Diyarbakır'da 'özerlik' tartışılıyor
Güncelleme Tarihi:
PLATFORM olarak, kapatılan DTP döneminde oluşturulan Demokratik Toplum Kongresi'nin (DTK) ‘Demokratik Özerklik’ konusunu tartışmak üzere 2 gün sürecek olağan kongresi bugün Diyarbakır'da başladı. BDP İl binasındaki Vedat Aydın Toplantı Salonu'nda yapılan toplantıya gelen partililer 2 ayrı giriş kapısında sıkı arama ve kimlik kontrolünden geçirildi. BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ve Genel Başkan Yardımcısı Gültan Kışanak, kapatılan DTP'nin siyasi yasaklı eski Genel Başkanı Ahmet Türk, siyasi yasaklı eski milletvekili Aysel Tuğluk, BDP'li milletvekilleri, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, il, ilçe ve belde belediye başkanları, kapatılan DEP'in eski Milletvekili Leyla Zana, bölücübaşı Abdullah Öcalan'ın kardeşi Mehmet Öcalan ile yaklaşık 50 kişi katıldı. Genel Kurul'da 2 gün ‘özerklik’ tartışılacak
Divanın oluşturulmasından sonra, PKK'nın gizli sivil yapılanması Kürdistan Topluluklar Birliği/Türkiye Meclisi (KCK/TM) operasyonunda tutuklanaran Demokratik Toplum Kongresi Genel Başkanı Hatip Dicle'nin mesajı okundu. Bu platformun Genel Başkan Yardımcısı Yüksel Genç, Kürt sorunun çözümü başta olmak üzere, ekonomi, inanç, anayasa, anadil, uluslararası müzakere ve çözüm deneyimleri gibi konularda yaptıkları çalışmalarda, Türkiye'nin en önemli demokrasi gücü haline geldiğini söyledi. Genç, çözümsüzlükten kaynaklı olarak şiddetin tırmandığını, çatışmalı sürecin son 10 yılın en yoğun halini yaşadığını, toplumun kışkırtıldığını ve iç çatışmanın eşiğine getirilmek istendiğini öne sürdü. Genç, oldukça kritik bir ortamda genel kurul toplantıları yaptığını anlatırken, İnegöl ve Dörtyol olaylarını hatırlatarak şöyle dedi:
“30 yıldan bu yana kesintisiz süren savaşın sonuçlarını artık toplum taşıyamıyor. Genel kurulumuzun demokratik çözüm ve barışa kapı aralayacak cesur tartışmalar yürütebilecek nitelikte olduğu inancındayım. Bu nedenle Demokratik Toplum Kongresi'nin de içinde yer aldığı 649 sivil toplum kuruluşunun olduğu ‘TSK operasyonlarını, PKK da eylemlerini durdursun’ çağrısını anmasatarak, genel kurulumuzda çözüm için karşılıklı çatışmasızlık sürecini biran önce başlatabilecek bir dizi önerinin ce çağrının tartışılmasını öneriyorum.”
Terör örgütü PKK'nın şimdiye kadar 17 kez ateşkes ve eylemsizlik kararı aldığını söyleyen Yüksel Genç, “Referanduma hazırlanan Türkiye'de tehlikeli eşiğin aşılması gerekir. Demokratik çözüm ve barışa kapı aralamak için, artık silah yerine diyalog ve müzakere ile çözümün önünün açılması için bir şansa daha ityiyaç olduğunu düyünüyoruz” dedi.
DEMOKRATİK ÖZERKLİĞİN 90 YILLIK TARİHİ VAR
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir'in geçen hafta Tunceli'de getirdiği özerklik konusuna da değinen Yüksel Genç, şöyle konuştu:
“Eldeki tek somut çözüm önerisi olarak duran ve Türkiye'yi birleştirme ve demokratikleştirme projesi olarak tartışmaya açılan ‘demokratik özerklik’ talebi, bilgi sahibi olunmadan fikir sahibi olanlarca, ‘bölme projesi' olarak sunulmakta, üniter yapıyı bozacağı iddia edilmekte, özerkliği savunanlar ihanet suçlamıs ile karşı karışa kalmaktadır. Oysa Kürt sorununa çözüm olarak sunulan demokratik özerklik önerisinin tam 90 yıllık tarihi sözkonusudur. Arapça karşılığı muhtariyet olan özerkliği Kürt sorununda çözüm formülü olarak ortaya atan ve böyle uygulayacaklarını ilk söyleyen kişi de Mustafa Kemal Atatatürk’tür. Bugün Kürtler'in dillendirdiği bu çözüm önerisini Atatürk'ün kurduğu ülkeyi korumak adına hareket edenlerin suç sözcüğü haline getirmesi, Türkiye'nin kurucu tarihi ve liderine ne denli yabancılaştığının da göstergesidir. Öneriyi tehdit olarak değerlendirenlerin, Mustafa Kemal'in Kürtlere özerklik verilmesine yönelik yaptığı açıklamalara bakmalarını öneriyorum. ‘Büyük Millet Meclisi ve Mustafa Kemal’ imzalı ve El- Cezire Komutanı Tuğgeneral Nihat Paşa'ya gönderilen mesaja, Amasya Protokolülleri'ne, İzmit konuşmalarına bakmalarını öneriyorum.”
Yüksel Genç, 1921 Anayasası'nın temel ilkesinin ‘özerklik’ olduğunu öne sürerek Cumhuriyet ilanından sonra yürürlüğe giren 1924 Anayasası'nın demokratik özü terk ederek, katı merkeziyetçi idare anlayışını benimsediğini, ondan sonra çıkan Kürt isyanları dahil siyasi sorunların da kaynağını teşkil ettiğini öne sürdü. İlk Büyük Millet Meclisi'nin Kürtler'e özerkliği resmen verdiğini öne süren Yüksel Genç, şunları söyledi:
“İngiliz ve Fransız arşivlerine göre 10 Şubat 1922'de Meclis'te yapılan gizli oturumda Kürtler'e özerklik tanıyan yasanın kabul edildiğinden söz edilir. Ortadoğu uzmanlarından Robert Olson'un İngiliz gizli belgelerinden derlediğine göre TBMM, 10 Şubat 1922 tarihli gizli oturumunda, ‘Kürdistan'ın özerkliği yasası'nın 64'e karşı 373 oyla kabul etmişti. İngiliz Yüksek Komiseri Horace Rumbold, Dişişleri Bakanı Lord Curzon’a yazdığı yazıda, Meclis'çe onaylanan bu 18 maddelik yasayı rapor eder.”
2 GÜN SÜRECEK
Yüksel Genç, Kürtler'e özerklik verildiğini öne sürdüğü TBMM'nin o dönemde aldığı 18 maddenin, 1, 3, 4, 6, 9, 10, 12 ve 15'inci bentlerini okudu. Konuşmasının son bölümünde 12 Eylül'de yapılacak referandumda değinen Genç, “Kürtler'in yaklaşımının ilgili hükümet ve devlet yetkililerini Kürt sorununun çözümüne zorlayıcı yeni bir anayasa yapmaya yol açması temennimizdir” dedi.
Daha sonra Diyarbakır'da yaşayan Bayzo Alato adlı Ermeni asıllı yaşlı kadın toplantıda yaptığı konuşmada, artık ölümle sonuçlanan olaylar olmamasını diledi. 20 dakikalık aradan sonra toplantı basına kapalı olarak devam etti. 2 gün sürecek kongrede özerlik tartışması yapılacak. Demokratik Toplum Kongresi başkanılğına kapatılan DTP’nin eski Genel Başkanı Ahmet Türk ile eski milletvekili Aysel Tuğluk'un getirileceği ileri sürüldü.