Dehşet dolu 23 saat

Antalya Konyaaltı ilçesi Sarısu-Tünektepe teleferik hattının, Tünektepe bölümündeki turistik amaçlı hizmet veren teleferiğe ait 5 numaralı ana direk önceki gün saat 17.28 sularında kırıldı. Kırılan direğin çarptığı içinde 8 kişi olan kabin parçalandı. Kabindeki yolculardan avukat Memiş Gümüş hayatını kaybetti, 7 kişi ise yaralandı. Bu esnada sistem içindeki diğer 24 vagon da 605 metre rakımlı bölgede havada asılı kaldı. İlk müdahaleyi yere çakılan kabindeki yolculara yapan kurtarma ekipleri, yaralıları Sahil Güvenlik Komutanlığı’na ait helikopterle hastanelere sevk etti.

ÖNCE ANLAMADILAR

Ancak kâbus henüz yeni başlıyordu. Çünkü kaza sonrası otomatik olarak devre dışı kalan teleferik sistemi nedeniyle hareket kabiliyetini kaybeden 24 vagon 174 yolcu için adeta korku evine dönüştü. Kaza anında sadece güçlü bir sarsıntı hisseden diğer yolcular, ilk başta basit bir elektrik kesintisi sandı. Hatta vagon içinden canlı yayın yapan bazı yolcular, geçirdikleri ilk dakikaları şakalaşıp gülerek takipçileriyle paylaştı. Ancak saatler geçtikçe durumun vahameti ortaya çıktı.

KÂBUS BAŞLADI

Çünkü birçok vagona arazi şartları nedeniyle ulaşmak mümkün olmadı. AFAD ve diğer kurtarma ekiplerine ait merdivenlerle ulaşılabilen vagonlardaki yolcular hızla tahliye edildi. Yüksek noktalarda kalan kabinlerdeki yolcular için ise uzun ve çileli bir bekleyiş başladı. İçişleri Bakanlığı’nın devreye girmesiyle bölgeye derhal gece görüş özelliği bulunan helikopterler sevk edildi.

KABİNLER KORKU EVİ GİBİYDİ

Yolcular gece boyunca helikopter ve diğer araçlarla vagonlardan alınarak güvenli bölgelere ulaştırıldı. Bu esnada Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı 15 kişilik ekip, alanda yakınlarını bekleyen vatandaşlara psikolojik destek verdi.

Dün saat 11.45 itibarıyla 19 vagondaki 137 kazazede kurtarma ekipleri tarafından tahliye edildi. Saat 16.00’da ise havada asılı kalan 5 vagondaki kazazedenin tamamı kurtarıldı. 23 saat süren çalışmalar sırasında bölgede dron uçurulması yasaklandı.

BAŞKAN BÖCEK: TÜM BAKIMLARI YAPTIRDIK

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, teleferiğin tüm bakımlarının yapıldığını belirterek, “Burası biliyorsunuz 2017 yılında hizmete giren, belediye şirketi tarafından hizmet sunulan bir yer. Ben 2019’da göreve başladım, göreve geldiğim an itibarıyla, devlet devamlılık gerektirir, aynı şekilde belediyemizin şirketiyle devam ediyor. Yıllık ağır bakımları, normal rutin bakımları hepsi yapılıyor. Yılbaşından sonra ağır bakım protokol anlaşması yapılmış ve 5 Mart’ta hizmete açılmıştır” dedi.

BAKAN TUNÇ AÇIKLADI: KAZANIN NEDENİ MAKARA SİSTEMİ

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, teleferik kazasında yürütülen soruşturma kapsamında 13 kişi hakkında gözaltı kararı verildiğini açıkladı. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Tunç, “Antalya Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturma kapsamında 1 Cumhuriyet başsavcıvekili ve 1 Cumhuriyet savcısının koordinasyonunda, 2 iş sağlığı ve güvenliği uzmanı, 2 makine uzmanı ve 1 elektrik uzmanı bilirkişisinden oluşan heyet, vatandaşlarımızı kurtarma çalışmaları devam ederken detaylı olay yeri inceleme ve keşif çalışması yaptı.

DİREK KIRILDI

Bilirkişi heyetinin hazırladığı ön raporda olayın teleferiğin taşıyıcı direklerinin bağlantı noktalarında yer alan bağlantı elemanlarının yetersiz olması/korozyona uğraması ve taşıyıcı direklerde yer alan makara sistemlerinin hasarlı olması nedenleriyle taşıyıcı direğin bağlantı noktasından kırıldığı değerlendirilmektedir. İlgili işletmenin acil eylem ve tahliye planının mevcut olmadığı tespit edilmiş, teleferik hattını işleten firma ile yine teleferik hattının bakım ve onarımından sorumlu firmanın sorumlu ve çalışanlarının da aralarında yer aldığı 13 şüpheli hakkında gözaltı kararı verilmiştir.” AFAD Başkanı Okay Memiş de direğin bulunduğu yerde heyelan olmadığını söyledi.

BAKAN YERLİKAYA: 2.202 PERSONEL 10 HELİKOPTER

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya sosyal medya hesabından şu bilgileri verdi: “Teleferikte mahsur kalan 24 kabindeki 174 kişi başarıyla tahliye edildi. Sahil Güvenlik Komutanlığı’na ait 4, Jandarma Genel Komutanlığı’na ait 4, TSK’ya ait 1, OGM’ye ait 1 helikopter kurtarma çalışmalarında aktif olarak görev yaptı. Bölgede AFAD, Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İtfaiye, Sahil Güvenlik, Emniyet, Jandarma, MSB, OGM, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 112 Sağlık, UMKE, Kızılay, STK ekiplerinden toplam 607 arama kurtarma personeli (2.202 personel), 10 helikopter, 1 askeri kargo uçağı ve 1 keşif uçağı, 315 araç, 11 ambulans ile 2 dron görev yaptı.”

MAKİNE MÜHENDİSLERİ ODASI: BİZDEN KONTROL İSTENMEDİ

Hürriyet’e konuşan sistemin ruhsatlandırma aşamasında görev yapan Makine Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı, Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Makine Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İbrahim Atmaca, periyodik kontrol sistemindeki birtakım eksiklerin bu tür kazalara yol açtığını söyledi. Mevzuata göre tramvay sisteminin periyodik kontrolünü yapacak şirketlerden Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) akreditasyonu istenmediğini kaydeden Atmaca, şöyle konuştu: “Bu sisteme sadece yıllık ve ağır bakım yapılmıyor. Periyodik ve günlük bakımları da var. Ancak yürüyen merdiven, asansör gibi sistemlerin bakımları için TÜRKAK akreditasyonu isteyen sistem, teleferiğin bakımı için akreditasyon istemiyor. İlgili odalar bu tür bakım ve kontrolleri kâr amacı gütmeden yapıyor. Teleferiğin kuruluş aşamasında ruhsatlandırma için bizden onay istendi. Biz kontrollerimizi yaptık, eksikleri belirledik. Eksiklikler giderilince de ‘Mevcut şartlar korunduğu sürece çalıştırılabilir’ raporu verdik. Sistem 7 yıldır çalışıyor. Fakat 7 yıl içinde periyodik kontrol için bize herhangi bir başvuru yapılmamış.

BİR CIVATA BİLE NEDEN OLABİLİR

Çok açık ifade ediyorum; bu iş piyasa insafına bırakılmamalı. Periyodik kontrol, kamusal alanda kalmalı. Bu tür mekanizmaların dayanımı zincir gibidir. Zincirin dayanımı da en zayıf halkası kadardır. Bir cıvata bile bu kazaya sebep olmuş olabilir. Bunun nasıl gerçekleştiği bilirkişi incelemesiyle ortaya çıkacaktır. Yıldırım düştüğü de söyleniyor. Ancak bu iddia ne kadar doğru bilmiyoruz. Bazı medya kuruluşlarında kazanın fazla yolcu nedeniyle olabileceğine dair tespitler duyduk. Bu tür sistemler yüksek emniyet katsayıları ile tasarlanır. Yani bir kişi fazla bindi diye böyle bir kaza olmaz.”

SANAYİ BAKANLIĞI İDDİALARI YALANLADI

Olayın yaşandığı yerde incelemelerde bulunan CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, “Teleferik sisteminde gerekli bakım ve onarımların yaptırılıp yaptırılmadığı soruları sorulmuştur. İşletmeci şirket ANET’in bakım ve onarım ile ilgili yaptığı sözleşmeler incelendi. Yıllık, aylık ve haftalık periyodik bakımların yapıldığı ve takip edildiği tespit edildi. 2017 yılında açılan tesisin o yıldan bu yana bakımını aynı şirket yapıyor. Bu şirket, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından lisans alarak bu işlemi yapmaktadır. Bakanlığın teleferik ve asansörlerle ilgili yeni bir mevzuat yapması gerekiyor” diye konuştu. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ise, Yavuzyılmaz’ın açıklamasının gerçeği yansıtmadığını belirtti. Bakanlığın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Teleferiğin bakımlarını Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından onaylanmış ve sertifikalandırılmış bir şirkete yaptırdığı ifade edilmiştir. Bahse konu şirketin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından teleferiğin bakımını yapmak üzere onaylanması veya sertifikalandırılması söz konusu değildir. İfadeler gerçeği yansıtmamaktadır” denildi.

MAHSUR KALANLAR ANLATTI: ÖLÜMÜN KIYISINDAN DÖNDÜK

Çocuklarıyla helikopter tarafından kurtarılan Berna Kama, yere indiğinde hâlâ dehşet içindeydi: “Ölümün kıyısından döndük. Gerçekten çok korktuk. Gece hiç uyumadan çocukları sakinleştirmeye çalıştık. Olay yaşandığı anda ben fotoğraf çekiyordum. Hepimiz birbirimizin üstünde beşik gibi sallandık. Uçuruma uçacağımızı düşünüyorduk. Kabinde 9 kişiydik, hepsi akrabamızdı. Psikolojik olarak çok kötü durumdayız.”

İNİNCE YERİ ÖPTÜ

Helikopterle Sahil Güvenlik Komutanlığı’na getirilen Ayşe Hatice Polat (58) ise helikopterden inip önce yeri öptü, daha sonra yakınlarına sarılıp uzun süre ağladı. Sedyeyle ambulansa götürülen ve burada ilk sağlık kontrolü yapılan Polat, ardından gözlem altında tutulmak için bir odaya alındı. Teleferikten kurtarılanlar uzun süre yakınlarına ve çocuklarına sarılıp gözyaşı döktü. Diğer yandan, Antalya-Kemer karayolunda park eden yüzlerce araç sürücüsünün kurtarma operasyonlarını cep telefonlarıyla görüntülediği, bazılarının ise dürbünle izlediği görüldü.