Depremin jeologları, krizin ekonomistleri vardı.Şavaşın reyting rekabeti ise emekli paşalar arasında

17 AÄŸustos depreminden sonra o güne kadar hiç kimsenin yüzünü görmediÄŸi yüzlerce deprem uzmanıyla tanışmıştık. Ardından ekonomik kriz geldi, bu TV stüdyolarını ekonomistler doldurdu. Irak Savaşı'yla birlikte yeni ve üçüncü bir uzman dalgasıyla karşı karşıyayız: SavaÅŸ uzmanları. Televizyonlardan her gece artık onların ‘‘kararlı’’ ve ‘‘bilen’’ sesleri yükseliyor.SavaÅŸ uzmanlarının büyük bir bölümü emekli asker. Böyle olması da normal, çünkü konu savaÅŸ, yani askerlerin uzman oldukları alan. Onları emekli büyükelçiler takip ediyor. Akademisyen uzmanlar daha çok uluslararası iliÅŸkiler alanında çalışanlar arasından çıkıyor. Emekli askerlerin bazıları televizyonlarda ‘‘Savunma Danışmanı‘‘ kadrosunda istihdam edilirken, bazıları ‘‘Serbest Danışman’’ olarak farklı kanallarda yorum yapıyor. SavaÅŸa iliÅŸkin tutumlarına bakıldığında bir çok asker uzmanın daha sivil olduÄŸu gözleniyor hatta meslekten generallerin bazen sözkonusu sivilleri dizginlemek için çabaladıklarına bile tanık oluyoruz. Ama en renkli konuÅŸmalar, en ilginç kutuplaÅŸmalar iyice teknik alanlara girildiÄŸinde ortaya çıkıyor. Ä°ÅŸte bir örnek:AV TÃœFEĞİ MÄ° KALAÅžNÄ°KOF MUStüdyoya gelen uzman ya da uzmanlardan önce genel bir deÄŸerlendirme alınıyor. Ardından ekrana gelen görüntüler hakkında detaylı konuÅŸmalara geçiliyor. ÖrneÄŸin, bir köylü Apache tipi bir helikopteri tüfekle vurup düşürdüğünü iddia ediyor. Stüdyodaki uzmanlar ilkin tüfek üzerine aralarında birkaç fraksiyona ayrılıyor. Bazılarına göre tüfek Ä°kinci Dünya Savaşı'ndan kalma bir piyade tüfeÄŸi, bir kısmı bunun KalaÅŸnikof olduÄŸunu iddia ediyor. O sırada müdahale eden spiker bunun basit bir av tüfeÄŸi olduÄŸunu söylüyor. Sonra da Apache'nin bir tüfekle düşürülüp düşürülmeyeceÄŸi üzerine saatler süren bir tartışma baÅŸlıyor. Bu arada bahsi geçen helikopterin 20 milyon dolar olduÄŸunu, zırh kalınlığının 3 santimi bulduÄŸunu, beheri 500 bin dolar olan on füze taşıdığını, ışın radarlarıyla düşmanı uzaktan tespit edip, bu bilgileri pilotun kaskındaki ekrana yansıttığını öğreniyoruz. Silahlardan, bir spor arabadan ya da iyi tanzim edilmiÅŸ bir kış bahçesinden söz eder gibi ballandıra ballandıra söz eden asker uzmanlar yayıncıların da iÅŸine geliyor. Çünkü iÅŸin inceliklerini ve detaylarını çok daha iyi biliyorlar. Böylece konuÅŸacak konularda çeÅŸitlenme oluyor. 24 saatlik kesintisiz cephe ve savaÅŸ yayınlarıyla evlerimize giren bu emekli asker uzmanlar kim? Ä°ÅŸte kısa portreleri. HAKKI BAHA TÃœZÃœNER (Emekli Korgeneral, CNN TÃœRK Danışmanı)Çorba bıçakla kesilmez diyen paÅŸa1961'de Kara Harp Okulu'nu, 1967'de Kara Havacılık Okulu'nu ve 1972'de Kara Harp Akademisi'ni bitirdi. Özel Harp Dairesi ve Kıbrıs'ta Bayraktarlık bünyesinde görev yaptı. 1988'de TuÄŸgeneral oldu. Hava Ä°ndirme Tugay Komutanlığı, Genelkurmay Ä°stihbarata Karşı Koyma Daire BaÅŸkanlığı gibi görevlerde bulundu. 2000 yılında korgenerallikten emekli oldu. Terörle mücadele ve asimetrik savaÅŸ konularında uzman. Halen CNN Türk'te danışmanlık yapıyor. Ilımlı ve akılcı olmasıyla tanınıyor. Sorunun sadece silahla çözülmesinin mümkün olmadığını savunarak, ‘‘Çorba bıçakla kesilmez’’ özdeyiÅŸi akıllara yer etti.EDWARD GREEN MOORE (ABD ordusundan emekli albay, CNN danışmanı)Pentagon referanslı tek yabancı uzmanCNN Türk, yenilik yaparak ekrana bir yabancı uzman çıkardı. 1944 Texas doÄŸumlu olan Edward Green Moore, çalıştığı alanda uluslararası haklı bir şöhrete sahip. Texas Ãœniversitesi'nde uluslararası iliÅŸkiler üzerine eÄŸitim gördü. Daha sonra Virginia ve George State Ãœniversitelerinde bu alan üzerine çalıştı. OrtadoÄŸu ve UzakdoÄŸu üzerine uzmanlaÅŸtı. Savunma ve istihbarat üzerine çok sayıda makale ve kitap yazdı, akademik araÅŸtırmalar yaptı. 1983-1986 yılları arasında Ankara'da savunma ataÅŸesi olarak çalıştı. 1989-1992 döneminde Pentagon'da istihbarat direktörü olarak görev yaptı. Evli, üç çocuk babası.SALÄ°M DERVÄ°ÅžOÄžLU (Emekli Oramiral, NTV)Demokrasiye vurgu yapıyorEski Deniz Kuvvetleri Komutanı olan DerviÅŸoÄŸlu, ekrana çıkan paÅŸalar içinde en sakini ve ‘sivili' olarak dikkat çekiyor. Vurguyu sürekli demokrasiden yana yapıyor. Mevcut savaÅŸtan çok, savaÅŸ sonrasında yeniden kurulacak olan Irak'ın demokratik bir ülke olması için nelerin yapılması gerektiÄŸi konusunda fikir yürütüyor. Aynı zamanda bir OrtadoÄŸu ülkesi olan Türkiye'nin dünya demokrasi liginde 36. sırada olduÄŸuna atıfta bulunarak, ‘‘Ülkemizin demokrasi liginde yükselmesi ve baÅŸta Irak olmak üzere tüm OrtadoÄŸu ülkelerine yol göstermesi gerekir’’ diyor. Bu savaÅŸ sonunda OrtadoÄŸu'daki diktatörlüklerin ve otokratik devletlerin yıkılacağına inanıyor.KEMAL YAVUZ (Emekli Orgeneral, serbest danışman)Treni kaçıracağız demiÅŸti1934 Ä°stanbul doÄŸumlu. 1953'te Kara Harp Okulu'ndan, Silahlı Kuvvetler Akademisi mezunu. Muhtelif karargahlardaki kurmay görevlerinden sonra 6 yıl Harp Akademilerinde Öğretim Ãœyesi olarak görev yaptı. Artvin'de alay komutanlığı, Kara Harp Akademisi Komutanlığı, Kıbrıs'ta Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, Mekanize Tümen Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Harekat BaÅŸkanlığı, Trakya Kolordu Komutanlığı yaptı. 1. Körfez Savaşı sırasında, GüneydoÄŸu Anadolu'da 2. Ordu Komutanı'ydı. Son görevi, 1992-1994 arasında Harp Akademileri Komutanlığı oldu. AkÅŸam Gazetesi’nde köşe yazan Yavuz, makalesinde ‘‘savaÅŸa girmemiz zorunlu hale gelince treni kaçırmış olacağız’’ demiÅŸti. EDÄ°P BAÅžER (Emekli Orgeneral, serbest danışman)Kuzey Irak stratejisini önceden bildiEski 2. Ordu Komutanı olan BaÅŸer, 16 Ocak 2003'te katıldığı bir söyleÅŸide Türk ordusunun göç dalgasını engellemek ve savaÅŸ sonrası istikrarı saÄŸlamak için Kuzey Irak'a 100 kilometre gireceÄŸini öne sürmüştü. BaÅŸer, bu söyleÅŸide Türkiye'nin ABD'nin yanında savaÅŸa girmesi durumunda Türk savaÅŸ uçaklarının da kullanılabileceÄŸini belirtmiÅŸ ve ordunun Kuzey Irak'a 150 bin askerle gireceÄŸini öne sürmüştü. SavaÅŸ baÅŸladıktan sonra BaÅŸer'in öngörüleri bir anlamda doÄŸrulandı.ŞİNASÄ° DEMÄ°R (Emekli TuÄŸgeneral, CNN TÃœRK danışmanı)Serinkanlı derin analizci1948 Malatya doÄŸumlu. 1968'de Kara Harp Okulu, 1978'de Kara Harp Akademisi ve 1983'te Silahlı Kuvvetler Akademisi'nden mezun oldu. Türkiye ve Napoli'deki NATO karargahlarında görev yaptı. Birinci Körfez Savaşı'nda Ä°talya'nın Afsouth NATO karargahında harekatı takip etti. Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Kurmay BaÅŸkanı'yken tuÄŸgeneralliÄŸe terfi etti. Bu arada Mary Land Ãœniversitesi’ni de bitiren Demir halen California Ãœniversitesi'nin OrtadoÄŸu Çalışmaları Merkezi'nin de üyesi. CNN Türk'te savunma danışmanlığı yapıyor. ARMAÄžAN KULOÄžLU(Emekli Tümgeneral, TRT danışmanı)Irak coÄŸrafyasını en iyi o biliyorASAM Jeopolitik ve Strateji AraÅŸtırmaları Masası BaÅŸkanı ve Emekli Tümgeneral ArmaÄŸan KuloÄŸlu, savaşın baÅŸlamasından bir ay kadar önce ‘‘Türkiye müdahalenin içinde olmalıdır. Türkiye kendi güvenliÄŸini saÄŸlamak için mutlaka Kuzey Irak'ı iÅŸgal etmek zorundadır. Biz ona 'kontrol altına almak' diyoruz. Ama bu bir iÅŸgaldir’ diyerek dikkatleri üzerine çekti. TRT-ASAM iÅŸbirliÄŸiyle yapılan programda harita karşısında yaptığı detaylı deÄŸerlendirmelerde Irak coÄŸrafyası hakkında en bilgili uzman olduÄŸu anlaşıldı.VE DÄ°ÄžER EMEKLÄ° ASKER UZMANLARHava Korgeneral Orhan Keçe (NTV) Tümgeneral Rıza KüçükoÄŸlu (NTV)Orgeneral Necati Özgen (Serbest)Korgeneral Suat Ä°lhan (Serbest)Tümgeneral Yavuz Ertürk (Serbest)Korgeneral Hasan Kundakçı (ASAM)Tümgeneral YaÅŸar Karagöz (ASAM)TuÄŸgeneral Dinçer Özdamar (ASAM)TuÄŸgeneral Yavuz Ölçen (ASAM) Kurmay Albay Yılmaz Aklar (TRT-ASAM)Kurmay Albay Mustafa Küçükçakır (ASAM)Â