Denizin yuttuğu umut yolcuları bienalde

Bienalin Genel Sanat Yönetmeni ve küratörlerinden Beral Madra, Londra'da yaşayan Lemos'un, 2009'dan beri bu yapıt dizisi üzerinde çalıştığını söyledi.
Madra, Lemos'un, eşi denizci olduğu için deniz meselesine ilgiyle baktığını belirterek, Ege Denizi'nin, 2000'lerden bu yana yasadışı insan kaçakçılığının neredeyse merkezi haline geldiğini öne sürdü.

Yakın dönemde ölümler olduğunu, hata Çanakkale'den yola çıkarken geri çağrılanların bulunduğunu hatırlatan Madra, bunun son derece gündemde olduğunu ve çözülmediği için de herkesin bundan utanç duyduğunu söyledi. Madra, sanatçının bu yolculuklarda hayatlarını kaybeden insanlara bu şekilde dikkat çektiğini belirtip, "Sanatçı, kaderi belli olmayan bu yolculukta bu insanları anmak gerektiğini düşündü ve 2009'da Atina yakınında, kaçak insan taşımış ve terk edilmiş 4 dev tekneyi sergiledi" dedi. Madra, Lemos'u İstanbul'a da davet ettiğini aktardı.

Bu kapsamda Bilgi Üniversitesi'nin bahçesinde 2 büyük teknenin bulunduğunu, Berlin'in Brandenburg Kapısı'nın önünde de 4 tekneyi sergilediklerini dile getiren Madra, sorunu uluslararası ortama, sanat yapıtlarıyla duyurmaya çalıştıklarını ifade etti. Madra, şöyle konuştu:

"Lemos'u, bu sergiye de davet ettim. Bienal kapsamında burada da bir tekne sergileniyor. Buradaki teknenin üzerinde madeni küçük levhalar var. Her bir levhanın üstünde bu yolculukta ölen insanların adı ve doğum yerleri var. Bunları gümrük arşivlerinden çıkardık. Bin adet var bu teknenin üzerinde. Bunları tek tek dizdik. İnsanlar böyle bir kader yolculuğuna çıktıklarında üzerlerinde tılsımlar, nazar boncukları taşır, kendisine kötülük gelmesin diye. Burada da Yunanistan'da geleneksel olarak kullanılan 'Fatma'nın eli' olan simge de var. Bu koruyucu bir tılsımdır. Türkiye'de her yerde turistik olarak satılıyor. Bu insanları çıktıkları yolda yalnız ve yalnız Allah koruyor, tanrıları koruyabiliyor. Başka hiç kimse korumuyor bu insanları."

Lemos'un, 3 Kasım'a kadar sürecek bienalde de bu olaya tekne ile dikkat çektiğini vurgulayan Madra, sanatçının sergilenen tekneyi Çanakkale Belediyesi'ne armağan ettiğini söyledi.

Alabora olan teknelerin sahillerde terk edilmiş olarak bulunduğunu anlatan Madra, "Burası da tam Avrupa'ya çıkış yolu. Belki de alabora olan ve üzerlerinde bu yolculuklarda hayatını kaybetmiş insanların isimlerinin bulunduğu bu tekneler, gelecek kuşaklara bu konuyu anlatacak, 'Böyle bir insanlık dramı yaşandı' diye" dedi.