Dışişleri'nden YSK'ya yanıt

Bugünkü (3 Mart) basında, yurt dışında yaşayan seçmenlerin 2011 Genel Seçimlerinde oy kullanmalarına ilişkin olarak yer alan haberler dikkate alınarak, aşağıdaki hususlar kamuoyunun dikkatine sunulur: �

298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 94/A maddesi;  “Yurt dışı seçmenlerin sandık, gümrük kapılarında oy kullanma veya elektronik oylama yöntemlerinden hangisine göre oy kullanacağına yabancı ülkenin durumuna göre Dışişleri Bakanlığının görüşünü alarak Yüksek Seçim Kurulu karar verir.” hükmünü amirdir. Sözkonusu Kanun maddesi hükmünden de anlaşılacağı üzere,  Dışişleri Bakanlığı konu hakkında karar mercii olmayıp, görüşüne başvurulan kurumdur.

Sözkonusu haberlerde atıf yapılan 13 Aralık 2010 tarihli Bakanlığımız yazısı, esas itibariyle, zamanında ilgili Büyükelçiliğimizin bu konuda Alman makamlarıyla gerçekleştirilen görüşme ve temaslara ilişkin raporunu içermektedir. Bu meyanda mezkur yazıda, esasen, yurtdışındaki seçmenlere yerinden oy kullandırmaya yönelik olarak, yasal çalışma yapılmak kaydıyla, mektupla veya elektronik ortamda oy verilmesi düzenlemeleri üzerinde durulmasında da fayda görüldüğü kaydedilmiştir.

Ancak, sözkonusu yazımız akabinde yapılan resmi temaslardan Alman makamlarının, bu ülkede yaşayan vatandaşlarımızın ülkemizde yapılacak seçimler çerçevesinde Almanya’da açılacak sandıklarda doğrudan oy kullanmalarına yönelik olarak evvelce sergilemekte oldukları katı tutumu yumuşatmaya ve konuya daha olumlu bir bakış açısıyla yaklaşmaya başladıkları da görülmüştür. Bunun üzerine, bu olumlu değişlikten de bilistifade, bu defa, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın 2011 Genel Seçimlerinde bulundukları ülkelerden oy vermelerine yönelik çalışmaların süratle başlatılmasının yararlı olacağı değerlendirilmiştir.

Bu çerçevede, YSK’nın 120 sayılı kararında atıf yapılan 7 Şubat 2011, 10 Şubat 2011 ve 16 Şubat 2011 tarihli yazılarımızda yurtdışındaki seçmenlerin dış temsilciliklerimizde kurulacak sandıklarda oy verebilmelerine ilişkin olarak alınabilecek tedbir ve düzenlemeler ayrıntılarıyla izah edilmiştir. Yazılarımızın eklerinde, yurt dışında sandıkta oy kullandırma işlemini kademe kademe açıklayan bir not, bunların tabloya yansıtılmış biçimi, diğer ülkelerin kendi topraklarında bu tür seçimler düzenlenmesine yönelik yaklaşımlarını içeren bir çizelge ve son olarak 2011 Genel Seçimlerinde yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın sandıkta oy kullanmalarına ilişkin her aşamada işlemin ne şekilde yapılacağını izah eden ayrıntılı bir kavram kağıdı iletilmiştir.

Bu bağlamda, yurtdışında açılacak sandıklar için dış temsilciliklerimizin fiziki ve personel imkânlarından yararlanılması her zaman mümkündür. Oy pusulaları dâhil seçim malzemelerinin ilgili dış temsilciliklerimize Bakanlığımız diplomatik kargo yollama olanaklarından istifade edilerek yollanması ve bu yolla güvenli şekilde geri getirilmesi; seçim malzemelerin tüm dış temsilciliklerimizde bulunan ve gizli evrakın yanı sıra kripto cihazı, pasaport, ve nüfus cüzdanı gibi değerli belge ve teçhizatın muhafaza edildiği üç kombinezon şifreli “strongroom”larda güvenli şekilde tutulmaları imkanımız mevcuttur. Sandık seçim kurullarını ve komisyonları dış temsilciliklerimizde görev yapan personelden oluşturma olanağımız bulunmaktadır. İlgili Kanun’da yurtdışında yapılacak seçimlerin bir gün yerine bir ayı aşkın geniş bir zamana yayılarak yapılmasına da olanak tanındığı cihetle, seçimlerin yurtdışında da başarıyla gerçekleştirilebileceği düşünülmektedir.

Gelinen aşamada, Bakanlığımızca, yurtdışında yaşayan seçmen vatandaşlarımızın demokrasinin temelini oluşturan seçimlerde oy verme haklarını kullanabilmeleri amacıyla, Kanun çerçevesinde olabilecek en geniş imkân ve seçeneklerin kendilerine sunulmasında yarar görülmektedir. Dışişleri Bakanlığı olarak, yurtdışındaki seçmenlerin sandık başında oy kullanmalarına yönelik imkân ve kabiliyete sahip olduğumuz, seçimlerin usulüne uygun şekilde ve oy/sandık güvenliğine halel getirilmeyecek biçimde gerçekleştirilmesine yönelik teknik, fiziki ve personel kapasitesini haiz bulunduğumuz görüşümüz muhafaza edilmektedir.

Ayrıca, yurt dışındaki tüm vatandaşlarımızın demokratik haklarını kullanmalarına olanak sağlanmasına ilişkin kararın, bazı ülkelerin sandıkta oy verilmesine ilişkin olabilecek olumsuz karar ve tutumlarına da endekslenmemesi gerektiği düşünülmektedir.