Derinligin katmanlari

Uzun yillardir Viyana'da yasayan, yurtdisinda 15 kisisel sergi acan ve eserlerinden bazilari Linz Modern Sanatlar Muzesi'nde bulunan Ahmet Oran, son donem yapitlarini Istanbul Milli Reasurans Sanat Galerisi'nde sergiliyor.

Milli Reasurans Galerisi'ne girdiginizde, monokrom izlenimi veren tablolar karsiliyor sizi. Tek renk uzerine yogunlasmis tablolar, yanyana geldiklerinde bir renk paletine bakiyormus izlenimi uyandiran bir sergi. Ama tablolara daha yakindan baktiginizda, bu ilk izlenimin yetersiz kaldigini goruyorsunuz. Ilk bakista sizi disina atsa da, baktikca icindeki katlari farkettiginiz tablolar bunlar. Nitekim ressam Ahmet Oran da dogruluyor bu tesbiti. ‘‘Benim resimlerin sadece icine baktiran resimler degildir. Bunlar bakan gozu, kendi disina yonlendiren tablolar. Resim bakani mekanla iliski kurmaya zorluyor. Bu resimlerin ici kadar disi da var. Bu tablolari yaparken ic ve dis arasinda surekli bir gelgit olsun istedim.’’

Yagli boyanin bol kullanildigi ve ayni renk tayfinda dolasan cok katmanli resimler bunlar. Oran, yirtilmamasi icin tuvalini tahta bir zemin uzerinde geriyor, cunku fircayla degil bir lastik silindir ve spatulayla calisiyor. Oran'in calisma teknigini sergi salonunun bir kosesine yerlestirilmis videodan izlemek mumkun. Bu teknigi kullanarak istedigi etkiyi yakalayabilmek icin epey calismasi gerekmis.

‘‘Daha once formlar, bicemler, nesneler vardi resimlerimde, bunlar mekani tanimlamamda da yardimci oluyorlardi. Tabii ki bunlar sayesinde derinligi vermek kolaslasiyordu. Oysa tek renkle ve figur kullanmadan calisirken o resimsel derinligi ve cok katmanliligi verebilmek cok zor. Ben giderek sadelesmeye basladikca, butun bunlardan kurtulmaya, resimlerimi giderek daha az malzemeyle olusturmaya basladim. Bu yeni bir macera ayni zamanda. Benim resim seruvenim de bu maceradan gecti. Beni tam olarak neyin bekledigini bilmedigim bir yoldan gitmeyi tercih ettim.’’

20 Haziran'a kadar izlenebilecek sergi, Ahmet Oran'in bu yeni doneminin urunlerini getiriyor izleyicinin karsisina. Oran, yillardir Viyana'da yasiyor. 1977-80 yillari arasinda uc yil Akademi'de okuduktan sonra Viyana Tatbiki Guzel Sanatlar Yuksek Okulu'na gitmis. ‘‘Biz Akademi'de usta olmanin yolunun eski ustalari en iyi sekilde kopya etmekten gectigini sanarak calisiyorduk’’ diyor, ancak Viyana'ya gidince herkesin kendi bildigi gibi resim yaptigini, kendi kisisel yolunu aradigini gorerek sasirmis ve o da kendi yolunu aramaya baslamis. Bugune kadar sekizi Viyana'da, digerleri Berlin, Linz, Innsbruck gibi kentlerde olmak uzere 15 kisisel sergi acan ve sekiz karma sergiye katilan ve eserlerinden bazilari Linz Modern Sanatlar Muzesi'nde yer alan sanatcinin Turkiye'deki ikinci sergisi. Oran Turkiye'deki ilk sergisini henuz 26 yasinda bir ogrenciyken acmis.

Ilk bakista bu resimlerde rastlanti payinin fazla oldugu dusunulebilir. Oysa Oran, kisa bir sure o tarz calistiktan sonra, resimlerini onceden dusunsel olarak tasarlanmis bir duzlemde gerceklestirmeye baslamis. ‘‘Rastlanti hic yoktur diyemem, ama bunu minimuma indirmeye calisiyorum. Resimlerimde renk var, ama benimkisi renkci bir tavir da degil.’’ diyor ve sergilendigi yerdeki isigin, resimlerdeki farkli derinliklerin ortaya cikmasina olanak verdigini soyluyor.

Bazi tablolarda yer alan ikinci bir duzlem, insana, sanki tablo yirtilmis izlenimi veriliyor. Tablonun uzerinde bir ikinci alan aciliyor. Bu neden?

‘‘Bu felsefi bir boyut katmak ya da bir yorum getirmek amaciyla konmus bir sey degil. Resmin katlarini gostermek, resmin katlardan olustugunu sergilemek amaciyla yaptigim bir sey. Kalin boyayla calistigim icin, son asamada spatulayla cekip, tablonun uzerindeki boyayi kullanarak yarattigim bir etki’’ diyor Oran.

Kucuk boyutta resimler de yer aliyor sergide. Bu resimlerde benzer bir derinligi olusturmanin buyuk boyutlardakilere oranla cok daha zor oldugunu ve bunu ilk kez bu sergi oncesinde basarabildigini soyluyor Oran.

Sergiyi gezdiginizde ister istemez, peki ya bundan sonra, bu tablolar daha ne kadar sadelesebilir sorusu beliriyor zihninizde. Soruyu Oran'a yoneltiyoruz: ‘‘Bunu ben de merak ediyorum. Birtakim acik kapilarim var, ama onlar nereye varacak, bunu zaman gosterecek.’’

Istanbul Milli Reasurans Sanat Galerisi. Tesvikiye Cad. 43-57. Tesvikiye. Tel: (0212) 230 19 76. Fax: 230 86 08.