Diş buğdayı nedir? Diş buğdayı geleneğinde neler yapılır? Diş buğdayı ne zaman yapılır?

Buğday tanelerinin nohut ile birlikte haşlanması ile hazırlanan yiyeceğe “hedik”; çocuğun ilk çıkan dişinin kutlanması, dişlerinin daha sağlam ve rızkının bol olmasını sağlamak amacıyla hediğin çerezle karıştırılarak komşu ve akrabalara dağıtılması etrafında oluşan uygulamalara diş buğdayı geleneği denir. Bu gelenek diş hediği, diş bulguru adlarıyla da bilinir.
Diş buğdayı geleneği, yörelere göre değişen farklılıklar gösterse de Anadolu’nun birçok yöresinde yüzyıllardan beri uygulanmaktadır.

DİŞ BUĞDAYI GELENEĞİNDE NE YAPILIR?

Çocuğun biyolojik gelişiminin önemli aşamalarından biri olan diş çıkarma, aile içinde sevinçle karşılanır ve o günü kutlamak amacıyla akrabalar ve komşular çağırılarak diş buğdayı yapılır. Bir tepsiye veya bez üzerine oturtulan çocuğun başından bir miktar hedik dökülür. Bazı yörelerde dişlerinin düzgün çıkması için çocuğun başında kalan hediklerden yedi tanesi bir ipe dizilir; çocuk kız ise saçlarına, erkekse boynuna takılır. Yere dökülen hedik ise çocuk büyüdüğünde faydalı biri olması beklentisiyle kuşların yemesi için evin dışına bırakılır. Diş buğdayı töreninde çocuğun önüne her biri ayrı bir mesleği temsil eden bıçak, kalem, kitap, ekmek gibi nesneler bırakılır ve hangisini eline alırsa, gelecekte o mesleği yapacağına inanılır. Kutlamanın sonuna doğru davete katılanlar, çocuğa giysi ve oyuncak gibi hediyeler verir. Çocuğun dişini ilk gören kişinin çocuk için daha özel bir hediye hazırlaması beklenir.

Hedik, komşulara da dağıtılır. Hedik getirilen tabak yıkandığı takdirde çocuğun dişlerinin çürük olacağına inanıldığından yıkanmadan ve içine hediye, bahşiş konularak geri verilir.

Diş buğdayı geleneği ile çocuğun sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişmesinin sevinci dost, akraba ve komşularla paylaşılmakta ve böylece insanların bir araya gelmesi sağlanarak birlik beraberlik duyguları pekiştirilmektedir.