araÅŸtırmacılar (Florida Ãœniversitesi, Gainesville, ABD), çalışmaları sırasında Kuzey Amerika’ya özgü Sialia sialis kuÅŸlarının yaÅŸam alanlarını incelemek için Savannah River Milli AraÅŸtırma Park’ındaki çamları keserek kuÅŸların yaÅŸadıkları alana Myrica cerifera çalısı ekmiÅŸler. Bu çalının yemiÅŸleri kuÅŸların en sevdiÄŸi besinlerdir. AraÅŸtırmacılar bu bitkinin yemiÅŸlerin üzerlerine flüoresanlı sprey püskürtünce, kuÅŸları, dışkılarındaki flüoresanlı atıklarla takip etmiÅŸler. Buna göre kuÅŸların çoÄŸu birbirine baÄŸlı yaÅŸam alanlarında yaÅŸamaya devam ederken, aÄŸaçların kesilmesiyle açılan koridordan çalıların bulunduÄŸu bölgeye uçmuÅŸlar. KuÅŸlar ilginç bir ÅŸekilde kare ÅŸeklinde düzenlenen alanların ve koridorun kenarlarında uçuyorlar ki bu durumda koridorun geniÅŸliÄŸi önem taşımamakta. Â
button