OluÅŸturulma Tarihi: Åžubat 20, 2003 00:00
Merkez Bankası bünyesinde oluÅŸturulan Devlet İç Borçlanma Senetleri (DÄ°BS) ödünç iÅŸlemleri piyasası, 24 Åžubat tarihinden itibaren faaliyete geçirilecek.Merkez Bankası ve Hazine MüsteÅŸarlığı tarafından yapılan ortak açıklamada, Merkez Bankası bünyesinde kurulan DÄ°BS ödünç iÅŸlemleri piyasası iÅŸlemlerine açıklık getirildi. Açıklamada, Hazine'nin piyasa yapıcılığı sistemini Eylül 2002 tarihinden itibaren yeniden faaliyete geçirdiÄŸi hatırlatılarak, sistemin Hazine'nin iç borç yönetimini daha etkin olarak yürütebilmesine ve borçlanmasını baÅŸarılı bir ÅŸekilde sürdürmesine önemli katkı saÄŸladığı belirtildi. Açıklamada, Merkez Bankası'nın finansal piyasaların derinleÅŸmesine, dolayısıyla para politikasının etkinliÄŸinin artırılmasına saÄŸlayacağı katkılar nedeniyle piyasa yapıcılığı sistemini destekleyeceÄŸini, piyasa yapıcısı bankalara Açık Piyasa Ä°ÅŸlemleri (APÄ°) çerçevesinde, Türk Lirası likidite imkanı saÄŸlayacağını kamuoyuna duyurduÄŸu hatırlatıldı. Merkez Bankası'nın, enflasyon hedeflemesine yönelen ve dalgalı kurrejimini esas alan para politikası ile tutarlı olan bu uygulama çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara birincil piyasadan satın aldıkları net DÄ°BS tutarının yüzde 10'una kadar ilave APÄ° iÅŸlem limiti saÄŸladığı kaydedilen açıklamada şöyle denildi: ''Piyasa yapıcısı bankalar bu imkanı repo iÅŸlemlerinde kullanabildikleri gibi, talepleri halinde limitlerinin yarısına kadar, ölçüt kıymetlerin APÄ° uygulama usulleri doÄŸrultusunda Merkez Bankası'na doÄŸrudan satımında da kullanabilmektedirler.''    PÄ°YASA   Merkez Bankası'nın piyasa yapıcılığı sistemini desteklemesine yönelik ikinci kurumsal adımının, Banka bünyesinde DÄ°BS Ödünç Ä°ÅŸlemleri Piyasası'nın kurulması olduÄŸu belirtilen açıklamada, bu doÄŸrultuda, teknik çalışmaları tamamlanan Piyasa'nın 24 Åžubat tarihi itibariyle faaliyete geçirileceÄŸi ifade edildi. DÄ°BS Ödünç Ä°ÅŸlemleri Piyasası'nda Merkez Bankası'nın temel rolü aracılık olduÄŸu vurgulanan açıklamada şöyle denildi: '' Ancak, Merkez Bankası'nın DÄ°BS Ödünç Ä°ÅŸlemleri Piyasası'nda yürüteceÄŸi aracılık faaliyeti daha önce Bankalararası Para Piyasası ve Döviz ve Efektif Piyasaları'nda yürüttüğü aracılık faaliyetlerinden farklılık göstermektedir. Bankalararası Para Piyasası ve Döviz ve Efektif Piyasaları'nda Merkez Bankası aracılık iÅŸlevi gereÄŸi, gerçekleÅŸtirilen iÅŸlemlerin muhatabı konumundayken, DÄ°BS Ödünç Ä°ÅŸlemleri Piyasası'nda ödünç DÄ°BS alan bir bankanın vadesinde DÄ°BS'i iade etmemesi ve söz konusu DÄ°BS'in ikincil piyasalardan karşılanamaması halinde, Hazine, Piyasa'nın iÅŸleyiÅŸinin sürdürülebilmesini teminen, teminat olarak tutulan DÄ°BS'lerin Resmi Gazete'de ilan edilen fiyatı üzerinden erken itfasını gerçekleÅŸtirecek ve karşılığında ödünç iÅŸlemine konu olan DÄ°BS'lerin tamamını, Resmi Gazete'de ilan edilen fiyat veya iÅŸlemiÅŸ faizli deÄŸerden düşük olanın altında kalmamak koÅŸuluyla, belirlenecek fiyattan ihraç edecektir''. Açıklamada, DÄ°BS Ödünç Ä°ÅŸlemleri Piyasası'nın, ödünç DÄ°BS vermek isteyen bankalara düşük risk ile ilave getiri elde etme imkanı yaratırken, ödünç alacak taraftaki Piyasa Yapıcısı bankaların ikincil piyasada kotasyon verme yükümlülüklerini kolaylaÅŸtırdığı bildirildi.     PÄ°YASANIN Ä°ÅžLEYÄ°Åž ÅžEKLÄ°Â Açıklamaya göre, Piyasa'nın iÅŸleyiÅŸ esasları çerçevesinde, DÄ°BS Ödünç Ä°ÅŸlemleri Piyasası'nda, Hazine tarafından Piyasa Yapıcısı olarak seçilen bankalar ödünç DÄ°BS alma ve verme iÅŸlemlerine taraf olabilecekler, Piyasa Yapıcısı olarak yetkilendirilmeyen bankalar, sadece ödünç DÄ°BS veren tarafı durumunda yer alabilecekler.     Kurumsal ve bireysel yatırımcılar ile diÄŸer finansal kurumlar ise, özel mevzuatlarında yer alan kısıtlamalar saklı kalmak kaydıyla portföylerinin bulunduÄŸu bankalar aracılığı ile ödünç veren taraf olabilecekler. Sadece Hazine tarafından ölçüt ihraç (benchmark) olarak kabul edilen DÄ°BS'ler ödünç alma/verme iÅŸlemlerine konu olacak. 1 Hafta, 2 Hafta, 1 Ay ve 3 Ay'lık vadelerde iÅŸlem yapılabilecek, maksimum vade, ödünce konu olan DÄ°BS'in itfası ya da kupon ödemesinden bir gün önce olacak.   Piyasa çalışma saatleri 11:00 - 12:00 ve 13:00 - 15:00 olacak. Ödünç alma/verme oranının belirlenmesinde rekabetçi piyasa koÅŸulları geçerli olacaktır. Buna göre, katılımcılar ödünç almak ya da vermek istedikleri DÄ°BS'in nominal tutarı ile birlikte, bu tutar üzerinden hesaplanacak olan ödünç alma/verme oranını talep/teklif edecekler.   Teklifler nominal 500 milyar Türk Lirası ve katları olarak verilecek. İşlem yapacak bankalar, talep/tekliflerini EFT sisteminden Bankamıza iletecekler. Piyasada DÄ°BS tanımı ve vade türü aynı olan talep ve teklifler otomatik olarak karşılaÅŸtırılacak. Ödünç veren konumunda olan bankaların tekliflerinin iÅŸleme konulabilmesi için teklif edilen tutardaki DÄ°BS'i, ödünç DÄ°BS almak isteyen Piyasa Yapıcısı bankaların taleplerinin iÅŸleme konulabilmesi için ise teminata konu olacak DÄ°BS'leri Banka nezdinde bulundurmaları gerekiyor. Piyasa'da nakit teminat kabul edilmeyecek. Piyasa'nın geliÅŸiminin saÄŸlanabilmesini teminen yapılan iÅŸlemlerden Merkez Bankasınca baÅŸlangıçta 6 ay süre ile komisyon alınmayacak. Hazine tarafından ihraç edilen her bir ölçüt DÄ°BS Stoku'nun yüzde 5'i kıymet bazında ödünç alma limiti; kıymet bazında ödünç alma limiti toplamları ise Piyasa'nın toplam iÅŸlem yapabilme limiti olacak.    Piyasa'da iÅŸlem yapmak isteyen her Piyasa Yapıcısı banka için ödünç alabilme limiti Hazine'nin ihraç ettiÄŸi Türk Lirası cinsinden DÄ°BS'lerden aldığı ve itfa edilmemiÅŸ tutarları toplamının oransal payları dikkate alınarak kıymet bazında belirlenecek. Ödünç DÄ°BS alan bankanın teminatına vadede yükümlülüğünü yerine getirinceye kadar ödünç aldığı DÄ°BS'in Resmi Gazete'de yayımlanan fiyatı esas alınarak hesaplanan net deÄŸeri toplamı üzerinden Bankamız tarafından belirlenen fazla bulundurma oranları dikkate alınarak blokaj konulacak. Ödünç DÄ°BS alan bir banka vadesinde DÄ°BS'i iade etmeyip, ödünç DÄ°BS alma bedelini ödemediÄŸi takdirde, ilgili bankanın teminat deposunda iÅŸlem karşılığında bloke olarak tutulan DÄ°BS'ler ikincil piyasada nakde çevrilecek ve öncelikle söz konusu DÄ°BS piyasadan karşılanmaya çalışılacak. DÄ°BS'in ikincil piyasadan karşılanamaması durumunda Hazine, Piyasa'nın iÅŸleyiÅŸinin sürdürülebilmesini teminen, teminat olarak tutulan DÄ°BS'lerin Resmi Gazete'de ilan edilen fiyatı üzerinden erken itfasını gerçekleÅŸtirecek ve ödünç DÄ°BS alma bedeli, komisyon ile BSMV tutarları düşüldükten sonra kalan tutar karşılığında ödünç iÅŸlemine konu olan DÄ°BS'lerin tamamını, Resmi Gazete'de ilan edilen fiyat veya iÅŸlemiÅŸ faizli deÄŸerden düşük olanın altında kalmamak koÅŸuluyla, belirlenecek fiyattan ihraç edecek.    GereÄŸinde DÄ°BS ödünç almalarda kullanılmak üzere Bankamıza teminat olarak verilen DÄ°BS'lerden teminata esas teÅŸkil eden kısım düşüldükten sonra artan kısım disponibiliteye sayılacak.Â
button