OluÅŸturulma Tarihi: Mart 13, 2005 00:00
2003’te Fırat Delibaş’ın çetesi büyük bir operasyonla çökertildiÄŸinde, Ä°stanbul’da kapkaç ve yankesicilik olaylarında ilk baÅŸta bir düşüş gözlendi. Ama Delibaş’ın yerinin dolması uzun sürmedi. Diyarbakırlı DelibaÅŸ gitti yerine baÅŸkaları geldi.Polis kayıtlarına göre ÅŸimdi Ä°stanbul’da kapkaç ve yankesicilik yapan 200’e yakın çocuÄŸun dahil olduÄŸu 30’a yakın grup var. Ãœstelik bu sefer yepyeni bir örgütlenme modeliyle. Çocuklardan oluÅŸan kapkaç çeteleri, terör örgütleri gibi daha küçük gruplar halinde ve birbirlerinden habersiz çalışıyorlar ve ilk iki aylık sonuçlar karşılaÅŸtırıldığında, özellikle gasp ve soygunda çocuk suçlarında artış geçen yıla göre neredeyse yüzde 50’lere varıyor. Ä°stanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah ise suçla mücadelede polis sayısının azlığından ÅŸikayet ediyor.Ä°stanbul’daki kapkaç ve hırsızlık olayları, özellikle son yıllarda ortaya çıkan bir çete nedeniyle daha da yoÄŸunlaÅŸmıştı. ÇoÄŸunluÄŸu GüneydoÄŸu illerinden getirilen çocuklardan oluÅŸan bir grup, baÅŸta BeyoÄŸlu, tüm kenti esir almıştı. Polis, iÅŸler iyice çığrından çıkınca kapkaç olaylarını ilk defa adi suç deÄŸil, çete kapsamında deÄŸerlendirmeye baÅŸladı ve 29 Ekim 2003’te 500 kiÅŸinin katıldığı büyük bir operasyon yaptı. 30 eve baskın gerçekleÅŸtirildi, 110 kiÅŸi gözaltına alındı. Yakalanan Fırat DelibaÅŸ, GüneydoÄŸu’dan kaçırılarak getirilen, kendi rızalarıyla katılan ya da aileleri tarafından kiralanan küçük çocukları kullanarak büyük bir kapkaç çetesi kurmuÅŸtu. Delibaş’ın cezaevine girmesiyle suç oranlarının bir anda düşeceÄŸini düşünenler yanıldı. Çünkü liderleri cezaevine konan küçük yaÅŸtaki kapkaççılar, savcılık kapısından serbest bırakıldıktan sonra iÅŸlerine geri döndüler.Diyarbakırlı Fırat DelibaÅŸ, adını ilk olarak 2002’de Derya Tuna’nın vurulması olayında duyurmuÅŸtu. Özellikle bu olayla memleketinde efsane haline gelen DelibaÅŸ, iÅŸlerini büyütmek için kendisini Robin Hood gibi gören çocukları kullanmaya baÅŸladı. DelibaÅŸ onlar için, Ä°stanbul’daki zenginlerin haram paralarını alan bir kahramandı.ÇOCUKLARI AÄ°LELERÄ° AYDA 250 YTL’YE KÄ°RALIYORSabıkalı çocukların bazıları kendileri kaçıp Ä°stanbul’a gelirken, kimileri GüneydoÄŸu illerini kol gezip yetenekli eleman arayan Delibaş’ın adamlarınca kaçırılarak getirildi. Åžaşırtıcı olan ise bazı çocukların, ailelerinden aylık 250 milyon liraya kiralanmasıydı. Adaylar özellikle yaşı büyük olan ama nüfusa geç kaydedilen çocuklardan seçiliyordu. Hem daha güçlülerdi hem de küçük gözüktükleri için tutuklanmıyorlardı.DelibaÅŸ yakalandıktan sonra da bu sistem ortaya çıkan baÅŸka çete liderlerince devam ettirildi. Delibaş’a çocuk gönderen kiÅŸiler, ÅŸimdi yenilerine kaynak saÄŸlıyor. Özellikle Diyarbakır’da, tren garlarında ve otobüs terminallerinde yapılan kontroller bile bu transferleri etkilemedi. Ä°stanbul’daki kapkaç çeteleri, Tarlabaşı’nı kısmen terk etti ancak onun yerine NiÅŸanca, Kumkapı, Horhor gibi semtlerde yoÄŸunlaÅŸtı. Polise göre, ÅŸu anda Ä°stanbul’da kapkaç ve yankesicilik faaliyetlerini sürdüren 200’e yakın çocuÄŸun dahil olduÄŸu yaklaşık 30’a yakın grup var. TERÖR ÖRGÃœTLERÄ° GÄ°BÄ° ÖRGÃœTLENÄ°YORLARPolis, Fırat Delibaş’a yapılan operasyondan sonra çetelerin yapılaÅŸmasının da deÄŸiÅŸtiÄŸini söylüyor. Kapkaç çeteleri, terör örgütleri gibi daha küçük gruplar halinde ve birbirlerinden habersiz çalışmaya baÅŸlamışlar. 3-4 kiÅŸiden oluÅŸan kapkaçcı timinin başına çocukları kontrol edecek ve parsayı toplayacak bir kiÅŸi yerleÅŸtiriliyor. Çocuklar varoÅŸ semtlerdeki bekar evlerinde barındırılıyor. Liderler çocuklardan ayrı yerlerde kalıyor. ÇoÄŸu, kim için çalıştığını bile bilmiyor. Böylelikle hem polis lidere ulaÅŸamıyor hem de bir grup yakalansa bile diÄŸerleri faaliyetlerini sürdürüyor.Grupların aylık en az 20-30 bin YTL gelirleri olduÄŸu belirtiliyor. Ä°ÅŸlerinde baÅŸarılı olan çocuklar, diÄŸer gruplarca kaçırılabiliyor. Bunun yüzünden gruplar arasında çatışma dahi çıkıyor. Belli sınırlar içinde çalışmayan çeteler, istedikleri yerde faaliyet gösterebiliyor.YERÄ°NE BAÅžKA ÇETELER KURULDUFırat Delibaş’ın çetesinin çökertilmesinin ardından, kapkaç ve yankesicilik olaylarında ilk baÅŸta bir düşüş gözlendi. Ama Delibaş’ın yerinin dolması uzun sürmedi. Diyarbakırlı DelibaÅŸ gitti yerine Siirtli Naci, Bingöllü Gani, Siirtli Murat Bayraktar, Batmanlı Ä°brahim Adıyaman, Diyarbakırlı Mehmet Salih Bozan ve Diyarbakırlı Mahmut DoÄŸru gibi isimler geldi. 2005’İN Ä°LK Ä°KÄ° AYINDA iSTANBUL’DA ADLÄ° Ä°ÅžLEM GÖREN ÇOCUKLARNüfus artarken azalan polis sayısı Ä°stanbul’a yetmiyorÄ°stanbul Emniyet Müdürlüğü’nden yılda 6 bin 500’e yakın polis ayrılırken, yerlerine 2 yıllık Polis Meslek Yüksek Okulları’ndan mezun 5 bin memur geliyor. Bu yüzden 2001 yılında 30 bin 263 olan polis sayısı 2004’te 27 bin 376’ya kadar düştü. Sokakta görev yapan polis sayısı ise toplam personelin sadece yüzde 23’ünü oluÅŸturuyor. Devriye gezen bu 6 bin 289 polis, günde üç vardiya ile çalıştığından sokakta aynı anda en fazla 2 bin polis aktif (önleyici hizmet) olarak görev yapabiliyor. Ä°stanbul gibi bir metropol için önleyici hizmet yapan bu polis sayısı çok az. Bu sayının en az 10 bin olması gerekir. Ama ne yazık ki, Ä°stanbul’da nüfus artmasına raÄŸmen polis sayısı her yıl düşüyor.Aralarında 150’nin üzerinde sabıkası bulunanlar varKapkaç ve yankesicilik çeteleriyle mücadelede yaÅŸadığımız en büyük sıkıntı, çete üyelerinin yaşı küçük çocuklardan oluÅŸması. Aralarında 150’nin üzerinde sabıkası bulunanlar bile var. Ama yaÅŸları küçük olduÄŸundan serbest kalıyorlar. Ailelerine teslim ediyoruz, bir hafta içinde geri dönüyorlar. Bazı çocukları 10 kez ailesine teslim ettik yine geldi. Bu konuda bazı ailelere de iÅŸlem yaptık ama bir cezası yok ki. Aileler ve çocukların çoÄŸu korku ve baskı yüzünden bu adamlardan ÅŸikayetçi olamıyor. Liderlerini yakalasak bile çocuklar dışarıda iÅŸlerine devam ediyor.ÇETE ÃœYESÄ° ÇOCUKLAR ANLATIYORHırsızlık yapmadığım zaman dövüldümDiyarbakır’dan 1 yıl önce Özgür Aytaç tarafından getirildiÄŸini söyleyen 16 yaşındaki Åž.G. polisteki ifadesinde yaÅŸadıklarını şöyle anlatıyor:‘Hırsızlık yapmak istemediÄŸim için polise sığındım. Beni aileme teslim ettiler. Ama Orhan ve DoÄŸan isimli ÅŸahıslarla yine Ä°stanbul’a geldim. Ramazan Rona isimli bir kiÅŸinin yanına götürüldüm. Hırsızlık yapmak istemediÄŸimi söyleyince, bu sefer Mehmet Polat isimli kiÅŸiye götürdüler. Süleyman ve Mehmet Polat beni hırsızlık yapmaya zorladı. Yapmadığım zaman dövüldüm.’Bıçak zoruyla çalıştırdılar16 yaşındaki M.A. ise arkadaşı E.A ile Ä°stanbul’a gelirken tanıştıkları Süleyman isimli kiÅŸinin kendilerini Mehmet Polat’ın yanına getirdiÄŸini anlatarak ÅŸunları söylüyor: ‘Beni bir yere yerleÅŸtirdiler. Burada 8-9 kiÅŸi birlikte kalmaya baÅŸladık. ÇeÅŸitli semtlerde hırsızlık yaptık. Paraları Mehmet Polat’a verdik. Grubu Mehmet Polat idare ediyordu. Hırsızlık yapmadığımız takdirde bizi bıçaklayacağını söylüyor ve dövüyorlardı.’Â
button