Dikkat! Yaz aylarında sıklığı arttı... Kaş kepeği kaş kaybına bile neden oluyor

Dermatologların 'tekrarlanan sorun' adını verdikleri kepek, hem kadınlarda hem de erkeklerde görülen, saç derisinde ya da saçın üzerinde beyaz ve gri cilt pullarının oluşmasına neden olan yaygın bir cilt problemi. Düzenli tedavi uygulanmadığında kepeklenme sıklıkla tekrarlanıyor.

Kepekle ilgili pek çok araştırma, bu sorunun toplumda görülme oranının yüzde 50 olduğunu gösteriyor. Bir başka deyişle her iki kişiden birinde kepek sorunu yaşanıyor. Fakat genelde saçta görüldüğü bilinen kepeğin yaygın oluştuğu alanlardan biri de kaş! Özellikle stres, uykusuzluk, yorgunluk gibi durumların yanı sıra yaz aylarında güneş ışınlarının ve yüksek sıcaklığın olumsuz etkisiyle kaş kepeğinde artış meydana geliyor.

‘SON ZAMANLARDA ŞİKÂYETLER ARTTI’

Konuyla ilgili saha gözlemlerini sorduğum Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı Doç. Dr. Özlem Karabudak Abuaf, “Kepek kaşlarda sıklıkla rastladığımız bir durum. Özellikle yaz aylarında daha fazla meydana geliyor. Son birkaç aydır da bu konuda şikayetler oluyor” ifadelerini kullandı ve kaşta kepek oluşumu ile ilgili şu bilgileri paylaştı:

“Kepek, saçlı derimizdeki ölü deri hücrelerinin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan bir durum. Ölü deri üretimi hızlandığında birikim çok daha çabuk ortaya çıkıyor. Saçlı derimizde de tüm derimizde olduğu gibi faydalı ve zararlı mikroorganizmaların dengesi oldukça önemli. Bu denge bozulduğunda hastalık ihtimali kolaylaşıyor. Kaş kepeklenmesi de aynı saç kepeklenmesi gibi ölü deri üretiminin hızlanmasından dolayı oluşuyor.”

CİLDİ NEMSİZ KALAN YA DA AŞIRI YAĞLANAN KİŞİLERDE SIK GÖRÜLÜYOR

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı Prof. Dr. Zekayi Kutlubay da yaz aylarında vakaların arttığına dikkat çekerek, “Sıcak yaz aylarında aşırı güneşe maruz kalmak ve yetersiz beslenmek, cildin ihtiyacı olan nem ve mineralleri almasına engel olabiliyor. Nemsiz kalan cilt kuruma eğilimine giriyor ve kaşların arasında kepekler oluşuyor” ifadelerini kullandı ve ekledi:

-- Saçlı deride sık rastladığımız gibi kaşlarda da çeşitli tetikleyici faktörler nedeniyle kepek sorunuyla karşılaşıyoruz. Kaş kepeğinin en yaygın nedenleri arasında cildin nemsiz kalması gösterilir. Cildi yağlı olanlar ve sebum (yağ bezlerinin meydana getirdiği salgı) üretimi fazla olan kişilerde kaş kepeği görülür.

-- Bunun sebebi ise yağlı ve nemli ortamı seven maya tipi (mantar) organizmalardır. Yağlı ortamda üreyen bu mayalar, kaş kepeklenmesinin en önemli nedenlerinden. Kepeğe neden olan mayalar nemli ve karanlık ortamlarda daha hızlı üredikleri için saçlı deriyi de çok severler.

AŞIRI KEPEK KAŞ KAYBINA NEDEN OLUR MU?

Kaşta oluşan kepeğin fazla olması akla hemen şu soruyu getiriyor, 'Kaş kepeği kaş kaybına neden olur mu?'

Doç. Dr. Özlem Karabudak Abuaf, “Kaşta oluşan aşırı kepeklenme kaşıntıya bağlı kaş kaybına sebep olur. Hatta kadınların kaş için kullandığı cilt tipine uygun olmayan kozmetik ürünler de kepeklenmeyi kolaylaştırır” dedi.

Prof. Dr. Zekayi Kutlubay ise kepeklenmeyi tetikleyen birtakım etkenlerin söz konusu olduğunun altını çizdi ve şu şekilde detaylandırdı:

-- Bunlar arasında; saçları düzenli yıkamamak, jöle gibi farklı saç ürünlerini yoğun şekilde kullanmak, şampuan uygulaması sonrasında saçları yeterli derecede durulamamak, sık şampuan değiştirmek, kalitesiz saç-kaş boyası ve uygun olmayan kozmetik ürün kullanımı sayılabilir.

-- Kepeklenme her ne sebeple ortaya çıkmış olursa olsun mutlaka tedbir alınmalı. Bu sorunu görmezden gelmek ya da tedbir almamak ileride kaşların kaybıyla da sonuçlanabilecek çok daha fazla kaş sorununun ortaya çıkmasında neden oluyor.

EGZAMAYA DAVETİYE ÇIKARIYOR

Cilt yüzeyinde kuruluk ve kaşıntı veren kabarcık oluşumunun genelde egzama ile karakterize olduğu biliniyor. Kuruyup pullanan bu kabarcıklar, zamanla çatlayarak mikroorganizmaların girişine açık hale gelebiliyor. Peki kaşta oluşan aşırı kepeklenme zamanla egzamaya dönüşebilir mi?

Doç. Dr. Özlem Karabudak Abuaf bu soruma çok net bir şekilde ‘Evet’ dedi ve şu ifadeleri kullandı: “Kepeklenme yoğunlaştığında floradaki maya cinsi zararlı bakteriler cilt bariyerine zarar vererek, kızarıklık ve kaşıntı gibi belirtilerin eklenmesiyle seboreik dermatite yani halk dilinde egzamaya neden olur.”

Prof. Dr. Zekayi Kutlubay da seboreik dermatitin saçlı derimizde, kaşlarda, burun kenarlarında, kulak içlerinde ve arkalarında, erkeklerde sakal-bıyık varsa sakal içlerinde hatta göğüs ortasında, kimi zaman sırtta ortaya çıkabildiğinin altını çizdi ve ekledi:

-- Seboreik dermatit; ciltte kızarmaya, pullanmaya ve kepeklenmeye neden olur. Aslında seboreik dermatite neden olan durumlar henüz tam olarak aydınlatılamadı. Ancak hastalık gelişiminde etkili olabileceğini düşündüğümüz bazı durumlar söz konusu. Bunlardan ilki 'malassezia furfur' adı verilen mantar cinsinin ciltteki yağ üretiminden sorumlu kısımları etkilemesi.

-- Normalde malassezia furfur mantarı normal ve sağlıklı ciltte de bulunur. Ancak cildi yağlanmaya eğilimli olan kişilerde ya da bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda bu mantar yayılarak cilt problemlerine neden olur. Bu nedenle aşırı kepeklenmenin halk arasında egzama olarak bilinen seboreik dermatite dönüşme ihtimali her zaman vardır.

KAŞ KEPEĞİ NASIL GEÇER?

Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, “Saçlarınızı ve kaşlarınızı düzenli olarak yıkamak, stres veya endişeyi azaltmak, çinko ve B vitamini desteği almak kepek sorunun azalmasına yardımcı olur” ifadelerini kullandı ve şu önemli bilgileri paylaştı:

“Fakat kepek sorununuzun kaynağının bulunması, doğru tedavi için ilk adımdır. Saç kepeği için ana tedavi ise kepek önleyici şampuandır. Şampuan alırken içeriğinde çinko pirition, salisilik asit, selenyum sülfür (veya selenyum sülfit), ketokonazol ya da kömür katranı (coal tar) gibi maddeler olan ürünler tercih edilmeli. Ayrıca kepek sorunu yaşayan hastalar tedavilerini en az 1 ay sürdürmeli. Hemen bırakmamalı..."

Kepeklenme sorununa iyi geldiği söylenen Hindistancevizi yağı, badem yağı, yulaf ezmesi ve elma sirkesi gibi ürünlerin kullanımı halk arasında oldukça yaygın. Bunlar birer şehir efsanesi mi yoksa gerçekten işe yarıyor mu?

Doç. Dr. Özlem Karabudak Abuaf, bu ürünlerin kepeğe karşı iyi geldiğini söylemenin çok güç olduğunu belirterek şöyle konuştu:

“Sağlıklı yaşam isteği ve bu istek doğrultusunda insanoğlunun doğal olduğuna inandığı ürünleri hayatına sokma çabası günümüzde birçok durum ve hastalık için alternatif olarak ortaya çıkıyor. Ama bilimsel verilerin henüz tam oluşmadığı yeni alternatif ürünler günümüzde her gün çeşitli kişiler tarafından öneriliyor olsa da kanıta dayalı olduğunu söylemek güç. Zaten bu ürünlerin iyi geldiğine dair bilimsel araştırma da çok fazla bulunmuyor.”

KİRPİKLERE DE DİKKAT! GÖZÜNÜZE ZARAR VEREBİLİRSİNİZ

Diğer yandan Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, eğer yağlı cildi ve kepek problemi olan kişilerde kaşların yanı sıra kirpiklerde de kepeklenmenin görülebildiğinin altını çizdi ve bu durumun riskli olduğuna dikkat çekti:

-- Kirpikte oluşan kepekle birlikte kirpik dibi iltihabı hastalığına (blefarit) aday olabilirsiniz. Kirpik dibi iltihabı; kızarıklık, çapaklanma, kaşıntı, kirpik diplerinde kepeklenme ve kabuklanma, göz kuruluğu, göz kapaklarında şişlik, ışığa karşı hassasiyet, gözlerde yabancı cisim hissi gibi şikâyetlere yol açar.

-- Hastalarda sık sık göz kırpma ihtiyacı doğar. Sağlıklı gözlerde gözyaşının yağlı bölümü kirpik diplerinde bulunan yağ bezleri sayesinde oluşur. Kirpik dibi iltihabında yağ bezlerinin olağan işleyişi ve gözyaşının dengesi bozularak göz kuruluğu ortaya çıkar ve bu durum göz sağlığını da etkilemiş olur.

Fotoğraflar: iStock