Güncelleme Tarihi:
Cansız nesneler üzerinde potansiyel olarak bulunan patojen mikroorganizmaların kimyasal maddeler ile miktarlarının kabul edilebilir bir seviyeye düşürülmesi ile sağlanan dezenfeksiyon sayesinde, bakteri ve fungusların gelişimini önleme ve öldürmeye ek olarak bazı hedef virüsleri de öldürebilmektedir.
Dezenfektanlar;
mikroorganizmaları etkileme derecelerine,
etki mekanizmalarına,
kimyasal yapılarına
kullanım alanlarına
göre değişik şekillerde sınıflandırılır.
Enfeksiyonlardan korunabilmek için; özellikle sağlık alanında kullanılan dezenfektanlar Biyosidal Ürünler Yönetmeliği kapsamında değerlendirilmektedir.
Dezenfektanlar ve genel biyosidal ürünler ana grubunda yer alan ürün tipleri aşağıda sıralanmıştır:
1- Ürün Tipi: İnsan hijyeni ile ilgili biyosidal ürünler
2- Ürün Tipi: Kişisel alanlarda ve umumi alanlarda kullanılan dezenfektanlar ve biyosidal ürünler
3- Ürün Tipi: Veteriner hijyenine yönelik biyosidal
4- Ürün Tipi: Gıda ve yem alanlarında kullanılan dezenfektanlar
5- Ürün tipi: İçme suyu dezenfektanları.
İdeal Dezenfektan
•Mikroorganizmaya kolayca penetre olmalıdır.
•Toksik olmamalıdır.
•Kullanıldığı yüzeylere/nesnelere zarar vermemelidir.
•Stabil/dayanıklı olmalıdır.
•Etki spektrumu geniş olmalıdır.
•İnaktivasyona dirençli olmalıdır.
•Kolayca hazırlanabilmeli/kullanılabilmelidir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Etiket üzerindeki önerileri uyulmalı, detaylı bir biçimde anlatılan kullanım şekline uyulmaması ürünün hatalı kullanımına yol açacağı bilinmelidir.
Ürün etiketlerinde yer alan uyarıcılara dikkat edilmemesi durumunda zehirlenmelere neden olabilir.
Kullanıcılar herhangi bir zehirlenme durumunda Ulusal Zehir Danışma Merkezi (Uzem)’in 114 No’lu Telefonunu aramalıdır. Üürnlerle ilgili şikayet olması durumunda Alo 184 Sağlık Bakanlığı iletişim Merkezi (SABiM)’ne ulaşılmalıdır.
Kullanım talimatlarını mutlaka okuyunuz.
Gıda maddelerinden uzakta bulundurunuz.
Diğer dezenfektan ve kimyasallar ile asla karıştılmamalı, uygulama dozu ve şekli bilgileri göz önünde bulundurulmalıdır.
Kilit altında ve çocukların ulaşamayacağı bir yerde muhafaza edin.
Kirlenmiş boş ambalajları tekrar kullanmayın.
Dezenfektan Kullanmak Zararlı mı?
"Koronavirüs sebebiyle talep patlaması yaşayan dezenfeksiyon ürünleri aslında göründükleri kadar da masum değiller. Virüsten korunmak amacıyla kullanılan bu ürünler aslında sağlığımızı ciddi şekilde tehdit ediyor. Standartlara uygun olarak üretilen bu ürünlerin kullanılması halinde bile sağlığımızı olumsuz etkileyebiliyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Doç Dr. Yavuz Selim Yıldırım konu hakkında önemli bilgiler verdi. "
Şöyle düşünelim; bakterileri virüsleri mantarları ve parazitleri öldürmesi gereken bir maddenin vücudumuzdaki sağlıklı hücreleri öldürmemesini bunlara zarar vermemesini nasıl bekleyebiliriz?
Bu maddelere karşı talep patlaması nedeniyle üretimler sağlıksız yetersiz ve kaçak bir şekilde merdiven altına inmiş durumda. Bu ürünler insan sağlığını ciddi şekilde etkilemekte, vatandaşlarımızın mutlaka aldıkları dezenfeksiyon ürününün üretim yerine üretim tarihine bu firmanın yetkili olup olmadığına, herhangi bir denetim de bulunup bulunmadığını kontrol etmeli.
El dezenfektanı olarak kullanılan ürünler cildinizde bulunan porlar vasitasi ile emilerek vücudunuza karışa biliyor ve DNA hasarı yaparak kanserojen olabiliyor. Yani kanser yapabiliyor. Bu maddelere uzun süre maruz kalmak ve uygulamak bu riski daha da artırıyor.
Yüzey dezenfektanı olarak kullanılan maddeler ortamda buharlaşarak solunum yolu ile vücudunuza karışa biliyor bunlarda bu vücudumuzda ciddi şekilde öksürük nefes darlığı ve alerjik reaksiyonlara neden olabiliyor.
Dezenfeksiyon maddeleri fenoller, klor bileşikleri, alkoller ve hidrojen peroksit gibi farklı kategoride maddeler içerir. Bu maddeler havada ve temas ettiği ortamlardaki eşyalar vasıtasıyla vücudunuza karışarak etki gösterir. İnsanlarımızın virüsten korunmak için peynir ekmek gibi kullandığı bu dezenfektan maddelerin masum olmadığı bilinmelidir. Önümüzdeki 4-5 yıl içerisinde kanser sıklığında artış beklenebilir.
En güzel dezenfeksiyon işlemi bol su ve sabun ile ellerin yıkanması işlemidir. Yüzey dezenfeksiyonlarının abartılmadan ve gereksiz yere uygulanmadan yetkili makamların önerisi doğrultusunda gerektiği kadar yapılması gerekir.
Virüsten korunmada dezenfektan kullanımından ziyade hijyen kurallarına dikkat etmek daha önem arz etmektedir.