Dede astronot geleceğe döndü

20 Şubat 1962'de dünya yörüngesinde dolaşan ilk Amerikalı Unvanını alarak kahraman ilan edilen John Glenn, ABD'de bir kez daha ‘‘günün kahramanı’’ oldu. Glenn, Discovery uzay mekiği ile fırlatılıştan 3 saat 20 dakika sonra, Florida'daki Cape Canaverel Üssü ile yaptığı konuşmada, Hawaii'yi gördüğünü ve manzaranın da çok çekici olduğunu söyledi. John Glenn, ‘‘Buralar çok güzel, tarif bile edemem’’ diyerek, her şeyin çok iyi işlediğini belirtti.

ESKİ DOSTUN MESAJI

Uzay tutkusu ve araştırma merakından hiçbir şey kaybetmeyen eski senatör Glenn, Yer Kontrol Merkezi'nin sürpriz bir jestiyle anılarına döndü. İlk uzay macerasında kendine eşlik eden astronot arkadaşı Scott Carpenter, kontrol merkezinden geçilen ilk mesajda kendisine iyi yolculuklar diledi. NASA'nın vücudunu bilimsel araştırmalarda kobay gibi kullanmasına izin vererek büyük bir özveri örneği sergileyen John Glenn, böylelikle çok karmaşık duygular yaşadı. 36 yıl önceki duygularıyla şimdi yaşadıkları ile içiçe geçti. ‘‘Uzaya giden en yaşlı adam’’ unvanını alan Glenn'in vücudunda yaşlılık üzerine çeşitli deneyler yapılacak.

termometre yutacak

Özellikle yerçekimsiz ortamın insan vücudu üzerinde yarattığı etkiyle yaşlanma sürecinin oluşturduğu metabolizma değişiklikleri arasındaki benzerliklerin inceleneceği araştırmalar kapsamında Glenn, vücut iç ısısını ölçecek. Bunun için kapsül içine yerleştirilmiş minik bir termometre yutacak. 9 günlük uçuş sırasında ayrıca güneşteki patlamaları inceleyecek bir uydu yörüngeye oturtulacak.

113 YAŞINA GELİNCE

Bilim adamları, uzaydaki tıp araştırmalarıyla insan ömrünü uzatmak yolunda hızla ilerliyorlar. Aynı bilim adamları, John Glenn'in bir 36 yıl daha sonra, yani 113 yaşına geldiğinde, belki yeniden uzaya gidebileceğine dikkat çektiler.

John Glenn'in tarihi yolculuğuna fırlatılışını izleyenler arasında Başkan Bill Clinton ve eşi Hillary'nin yanı sıra, 4 bin medya mensubu ve Titanic filminin yıldızı Leonardo Di Caprio, Dünya Ağır Siklet Boks Şampiyonu Evander Hollyfield, İspanya Prensi Felipe ve şarkıcı Jimmy Buffet gibi ünlüler de vardı.

Ve yarın...

Dünya yörüngesinde kurulacak ilk büyük uzay istasyonu olan ‘‘Uluslararası Uzay İstasyonu’’nun (UUİ ya da ISS) ilk bölümü, Rusya'daki mali sıkıntı nedeniyle bir yıl gecikmeyle gelecek ay yörüngeye gönderilecek.

Yeni uzay mekikleri geliştiriliyor ve yakın gelecekte uzaya çıkmak çocuk oyuncağı olacak.

Cassini Uzay Aracı, Satürn'e doğru yol almayı sürdürüyor.

Galileo, halen Jupiter'in etrafını dönüyor, buz kaplı uydusu Europa'yı didik didik inceliyor.

Mars Global Surveyor (Mars Küresel Haritacısı) Mars'ta, Lunar Prospector (Ay Madencisi) Ay yörüngelerinde turluyor.

Ulysses, Güneş'in çevresine dönereke hayatın ateşten kaynağını inceliyor.

‘‘Near Earth Asteroid Rendezvous’’ (Yer Yakını Asteroid Randevusu) uzay aracı NEAR, küçük gezegen Eros'la ocak ayında buluşup çevresinde dönmeye hazırlanıyor.

Kısa süre önce ‘‘Deep Space 1’’ (Derin Uzay 1) aracı, NASA'nın 2000'lerdeki ‘‘Yeni 1000 Yıl’’ programının ilk prototip uzay aracı olarak yola çıktı. Araç, güneş enerjisi ve iyon motoruyla çalışıyor. Derin Uzay 1, ‘‘1992 KD’’ asteroidine ulaşacak.

Güneş Sistemi'nin tüm gezegenlerine ulaşmayı hedefleyen NASA'nın bir amacı da en uzak gezegen Plüton'a geleneksel teknolojiyi kullanarak 2015 yılında varmak.

Glenn'e ışıklı karşılama

Avustralya'nın Perth kenti sakinleri, 36 yıl sonra tekrar uzaya giden 77 yaşındaki astronot John Glenn'i, Avustralya üzerinden geçerken selamlamak için kentin bütün ışıkları yakıp sokaklara döküldü. Pert sakinleri, 36 yıl önce Glenn'in uzay kapsülü ile Avustralya üzerinden geçerken gördüğü manzarayı canlandırmak için, tüm evlerde, işyerlerinde, sokaklarda ışıkları yaktıklar. Önceki gece yarısı kentin Kingston Parkı'nda Glenn'in sesi duyulduğunda, toplanan kalabalık arasında büyük bir sevinç çığlığı koptu. Glenn, yayında, ‘‘Eskisinden de güzel görünüyor, gerçekten de ışıkları yakmışlar’’ dedi.

Mekikteki astronotları Armstrong uyandırdı

İlk uykusunu uyuyan Discovery mürettabatı, Louis Armstrong'un ‘‘What A Wonderful World’’ (Ne Harika bir Dünya) adlı parçasıyla uyandırıldı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan, dede astronot Glenn'le bağlantı kurup kendisini kutladı. John Glenn'le birlikte uzaya gönderilen 7 kişilik mürettebat yönetimindeki uzay mekiğinde ilk defa uzaya çıkan İspanyol astronotun yanı sıra, daha önce mekiklerle uzaya astronot yollamış olan Japonya'dan da bir astronot bulunuyor. Glenn'le birlikte Discovery'de bulunan Japon astronot Bayan Çiaki Mukai, 1994'te de mekikle sefer yapıp ‘‘uzaydaki ilk Japon kadın’’ olmuştu.

NASA’nın yeni projeleri

NASA Bininci Yıl Programı'nda Derin Uzay'dan başka yeni projeleri de devreye sokacak. NASA'nın en önemli hedefi ise Mars'a ulaşmak.

DERİN UZAY 2: Halen Mars'a doğru yol alan Mars Polar Lander adlı uzay aracındaki 2 sonda cihazı önümüzdeki ocak ayında serbest bırakılarak Mars'ın güney kutbuna indirilecek. Sonda cihazları kutup bölgesindeki toprağı inceleyecek.

EARTH ORBITER 1: Mayıs 1999'da dünya yörüngesine oturtulacak ve uzaktan algılayıcı cihazlarıyla Dünya'nın ekolojik haritasını çıkaracak.

EARTH ORBITER 2: 2001'de uzaya çıkacak bir mekik, lazer cihazlarıyla Orbiter 1'in yaptığı ölçümlerin doğru olup olmadığını kontrol edecek.

DERİN UZAY 3: Güneş çevresine 3 teleskop taşıyacak. Yakın yıldızlar gözlemlenerek Güneş Sistemi'nde olduğu gibi gezegenleri olup olmadığı araştırılacak.