Dinlenme tesisinde 'Nazi bebek' skandalı

Vatandaşların adını “Nazi bebek” koyduğu oyuncak bebeğin başında bir bere, elinde ise tespih var. Ancak bebek adını, berenin üzerinde yer alan, dünyanın birçok yerinde ‘ırkçılığı’ sembolize ettiği için tepkiyle karşılanan “gamalı haç”tan alıyor. Habertürk'ten Serkan Akkoç'un haberine göre, dinlenme tesislerinde incelediğimiz “Nazi bebek”le ilgili vatandaşlar rahatsızlıklarını söylediğinde tesis yetkilileri, oyuncağın bilinçli olarak getirilip, satılmadığını söylemekle yetiniyor. Tesis yetkilileri, oyuncağın İstanbul’da bulunan bir hediyelik eşya firmasından alındığını söylüyor.

‘(CE)’ İŞARETİ DE YOK

Etiketinde Çince açıklamaların bulunduğu “Nazi bebek”le ilgili can alıcı sorun ise etiketin üzerinde, ürünün çocuklar için güvenli ve sağlıklı olduğunu işaret eden, Avrupa Birliği mevzuatına göre üretildiğini belirten CE işaretinin bulunmaması. Yani büyük olasılıkla denetimden de geçmemiş olan ‘Nazi bebek’in kanserojen ürün içerip içermediği de cevaplanamayan sorular arasında. Günlerdir ulaşılmaya çalışılan ithalatçı firmanın ise İstanbul Ticaret Odası’nda kaydı bulunmuyor.

GAMALI HAÇ’IN ANLAMI NEDİR?

Nazilerin başlıca sembolü, üzerinde ‘gamalı haç’ bulunan bayraktı. Bayrak siyah, beyaz ve kırmızı renklerden oluşuyordu. Bu renkler Alman İmparatorluğu’nu simgelemekteydi. Bu üç renk, I. Dünya Savaşı sonrası kurulan Weimar Cumhuriyeti rejimi karşıtı Alman milliyetçileri tarafından kullanıldı. Naziler günümüzde de kullanılan siyah, kırmızı ve sarı renkli Almanya bayrağını kınamış ve bir utanç sembolü olarak kabul ettmişti. Adolf Hitler, Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabında Nazi bayrağının anlamını şöyle tanımlamıştı: “Kırmızı renk; nasyonal sosyalizmin toplumsal fikrini, beyaz renk; ulusal fikri, siyah renkli gamalı haç; Aryan insanın zaferi için mücadele misyonunu temsil eder ve aynı şekilde, yaratıcı çalışma zaferi, her zaman olmuştur ve her zaman antisemitik olacaktır.”

KÜLTÜREL ŞİKÂYETLER DEĞERLENDİRİLEMİYOR

Oyuncaklara ilişkin denetimler, ithalat sırasında Ekonomi Bakanlığı’nca, iç piyasada ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yapılıyor. Ancak bu denetimlerde, oyuncakların fiziksel risk taşıyıp taşımadığına ve tehlikeli kimyasal içerip içermediğine bakılıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na “kültürel değerlere uymayan” oyuncaklarla ilgili şikâyetler geldiği, ancak Avrupa Birliği (AB) mevzuatına uyum gereği oyuncaklara bu yönde bir denetim yapılamadığı belirtildi. Bakanlık yetkilileri şikâyet geldiği takdirde, ‘Oyuncaklar Hakkında Yönetmelik’ uyarınca gerekli koşulları taşımayan oyuncakların önce mevzuata uygun hale getirilmesini istediklerini, bu yapılmadığı takdirde toplatılması kararı aldıklarını ifade etti.

'22 YILDIR SEKTÖRDEYİM, BÖYLE OYUNCAK GÖRMEDİM'

Türkiye Oyuncakçılar Derneği (OYDER) Başkanı Yakup Kireççi, 22 yıldır oyuncak sektöründe olduğunu belirtip şimdiye kadar bu tür ideolojik kavram içeren bir ürün görmediğini söyledi. Oyuncakların sağlığa zararlı olup olmadığının titiz bir şekilde incelendiğini söyleyen Kireççi, “Bu inceleme Türkiye’ye yasal yollardan giren her oyuncak için yapılıyor. Ancak Türkiye’ye yasal olmayan yollardan giren oyuncaklar da var. Genelde Doğu ve Güneydoğu’dan giriyor. Bunun çözümünü uzun zamandır devletimizden bekliyoruz” dedi.

Söz konusu oyuncağın satılmasının sakıncalı olduğunu dile getiren Kireççi, “Dünyanın hiçbir yerinde, AB ülkeleri de dahil ‘Dini veya bu tarz ideolojik kavramlar içeren simgeleri oyuncaklarda bulunduramazsınız’ diye bir kural görmedim. Bu özelliğin dikkate alınması gümrük aşamasında incelenmiyor da olsa Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nezdinde vatandaşların şikâyetleri değerlendiriliyor. Ceza kesip ürünü toplatma yetkileri var” dedi.