Depremzedeler sorunlarına çare arıyor

Dün Avcılar'dan yola çıkan depremzedeler Karamürsel, Gölcük, İzmit, Adapazarı, Düzce, Kaynaşlı ve Bolu'ya uğrayarak oluşturdukları konvoyla Ankara'ya vardı. Depremzedeler, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'le Çankaya Köşkü'nde görüştü.

Depremin ardından 2 yıl geçmesine rağmen sorunlarının giderilmediğini belirten depremzedeler, ''Ankara sesimizi duy'', ''Depremi unutma, unutturma'', ''Evimi, işimi, aşımı geri ver'' şeklinde slogan attılar. Alkışlı protestoda bulunan depremzedelerin sorunlarını dile getiren ''Ya hesap ver, ya terk et'',''2 yıl geçti hiçbir şey yapılmadı'', ''Nerede bu devlet artık yeter''yazılı  dövizlerla Güvenpark'ta toplandı. Bu arada aşırı sıcak nedeniyle fenalaşan Nurten Üçtepe Ankara Numune Hastanesi'ne kaldırıldı.

SEZER DOSYAYI  İNCELEDİ

Karamürsel Depremzede DerneÄŸi Yönetim Kurulu üyesi Emrah DurmuÅŸ, Çankaya Köşkü'nde basına kapalı gerçekleÅŸtirilen kabulün ardından yaptığı açıklamada Sezer'in dosyalarındaki bilgilerin hemen hepsini en ince ayrıntısına kadar anlattıklarını bildirdi.Â

Durmuş, "Cumhurbaşkanımıza olan güvenimiz bir kez daha yinelendi. Sayın Cumhurbaşkanımızdan, sorunlarımızın takibi konusunda,ilgili bakanlıklara ve Bakanlar Kurulu'na gereken dosyaların ayrı ayrı iletileceği konusunda söz aldık. Sayın Cumhurbaşkanımız oldukça hoş bir kişi. Çok umutluyuz'' dedi.  Açıklamanın ardından alkışlarla otobüslerine giden depremzedeler Ankara'dan ayrıldılar. 

Depremzedeler toplanan yardımların açıklanmasını, sorumluların yargılanmasını, geçici barınma yardımları uzatılmasını, hak sahipliğinde müracaata ilişkin öngörülen sürelerin uzatılmasını, kalıcı konutların bitirilmesini, depremde kaybolan 2 bin kişinin bulunabilmesi için kimsesizler mezarlığının açılarak DNA testi yapılmasını istiyorlar.

İşte depremzedelerin talepleri ve çözüm bekleyen sorunları.

KALICI KONUTLAR

 Kalıcı konutlar söz verildiği tarihte bitirilemedi, depremzedeler hala prefabrik konutlarda yaşıyor. Kalıcı konutların fiyatları netlik kazanmadı.

 Kalıcı konutların yapıldığı yerler hem şehir merkezine uzak hem de konutların yapımında gerekli özen gösterilmedi. Elektrik ve su problemleri halen çözüme kavuşturulamadı. Sosyal tesisler ve acil sağlık kurumları oluşturulmadan insanların evleri teslim almaları ve oturmaları isteniyor.

 Kalıcı konut ihalesine katılan firmalardan bir kısmında iflaslar yaşandığı için konutlar yarım kaldı.

 Kaynaşlı ilçesi, hala kalıcı konutların yapılmasını bekliyor. Dünya Bankası kredisi ile yapılacak bu konutlara ne zaman başlanacağı bile belli değil.

 İzmit bölgesinde kalıcı konut kuralarında usulsüzlük olduğu iddia ediliyor.

HASAR TESPİT ÇALIŞMALARI

 17 Ağustos ve 12 Kasım depremleri sonrasında yapılan hasar tespit çalışmaları bilimsellikten uzak yapılması pek çok sorunu beraberinde getirdi. Depremzedeler idari mahkemede dava yoluyla bu sıkıntılarını çözümlemeye çalışmaktadırlar.

ONARIM VE YAPI DENETÄ°MÄ°:

 Yeni yapılacak binalara zemin +1 kat imar verilmesine rağmen gelişigüzel yapılan çok katlı binaların onarımı tehlike yaratıyor.

 Orta hasarlı binaların onarımı için verilen tamir ve onarım kredisi çok düşük. Hasarlı binalar potansiyel tehlike oluşturuyor.

 Yapı denetim sistemi ticari ortakların insafına terk edilen bir denetim sistemi.

ALT YAPI ÇALIŞMALARI:

 Depremden sonra büyük hasar gören altyapı onarılamadı. Ödenek yetersizliğinden dolayı yollar yapılmadı. Elektrik ve su kesintilerinın yanısıra prefabrik konutlarda hijyen sorunu yaşanıyor.

HAK SAHİPLİĞİ İÇİN BAŞVURU SÜRELERİ:

 Hak sahibi olabilmek için bu güne kadar tanınmış süreler daha sonrasında tanınan ek süreler yeterli değil. Afet yaşamış insanların psikolojik durumları, yaşadıkları kaos ve belirsizlik içinde haklarını aramaya dair tedirginlikleri dikkate alınmadı.

 Hasarlı binaların 31 Ağustos'a kadar tamir ettirilmesi gerekmektedir. Tamir edilmezse bu konutlar yıkılacak. Oysa ev yapılacak arsaların imar planları çıkmaması nedeniyle kredi kullananlar evlerini yapamadı.

KENDÄ° EVÄ°NÄ° KENDÄ°N YAP (EYY) KREDÄ°SÄ°

 Ev yapanlara verilen kredi kullandırılmasında sorunlar var. Eylül 1999'da ev kredisi için 6 milyar liralık yardım alındı. Bu zaman zarfında yaşanan krizlerle birlikte paranın değeri de düştü. Ev kredisi alanlar bu sorunlar nedeniyle kalıcı konuta geçmek istiyor.

 Kalan arsalar ev yapmaya elverişli değil.

 Yerel yönetimler imar planlarını kısa bir süre önce açıklayabildiler. Bu süreç içerisinde kredi miktarı aynı kaldı. Kalıcı konutların maliyeti EYY kredileri için esas alınmalı.

Ä°MAR PLANLARI VE YENÄ°DEN YAPILANMA:

 İmar planı revizyonları yalnızca yapı yüksekliğine ilişkin bir düzenleme olmaktan çıkarılarak bölge planı eşliğinde iktisadi ve coğrafi diğer unsurlar dikkate alınmalı.

 Planlama çalışmalarında toplumun katılım ve bilgi sahibi olmasına dönük imar mevzuatındaki hükümler geliştirilerek uygulamanın yolları aranmalı.

 Depremin yaşandığı bölgelerin ülkemizin en önemli tarımsal arazilerini kapsadığı gerçeğini ortadan kaldıran ve ileriye dönük daha büyük riskler oluşturacak olan yatırım kararları gözden geçirilerek bölgesel çalışma yapılmalı.

 Mevcut il merkezine belirli uzaklıkta inşa edilen kalıcı konutlar ile yerleşim birimleri arasında boş kalan bölgelerde kaçak yapılaşma ve zaman içerisinde imar planı tadilatları ile kat artışları tehlikesiyle karşı karşıya kalınmaması için planlama şimdiden bütünlük içerisinde sürdürülmeli.

KÄ°RACILARIN KONUT SORUNU:

 Devlet deprem bölgesinde konut sorununu çözmek için kalıcı konut planlaması yapmış ancak bu planlama konut açığı dikkate alınmadan yapılmıştır. Depremden en çok zarar görenler az gelirli ve mülkiyet sahibi olmayan kiracılar. Kira yardımları kesilmiş ve konut açığı nedeniyle kiralar yükselmiştir.

YARDIMLAR

 Geçici yardımlar kesildi. Barınma yardımı yerine prefabrik konutları tercih edenler halen bu imkandan yararlanmakta iken barınma yardımı alan diğer depremzedeler mağdur olmakta.

 Kalıcı konutlar yerleşilebilir ve sosyal donatıları ile kullanılabilir hale gelinceye kadar barınma yardımları devam etmeli.

EĞİTİM-SAĞLIK:

 Eğitim ve sağlıkta uzman personel ihtiyacı bulunuyor.

 Hastanelerde yatak kapasitesi düşük. Bazı hastaneler tamamlanamadığı için hizmete giremedi.

Ä°Åž VE EKONOMÄ°K YAÅžAM:

 Vergiyle ilgili sorunlar, yeni yatırımların yapılmaması ekonomik yaşamın canlanmasını engelliyor. Deprem nedeniyle aldığı krediyi ödeyemeyenler, Bağ-kur primlerini ödeyemediği için sağlık yardımından yararlanamayanlar bulunuyor.

 İşsizlik büyük bir sorun. Pek çok işyeri kapandı, kapanmayanlar ise düşük kapasiteyle çalışıyor ve her geçen gün üretim düşmektedir.

SORUMLULARIN CEZALANDIRILMASI:

 Gerçek sorumluların cezalandırılmaması adalet duygusunu zedeliyor. Deprem davalarının zaman aşımına uğraması kamuoyunu rahatsız ediyor.