Demokrasi soruları

Gauck, ‘Twitter, YouTube’un neden yasaklandığı, Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’ın konuşması ve hükümetin medyaya neden güç kullandığını sorarak, “Şimdiki hükümetin olağanüstü güçlü seçim zaferi ile bu kadar büyük bir güce sahipken yargıya müdahalesi gerçekten demokrasiyi güçlendirecek mi? Hükümet yargıya karşı neden girişimde bulunuyor?” diye konuştu. Gül, Gauck’un bu sorularını “Tavsiye mi, hakaret mi” olarak algıladığını soran Alman gazeteciye şu yanıtı verdi:

“Hiçbir ülke kendisinin mükemmel olduğunu iddia etmemeli. Almanya’da aşırı sağcıların katlettiği insanlar ve uzun süre bunların aileleri cinayetle suçlandıktan sonra nasıl utanacak durumlarının ortaya çıktığını bildiğimiz gibi ırk düşmanlığı yapıldı. Nasıl Avrupa’da bunların olduğu gerçekse, bunlar AB’ye yakışır mı dediğimizde yakışmayan vasıflarsa bizde de bazı olumsuzluklar var. Bunları da o şekilde görmek gerekir. Önemli olan noksanlıkların farkında olmak ve düzeltmek için azimli olmaktır.”

’HİÇBİR LİDER ONUN KADAR AÇIK ELEŞTİRMEDİ’

ERDOĞAN’A SORACAĞIM

Bir gazetecinin Başbakan Erdoğan’ın uluslararası eleştirileri çok önemsemediğini belirttiğini hatırlatması üzerine Gauck, Erdoğan ile bir araya geldiğinde ona saygı ve takdirini ifade edeceğini ve başarılı bir politikacıyla buluşmaktan ve onun yanıtlarını duymaktan mutluluk duyacağını söyledi. Gauck, “Ancak, bu hükümetin tehdit altında olmadığını düşünüyorum. Güçlü ve seçimlerle meşruiyet kazanmış bir hükümet ve bu nedenle rahat olabilir. Bunu mutlaka ifade edeceğim” diye konuştu. Gül’ün, dün Çankaya Köşkü’nde ağırladığı Gauck, ortak basın toplantısında konuştu:

GÜL’ÜN BAKIŞ AÇISI

“Almanya’da şunu tespit ettik: Cumhurbaşkanı kendi bakış açısına sahip ve kamuoyunda ifade ediyor. Almanya’da yabancı düşmanlığına karşı faal binlerce dernek var. Bunlar olmasa yabancı dostlarımdan hesap sormalarını beklerdim. Açıklık ve dostluğumuz tehlikeye atılmamalı.

AB OLUR MU, BİLMİYORUM

Gül’den duyduğumuz AB değerlerine kesin bağlılık ifadesi bizi memnun etti. AB’de birleşmiş değiliz. Ne zaman olacağını, olup olmayacağını bilemiyoruz. Türkiye’ye tutumumuz olumlu. Türkiye’nin hızlı üyeliği konusunda bazı tereddütler var.

(Erdoğan’ın 24 Nisan mesajında özür ve soykırım ifadelerinin yer almaması) Özgüveni olan bir toplumun göstergesi. Başbakan gibi muhafazakâr politikacının yeni bir tarzı ifade etmesi olumlu ve yeni bir sayfa. Kelimeleri seçerken sansür uygulanmamalı. Cumhurbaşkanı ile azınlıklarla barışma, Kürtlerle, Alevilerle yeni bir ilişkinin gelişmesi gibi unsurlara değindik. Alman milleti için de kendi geçmişiyle yüzleşmek Almanya’yı daha zayıf kılmadı. Suçumuzu, üzüntümüzü utancımızı ifade ettik.”

GÜL, DESTEK İSTEDİ

Gül de özetle şu mesajları verdi: “Türkiye’nin yeni fasılları açması ile ilgili destek talep ettim. Açık, dürüst konuşmak gerekir. Türkiye son 10 yıl içinde olağanüstü siyasi, demokratik, hukuk reformları yapmış bir ülke. Hiçbir ülke kendisinin mükemmel olduğunu iddia etmemeli. Önemli olan noksanlıkların farkında olmak ve düzeltmek için azimli olmaktır.”

Hukuk tehlikedeyse sesimi yükseltirim

GAUCK, ODTÜ’de de eleştirilerine devam ederek, “İtiraf ediyorum gelişmeler beni korkutuyor” dedi. “Söylediklerimi içişlerine müdahale olarak algılamayın” diyen ve ODTÜ öğrencilerine, “Yerleşkenizin açık ve liberal görüşlerin yeri olduğunu duydum” diye seslenen Gauck, özetle şunları söyledi: “Hükümet kararları kendi lehine etkilemeye veya hoşnut olmayacağı kararlardan kaçınmaya çalışırsa yargı bağımsızlığı hâlâ güvence altında olur mu diye soruyorum. Bir demokrat olarak, kendi ülkem olmasa da ne zaman hukuk devletinin tehlike altında olduğunu görsem o zaman sesimi yükseltirim. Son zamanlarda birçok kişiden, demokrasiye tehdit oluşturduğu şeklinde algıladığı bir yönetim üslubundan ötürü hayal kırıklığı, burukluk ve öfke ifade eden sesler de duyuyoruz. Örneğin insanların nasıl bir yaşam tarzını benimsemeleri gerektiğine ilişkin bir müdahale söz konusu olduğunda, hayatları üzerinde daha güçlü bir gizli servis kontrolü amaçlandığında, sokak protestoları zor kullanılarak bastırıldığında hatta bu yüzden insanlar canından olduğunda. İtiraf ediyorum; bu gelişmeler beni korkutuyor. Özellikle de fikir ve basın özgürlüğü kısıtlandığı için. Eleştirel bakış açısına sahip gazetecilerin işten çıkarıldığını hatta yargılandığını; gazetelere yayın yasağının getirildiğini ve yayıncıların hukuki baskı altına alındıkları zamanı yaşıyoruz. Oysa ki kapsamlı şekilde bilgilendirmek ve bilgilendirilmek özgür ve demokratik toplumun iki ana şartıdır.”

CHP’ye Alevileri sordu

Gauck, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu da kabul etti. Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu bilgi verdi: “Muhalefetin güçsüz olduğu algısı bulunduğunu söyledi. Aleviler konusunda sorular sordu. ‘Cem evlerinin Almanya’da resmen ibadet yeri kabul edildiğini, bunun Türkiye’de olmamasını hayretle karşıladığını’ söyledi.”

Gauck, Anıtkabir’i hayat arkadaşı Daniela Schadt ile ziyaret etti. Ardından Başbakan Erdoğan’ı kabul etti, bir açıklama yapılmadı.

Köşk’te Almanya misafirleri

Abdullah Gül ve eşi Hayrünnisa Gül, Cumhurbaşkanı Gauck ve Daniela Schadt onuruna Çankaya Köşkü’nde akşam yemeği
verdi. Eski hakem ve futbol yorumcusu Marcus Merk, Alman oyuncu Wilma Elles ile Almanya doğumlu oyuncu Fahriye Evcen ve müzisyen Rafet El Roman da davetliler arasındaydı.