Denizli'de keşfedildi: Zeynek Değneği

EÜ Botanik Bahçesi Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürü ve Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım ile doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl tarafından yeni bir bitki türü keşfedildi. Denizli il sınırlarında yer alan Babadağ zirvesi civarlarında yayılış gösteren, halk arasında ismi 'Çiçekli değnek' olarak bilinen yeni bitki türüne 'Zeybek değneği' ismi verildi. Bitkinin bilimsel adı ise 'Asyneuma yildizianum' oldu. Bitkinin keşfediliş sürecini anlatan Prof. Dr. Yıldırım, "Doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl ile birlikte bölgede gerçekleştirdiğimiz keşif çalışmaları neticesinde karşılaştığımız bu bitki türünün mevcut bilinen hiçbir türe benzemediğini fark ettik ve tür üzerinde çalışmalara başladık. Saha çalışması esnasında elde edilen örnekler üzerinden ayrıntılı laboratuvar ve literatür çalışmaları yaptıktan sonra bu popülasyonun henüz bilim dünyasında ismi olmayan yeni bir tür olduğu sonucuna vardık. İngiltere'nin Londra kentinde bulunan Kew Botanical Gardens bünyesinde hizmet veren 'Kew Bulletin' isimli bilimsel taksonomi dergisine hazırladığımız makaleyi gönderdik. İşleme alınan makalenin yakın zaman önce yayınlanması ile bu yeni tür 'Asyneuma yildizianum' olarak isimlendirildi. Türün adı, Emekli Botanik Profesörü Bayram Yıldız'ın onuruna isimlendirildi. Prof. Dr. Bayram Yıldız, Türkiye'deki Asyneumalar üzerine birçok çalışma yapmış, emeklilik hayatı sonrası bilimsel çalışmalarına devam eden aktif bir akademisyendir" ifadelerini kullandı.

'BİTKİNİN YETİŞME ALANINDA TAHRİBAT SÖZ KONUSU'

Türün özelliklerinden bahseden Prof. Dr. Yıldırım, "Asyneuma cinsinin çeşitlenme ve orijin merkezi Türkiye'dir. Dünya genelinde 34 türe sahiptir. Asya, Kuzey Afrika, Doğu Avrupa ve Kuzey Afrika'da yayılış gösterir. Ülkemizdeki Asyneuma tür sayısı ise keşfedilen bu yeni türle beraber toplam 23'e yükselmiş ve endemizm oranının ise yüzde 70'e civarındadır. Zeybek Değneği'nin, bugüne kadar yapılan saha çalışmalarında sadece Denizli Babadağ sınırlarında yayılış gösterdiği ve popülasyonlarının özellikle keçi ve koyun sürüleri tarafından ciddi tahribata uğradığı tarafımızca tespit edildi. Ayrıca alanda maden çalışmaları için açılan yollardan dolayı türün habitatı ve popülasyonu üzerinde büyük bir tahribat var. Türün neslinin korunması adına eylem çalışmalarının başlatılması oldukça büyük önem arz ediyor" diye konuştu.

EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak ise saha, laboratuvar ve literatür araştırmalarının ardından yeni bir bitki türünü bilim dünyasına kazandıran Prof. Dr. Hasan Yıldırım'ı ve ekibini tebrik ederek başarılar diledi.