Devlet çocuk tiyatrosu sevmez!

İstanbul'daki üç çocuk tiyatrosu, özel tiyatrolara yapılan maddi yardımlarda hakkaniyete uyulmadığı gerekçesiyle Kültür Bakanlığı aleyhine dava açtı. Kazan kaldıran tiyatrolara göre, Türkiye'de 15 çocuk tiyatrosunun bir büyük tiyatro etmiyor!

İstanbul’da faaliyet gösteren üç çocuk tiyatrosu, özel tiyatrolara devlet desteği adı altında yapılan maddi yardımlarda hakkaniyete uyulmadığı, küçük tiyatroların devre dışı bırakılıp profesyonel tiyatrolara 20-25 kat daha fazla yardım yapıldığı iddiasıyla Danıştay’a başvurdu.

Kültür Bakanlığı aleyhine açılan davanın dilekçesinde çocuk tiyatrolarına 650 milyon lira yardım takdir edilirken, devlet desteği miktarını tesbit eden Bakanlığa bağlı 'Değerlendirme Kurulu'nun yedi üyesinden Ali Poyrazoğlu’nun adını taşıyan tiyatrosuna 19 milyar 250 milyon lira yardımda bulunulduğu kaydedildi. Başvuruda ‘‘Sanata destek adı altında keyfi, kişisel ve özel menfaatlerin sağlanması sözkonusudur’’ denildi.

Tiyatro başına 650 milyon

Çocuk oyunları sergileyen Tiyatro Mie, Tiyatro Alkış ve Sarıyer Sanat Tiyatrosu’nun avukatları, ilk başvuruyu 29 Kasım 1999'da İstanbul İl İdare Kurulu’na yaptı. Davacı üç tiyatronun Neşeli Çocuklar Komedisi, Mavişler Uzayda, Küçük Deniz Kızı adlı oyunları için Kültür Bakanlığı’na başvurdukları, üç projenin desteğe uygun görüldüğü ve tiyatro başına 650 milyon lira takdir edildiği belirtildi. İdare Mahkemesi’nden sonuç alamayan ve bu kez Danıştay’a başvuran avukatlar, müvekkillerinin tahmini projelerinin 2-25 milyar lira olmasına rağmen Bakanlığın her çocuk tiyatrosuna 650 milyon lira destek kararı aldığını bildirdiler.

Bakanlıkça hazırlanan 'Özel Tiyatrolara Devlet Desteği Yönetmeliği'nin amacının tiyatro sanatının yaygınlaşıp sevilmesini sağlamak, yerli oyun yazarlarını teşvik etmek, oyunların kalitesini yükseltmek ve bu yolla Türk Tiyatrosu’nu geliştirmek olduğu vurgulanan başvuruda şöyle denildi:

‘‘Değerlendirme Kurulu’nda yeralan Devlet Tiyatroları Genel Müdür Vekili Rahmi Dilligil, TİYAP Başkanı Ali Poyrazoğlu ve TODER Başkanı Göksel Kortay’ın kendi tiyatroları ya da senaryolarının, bu kurulun vereceği kararla yardım alması, yani bir yanda sanatçı kişilik, diğer yanda siyasi bir karar mekanizmasında karar verme sözkonusudur. Özel tiyatrolara devlet desteğinde takdir hakkı doğru kullanılmamış, hakkaniyet ölçüsüne uyulmamıştır. Devlet desteği profesyonel tiyatrolar için ön plana çıkarılmış bulunmaktadır. Sanata ve sanatçılara yapılan teşvikte küçük tiyatrolar devre dışı bırakılmış, bazı büyük sanatçıların etkisinde kalınmıştır. Yardımlar amacından sapmıştır.’’

Kangren haline gelen yardım

Başvuruda, 15 çocuk tiyatrosuna yapılan toplam yardım miktarından daha fazlasının bir profesyonel tiyatroya yapıldığı belirtilerek ‘‘Sanatı desteklemek için verilen bu yardımlar ne yazık ki sanat için adeta kangren haline gelmiştir. Eğer yardımlar bu şekilde yapılacaksa ya tamamen kaldırılmalıdır ya da amacına uygun hale getirilmelidir’’ denildi.

Kime ne yardım yapılıyor?

Amatör Tiyatrolar (12 adet): 650 milyon-1 milyar 150 milyon lira arası

Çocuk tiyatroları (15 adet): 650 milyon lira

Geleneksel Tiyatrolar (7 adet) 500’er milyon lira

Profesyonel Tiyatrolar (40 adet) 2 milyar-14 milyar lira salon onarım ve donanımı: 1.5 milyar-20 milyar arası

Alışık Tiyatrosu: 10 milyar

Kenter Tiyatrosu: 12 milyar

AST: 14 milyar

Enis Fosforoğlu Tiyatrosu: 10 milyar

Gelenbe Tiyatrosu: 12 milyar

Gönül Ülkü-Gazanfer Özcan Tiyatrosu: 12 milyar lira