Denetçi raporlarında neler var?

Blix’in raporuIrak, deneme düzeyinde geliÅŸtirdiÄŸi düşük kaliteli bir kaç ton VX zehirli gazın 1991 yazında imha edildiÄŸini bildirdi. Bu gazın silaha dönüştüğü yolunda belirtiler var. BaÄŸdat'ın silah bildirimi, 6 bin 500 kimyasal silah baÅŸlığının nerede olduÄŸunu açıklamakta yetersiz. BaÄŸdat'ın 170 km güney batısında 122 milimetrelik kimyasal roket baÅŸlıkları bulundu. Irak, bunların Körfez Savaşı'nda depolanan 2 bin baÅŸlık olduÄŸunu bildirdi. Bu buzdağının su üstündeki ucu olabilir. Birkaç roketin bulunması sorunu çözmez. Bilinmeyen binlercesini gizleyebilir. Irak, bunların araÅŸtırılması için bir komite kurduÄŸunu bildirdi.Irak 8 bin 500 litre anthrax biyolojik silah ürettiÄŸini, hepsini 1991'de imha ettiÄŸini bildirdi. Bazı belirtiler Irak'ın bu miktardan fazlasını üsrettiÄŸi yolunda. Geçen Aralık'ta Irak'ın 650 kg zehirli bakteriyi bildirmediÄŸini açıkladık.Irak, sıvı yakıtlı Al Samoud-2 ve Al Fatah füzeleri üretti. Onay verilen 150 km menzile raÄŸmen bunların 183 ve 161 km menzilli olduÄŸu saptandı. Füzeler, henüz geliÅŸtirme aÅŸamasında olduÄŸu söylenmesine raÄŸmen, Irak Hava Kuvvetleri'ne teslim edilmiÅŸ. Irak, geçen Aralık'a kadar Al Samoud-2 için 380 rokot motoru ithal etmiÅŸ.BaÄŸdat, denetimlere yardımcı olması amacıyla talep edilen U-2 casus uçaklarına güvenlik garantisi vermiyor. BaÄŸdat'ın, 12 bin sayfalık silah bildiriminin doÄŸru olduÄŸuna dair daha fazla bilgi vermek için çaba sarfetmesi, denetçilerden belge saklamaması gerek.Üç soru yanıtsız kaldı: 1. BildirilmemiÅŸ ne kadar BM kararlarına aykırı silah malzemesi bulunuyor? Bunların bazılarının Körfez Savaşı öncesinden bozulmadan kalmış olması mümkün. 2. BM kararlarına aykırı olarak hangi silahlar elde edildi ya da üretildi? 3. Uluslarararı toplum gelecekte herhangi bir kitle imha silahının elde edilmesini ya da üretilmesini nasıl önleyebilir?El Baradey'in raporu1991-1994 arasında Irak'ın nüklear silah programı saptandı, yüksek güçlü uranyum ve plutonyuma el konuldu.Kesin olmamakla beraber, Irak'ın nüklear silah üretimi yapacak durumda olduÄŸunu gösteren bir belirti yok. Denetçiler Iraklı bilimadamı, teknisyen ve müdürlerle habersiz giderek görüşmeler yaptı.Irak, ‘‘HMX’’ denilen yüksek patlayıcı maddeleri sadece madenlerde kullanıyor.Â