Devlet katında muayede krizi

Osmanlı Dönemi'nde bayramlaşma törenleri için kullanılan Dolmabahçe Sarayı Muayede Salonu, devletin zirvesinde tartışma konusu oldu.

Daha önce yabancı devlet adamlarının ağırlandığı, önemli toplantıların düzenlendiği salon depremde ciddi hasar gördüğünden ziyarete kapatılmıştı. Şimdi ise Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel AGİT zirvesi için Muayede Salonu'nun hazırlanmasını istiyor.

Cumhurbaşkanı'yla Milli Saraylar Daire Başkanlığı'nın arasında patlak veren sessiz gerginlik şöyle gelişti:

Geçtiğimiz pazartesi günü CNN Türk'ün açılışı için İstanbul'a gelen Demirel, TBMM Başkanı Yıldırım Akbulut'la birlikte saat 17:00'de Dolmabahçe Sarayı'nı gezdi. Muayede Salonu'nu çok beğenen Demirel, AGİT Zirvesi için Muayede Salonu'nun hazırlanmasını istedi. Milli Saraylar Daire Başkanlığı yetkilileri ise, salonun onarıma ihtiyacı olduğunu, toplantıda zarar göreceğini söyleyerek Demirel'e Yıldız Sarayı'nı önerdiler. Ancak Demirel bu öneriyi kabul etmedi ve Muayede Salonu'nda ısrar etti. Yıldırım Akbulut da sessiz kalarak Demirel'e karşı çıkmayınca Muayede Salonu'nun AGİT'e tahsis edilmesi kararlaştırıldı ve onarım çalışmalarına başlandı.

Demirel'in ısrarı karşısında çaresiz kalan yetkililer Muayede Salonu'nun AGİT Toplantısı'nı kaldıramayacağı görüşünde. Son olay patlak vermeden önce görüştüğümüz Milli Saraylar Daire Başkan Yardımcısı Zeki Aybek, salonun sadece hasarlı kısmında değil tümünde onarım gerektiğini ve bunun 2 yıl alabileceğini belirtmişti. Konuştuğumuz uzmanlar, yarı yarıya iskeleye alınan salonun durumunu ve endişelerini dile getirdiler:

Özal, Bush’u ağırlamıştı

‘‘Salonda sıva döküntülerinin dışında önemli çatlaklar var. Bunların üstünü halılarla kapattık. Merdivenlerin durumu da tehlikeli. Hızla çıkıldığında bile sallanıyor. Ciddi bir onarım isteyen merdivenler yüzlerce kişiyi nasıl kaldıracak bilmiyoruz’’.

Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal, 22 Temmuz 1991 tarihinde Muayede Salonu'nda ABD Başkanı George Bush'u ağırlamıştı. 250'ye yakın davetlinin katıldığı yemekte 'Muhteşem Süleyman' kolleksiyonunun sunulduğu bir defile de verilmişti.

Yetkililer, ‘‘O yemek salonu yıllarca geriye götürdü. Dolmabahçe Sarayı'nın zemininin çürüklüğü bilinir. Salon ikinci katta olduğu için sallantı ve hasar da daha büyük oluyor. Bırakın tarihi mekanın zarar görmesini, o gece çökme olması ihtimali bile var.’’

400 kişilik salonda 1500 kişi!

Dolmabahçe Sarayı'nda depremden en büyük hasarı geçtiğimiz kasım ayında 'Sarı Zeybek' defilesi düzenlenen Muayede Salonu gördü. Defilede 140 yıllık bir şamdanın kristal parçalarından birinin kırıldığı, podyumun kurulması sırasında da parkelerin kesildiği ortaya çıkmıştı. 400 kişiden fazlasının alınmadığı salona 1500 kişi doldurulmuştu.

17 Ağustos depreminde salonun 36 metrelik tavanından yaklaşık 9 metrekare büyüklüğünde ve yer yer 15 cm. kalınlığında sıva parçası koparak düştü. Kolon altında duran avizenin kristal parçalarının ve kaidesinin bir kısımını, ahşap döşeme parkelerinin yaklaşık 6 metrekarelik bölümünü kırdı. Düşen sıva kireç harçlıydı. Alttan çıkan sıvalı bölümde lekeli bir yüzeyin varlığı tespit edildi. Bu da kopmanın rutubet nedeniyle meydana gelmiş olabileceği ihtimalini kuvvetlendiriyordu.

Düşmenin etkisiyle salonun bodrum katlarında da hasar meydana geldi. Depremin ardından salon ziyarete kapatıldı. Salonda Cumhurbaşkanlığı tarafından düzenlenecek Osmanlı'nın 700. yılı kutlamaları da iptal edildi.