Deprem konutlarında baca sorunu

Yeni yerleşim bölgesi Camili Mahallesi'nde 14 Şubatta bir bebeğin öldüğü doğal gaz zehirlenmesinin ardından Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığına sunulan bilirkişi incelemesinde, ölüm olayının bitişik olarak inşa edilen kombi bacası ile aspiratör bacası arasındaki zehirli gaz sızıntısından kaynaklandığı belirtildi.

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Dünya Bankasınca Camili, Karaman ve Korucuk mahallelerinde depremde evleri hasar görenler için yaptırılan 8 bin 200 konutun tamamında aynı sorunun bulunduğu ortaya çıktı.

Gelişmeler üzerine toplanan Sakarya Hıfzıssıhha Kurulu, 1 Ekime kadar bölgedeki tüm kombi bacalarının yenilenmesi veya mevcut kombilerin hermetik (yalıtımlı) kombilerle değiştirilmesi kararı aldı. Bu süre içinde yenileme veya değiştirme işlemi yaptırılmayan konutların doğal gazı kesilecek.

“TUĞLADAN YAPILAN BACALAR 6 YILDA DEFORME OLDU”

Adapazarı Gaz Dağıtım AŞ (AGDAŞ) Genel Müdürü Kenan Demir, yeni yerleşim bölgesindeki 8 bin 200 konuta 6 yıl önce doğal gaz verilmeye başlandığını hatırlattı.

AGDAŞ'ın doğal gaz verilmeden önce bacalarda tüm kontrolleri yaptırdığını, 6 yıl içinde bacaların kombiden çıkan su buharından etkilenerek sızdırmazlık özelliğini kaybetmiş olabileceğini belirten Demir, şöyle konuştu:
“Tuğladan yapılan bacalar 6 yılda deforme oldu. Bu yılın şubat ayında ilk kez bir bebek öldü. Makine Mühendisleri Odasının ve teknik heyetin yaptığı incelemede sorunun iki şekilde çözülebileceği yönünde mutabakat oluştu. Bacalı kombiler ya hermetik kombilerle değiştirilecek ya da standartlara uygun şekilde bacalar paslanmaz krom çelik sacla kaplanacak. Kamuoyunda yanlış algılama var. Sorunun çözüm yolu olarak sadece kombinizi değiştirin demiyoruz, sorunun iki türlü çözümü var.”

Kombilerini pazarlamak isteyen firmaların kapı kapı dolaşarak vatandaşları yönlendirmeye çalıştığını ifade eden Demir, şunları söyledi:
“Bu sefer de vatandaşlar 'AGDAŞ hermetik kombileri millete pazarlamak istiyor' diye düşünüyor. Böyle bir şey yok. Bacalar içinde geçmeler oluşmaya ve belirli bir kısmı erimeye başlamış. Çoğu baca da eğri büğrü yapılmış. TSE standardına göre bacalar 13 santimetre olması gerekirken bazı bacalar 10 santimetre çapında. kIlıf boru geçirilebilmesi için bazı bacaların kırılıp yeniden yapılması zorunluluğu var. 1 Ekime kadar 8 bin 200 konutta gerekli düzenlemeler yapılmadığı takdirde vatandaşlarımızın can güvenliği için binaların gazını keseceğiz. Hiçbir firma gaz satacağı bir düzeneğin gazını kapatmak ister mi? İnsanların canı bizim için paradan daha kıymetli.”

TMMOB Makine Mühendisleri Odası Sakarya İl Yürütme Kurulu Başkanı Kazım Arslan ise yeni yerleşim bölgesindeki sorunun tamamen bacalardan kaynaklandığını belirtti.

Binalar inşa edilirken bacaların doğal gaza uyumlu yapılmadığını kaydeden Arslan, şunları kaydetti:
“Bu konutların hiçbirinin bacası doğal gaza uyumlu yapılmadı. Konutlardaki bacaların doğal gaz standardına uygun olup olmadığı veya evlerde kullanılmak üzere seçilen bacalı cihazların standartlara uygun olup olmadığı düşünülmedi. O günün şartlarında kontrol Bayındırlık ve İskan Bakanlığına aitti. Bu işin sorumlusu Bayındırlık ve İskan Bakanlığıdır. Bacalar evin nefes borularıdır. Nefes boruları tıkalıysa karbonmonoksit gazı ortama sızar ve öldürücü etkisi çok yüksektir. Dozu yükselince 1 dakika içinde insanları öldürebilir. Bu risk şu anda o bölgede var.”

Arslan, kombi değişiminin tesisat değişimiyle birlikte ortalama 2 bin 200 TL'ye mal olduğunu bildirdi.
3 yıldır Karaman Kalıcı Konutları'nda yaşayan Selcan Ünal ise İl Hıfzıssıhha Kurulunun aldığı karardan bir hafta önce kombisinin arızalanması nedeniyle yeni bacalı kombi aldığını belirtti.

Bin 500 TL ödeyerek aldığı bacalı kombinin 1 Ekime kadar hermetik kombiyle değiştirilmesi gerektiğini kaydeden Ünal, şöyle konuştu:
“AGDAŞ 1 Ekime kadar bacanın yenilenmesini veya kombinin değiştirilmesini istiyor. Ne yapacağız bilmiyorum. Çelik boru döşememiz gerekiyor ama bacamız dar olduğu için çelik boru döşenemiyor. Bu nedenle kombinin hermetik kombiyle değiştirilmesi gerekiyor. Aldığım bir haftalık kombiyi firmaya iade etmek istedim ama firma kombinin kullanıldığı gerekçesiyle geri almadı. Mağduruz. Şimdi 1 Ekime kadar 2 bin 200 TL ödeyerek nasıl yeni kombi alayım?”

Camili Mahallesi'nde, 14 Şubatta, Bilgehan Engür ile çocuğu Bayram Ali Engür doğal gazdan zehirlenerek hastaneye kaldırılmış, 1 yaşındaki Başram Ali Engür ölmüştü.